Shell, ABN Amro, Philips, KLM en Cordys hebben hun it-werk uitbesteed aan India. Er zitten veel harde werkers, en ze zijn goedkoop. Op de hoeveelheid werk dat deze multinationals uitbesteden, besparen ze zo miljoenen euro’s. Kleinere ondernemingen komen minder in India; het is ze te ver weg, en de cultuurverschillen zijn groot, zeker als het bedrijf niet permanent aanwezig is in India. Nee, kleinere ondernemers kiezen voor nearshoring; dezelfde voordelen als een land als India – hardwerkende, goedkope arbeiders – maar zonder de bijwerkingen. Oost-Europa en de Balkan worden populairder, omdat het opleidingsniveau in deze landen hoog is, en de landen liggen dichterbij. Best handig als zich problemen voordoen, menen veel ondernemers.
It-bedrijf Levi9 ziet kansen op de Balkan (zie pagina 60). Waarom? “Het is duidelijk een onderdeel van Europa, wat te zien is aan leefpatroon, oriëntatie en invloedsfeer van de mensen”, vindt oprichter Bernard van Oranje. Zijn mede-directeur Gijs van Rooij is het met hem eens, en ziet eigenlijk maar één nadeel: “Er zijn te weinig Oost-Europeanen. Het verklaart ook het type klanten van Levi9: De meeste zijn kleine of middelgrote ondernemingen. “De twee grootste it-bedrijven in India tellen evenveel medewerkers als er it’ers in heel Oost-Europa zijn.”
Multiverde, een groothandel in bloemen en planten, handelt met Kroatië en Servië-Montenegro. In Novi Sad, de tweede stad van dit land, opende directeur Wim Jaap Verwoert een kwekerij, samen met een voormalige klant. “Voor de oorlog was er al redelijk veel handel op dit gebied met planten en bloemen”, weet hij. “Nu kan die markt gerevitaliseerd worden.”
Voordeel in India
Deze ondernemers hebben de stap gewaagd, waar anderen nog twijfelen over het nut van uitbesteden aan ‘goedkope’ landen. Dat ziet ook Peter Horsten, oprichter van it-bedrijf Goyello en moderator van de site Sourcingfacts.com. Op dat weblog schrijft hij: “Ik merk dat kleinere ondernemers nog angstvallig tegen outsourcing aankijken. De mening lijkt te heersen dat dit toch niet voor hen is weggelegd. Laat staan dat de voordelen te realiseren zijn die de ‘grote jongens’ behalen door uit te besteden aan bijvoorbeeld India. Het tegendeel is echter waar.”
Horsten weet niet wat de redenen voor de terughoudendheid zijn. “Wat mij wel opvalt is dat er heel veel bedrijven zijn die in de afgelopen jaren hele leuke, innovatieve it-toepassingen hebben bedacht. Dit mede door het gebrek aan goede standaardoplossingen.
Maatwerksoftware lijkt de trend binnen het mkb. Maar gedwongen door de ontwikkelingen van de markt hebben ze ineens een veel grotere verscheidenheid aan specialistische kennis nodig. Deze kennis is moeilijk te vinden op de arbeidsmarkt, mede omdat menig it’er voor een grotere werkgever kiest. Daar zijn immers continue de mooie projecten, is de heersende mening. Toch zal het mkb dit kennisvacuüm moeten invullen. Uitbesteding ligt dan voor de hand.”
Corruptie en bureaucratie
Ook Paul Tjia, oprichter van GPI Consultancy, een adviesbureau op het gebied van it-offshoring, ziet kansen voor kleinere ondernemingen. “Wij merken bij kleinere ondernemingen een groeiende belangstelling voor offshoring, maar deze groep vereist een specifieke benadering. Het feit dat ze klein zijn, hoeft op zich geen probleem te zijn, maar omdat ze minder internationaal georienteerd zijn is een intensieve begeleiding noodzakelijk. Wij hebben hierbij ook goede ervaringen opgedaan met studiereizen, waarbij men met eigen ogen offshoring in de praktijk kan zien.”
Er is nog een belangrijke reden waarom de voordelen van de Balkan nog niet breed zijn doorgedrongen; in tegenstelling tot hun Indiase collega’s hebben de Balkanlanden nog geen geöliede pr-machine, die de mogelijkheden van het gebied laten zien. Nu voeren vaak negatieve denkbeelden van corruptie en bureaucratie vaak nog de boventoon. Het bestaat, maar moet niet overdreven worden. Verwoert van Multiverde kreeg er ook mee te maken. “De bouw van de kwekerij heeft een half jaar vertraging opgelopen door bureaucratie. Op federaal niveau staan de deuren open, maar op regionaal niveau ligt het allemaal een beetje anders. Als je alle wegen afhandelt, kom je er uiteindelijk wel.
