‘Als je het terugziet denk je: was dát nou de moeite?’
Neem nu dat reclamefilmpje van Pearle opticiens. Een moeder die haar zoon ‘al vier jaar niet heeft gezien’ reist à la Spoorloos stad en land af voordat ze in een Pearle-filiaal een bril krijgt aangemeten en het vizier zich scherp stelt op de slungelige jongen die op de achtergrond toch al steeds door het beeld liep: daar is ’ie!
De zoektocht loopt vanuit een arbeiderswoning (het silhouet heeft, met het identieke huisje ernaast, wel iets van een brilmontuur) langs een park, een pier, een veerboot, een fietstunnel, een kerk en een drukke winkelstraat. Allemaal locaties die door Walter Kloos zijn gescout, gefotografeerd, gewogen en geschikt bevonden voor de Pearle-reclame. Nadat Kloos zijn werk had gedaan, konden de makers van de commercial aan de slag.
Walter Kloos is locatiescout bij Goedzoekers, locatiescouts voor film en tv. Kloos en drie collega’s zoeken in opdracht locaties voor speelfilms, televisieseries en reclamefilms. Film, drama en commercials hebben plekken nodig om te filmen. “In film is over elke plek nagedacht,” zegt Kloos. Productiebedrijven melden zich bij Goedzoekers met scripts en storyboards; ze hebben een doorzonwoning nodig, een ‘loftachtige keuken’, een weiland, een weg, een bocht in de weg, vertelt collega Tjarco van Wijck. “In principe kan elke vierkante meter van Nederland interessant zijn.”
Goedzoekers heeft onlangs het bioscoopsucces Zwartboek ‘gedaan’ – een project waarmee de locatiescouts maanden bezig waren. Het portfolio vermeldt ook Snowfever, Simon, Ocean’s 12 en Phileine zegt sorry, verder is er vrijwel geen regelmatig adverterend bank, bier- of automerk waar Goedzoekers nog nooit iets voor heeft gedaan. Er kwamen veel nieuwe tv-zenders met reclameblokken die gevuld moeten worden. Goedzoekers heeft het druk.
Tien jaar geleden stond het vak nog in de kinderschoenen – regisseurs en producers deden het plekken zoeken er zelf zo’n beetje bij. Locatiescout Paul Marbus deed tv-serie Pleidooi, René de la Rambelje zocht locaties voor Oud Geld. Met Kloos en Van Wijck betrokken ze vorig jaar een bedrijfspand in Amsterdam-Noord, waar ze in een maatschap elkaar op ideeën brengen en onderling “een beetje sparren,” zoals De la Rambelje zegt. In hetzelfde gebouw zit zusteronderneming Locatiegoed, ‘de managers’ die als de scouts zijn geweest de vergunningen regelen en omwonenden op de hoogte brengen.
De scouts komen door heel Nederland, met een fotocamera en een vouwfiets in de kofferbak voor als je met de auto niet verder kunt. De foto’s worden opgeslagen in een digitaal archief met vele duizenden bestanden – alleen al van ‘bushaltes’ zijn er tientallen. Is een locatie gescout, dan bellen de scouts aan en leggen bewoners uit dat hun huisje, hun tuintje in aanmerking komt voor opnames. Of ze foto’s mogen maken. “Dan komt het op onze charmes aan,” zegt Kloos. Als dat niet genoeg is: de bewoners verdienen er ook nog wat mee.
Paul Marbus is in Beverwijk bezig een parkeerplaats onder een boom voor een winkel te zoeken, de jongens van Locatiegoed werken aan de nieuwe Talpa-serie Voetbalvrouwen, ‘met mooie huizen en Hummers’. Walter Kloos klikt op zijn laptop foto’s voor de Pearle-reclame aan. ‘Een viskraam’, stond ook in het script. In Kloos’ archief zitten dertig viskramen. Hij is bij negen ervan langs geweest. Uiteindelijk kwam er géén viskraam in de commercial.
Zo gaat dat, zegt Tjarco van Wijck. In film en op tv moet de boodschap in een paar seconden overkomen. “Als je het terugziet denk je: wat blijft er van over, was dát nou de moeite?”