Teleurstellende cijfers voor Fundright, het consortium van Nederlandse investeerders dat streeft naar meer seksegelijkheid bij deelnemingen: minder dan 1 procent van alle durfinvesteringen vloeide dit jaar tot dusver toe naar bedijven met vrouwelijke oprichters. Afgelopen jaar, toen Fundright werd opgericht, was dit nog 1,6 procent.
Dit blijkt uit door Fundright opgevraagde cijfers van de publieke organisatie voor ondernemers Techleap.nl. Een lichtpuntje daarbij is dat 13 procent van alle durfinvesteringen ging naar startups met zowel mannen als vrouwen aan het roer. Afgelopen jaar bedroeg deze investeringscategorie nog 12 procent. Fundright trekt hieruit de ‘trieste conclusie’ dat je als startup mannelijke ondernemers nodig hebt om groeigeld op te halen.
42 investeerders
Fundright is een samenwerkingsverband van inmiddels 42 Nederlandse investeerders, zoals Keen Ventures, Peak Capital en Inkef Capital. Afgelopen jaar spraken zij af dat binnen drie jaar tijd 35 procent van alle bedrijven uit het portfolio uit door vrouwen opgerichte bedrijven moet bestaan. Hetzelfde moet dan opgaan voor hun managementteams.
Gaat Fundright die doelen nu nog wel halen? Dat wel, denken zowel mede-initiatiefnemer van Fundright Eva de Mol (foto boven) als de nauw verbonden Techleap-envoy prins Constantijn. Laatstgenoemde wijst erop dat dit streefpercentage is afgeleid van het Nederlands mkb, waar ook 35 procent van het aantal bedrijven geleid wordt door vrouwen of gemengde teams.
Homogeniteit
Geldschieters investeren in ondernemers op wie ze zelf lijken
Dat de cijfers echter tegenvallen, ontkennen beiden niet. Waar gaat het fout? De Mol wijst op twee zaken: ‘Geldschieters investeren in ondernemers op wie ze zelf lijken. Diverse investeringsteams financieren vaker diverse ondernemersteams. De investeerdersgroep zelf is echter nog vrij homogeen en bestaat vooral uit mannen, die dus ook sneller in mannen investeren. Wel merken we dat mannelijke investeerders die een dochter hebben vaker in vrouwen investeren.’
Een andere bottleneck is volgens haar het netwerk van investeerders, die nog vaak hoofdzakelijk uit witte mannen zou bestaan. ‘Je bent gewend in je eigen netwerk te zoeken voor investeringskansen. Is die groep homogeen, dan kijk je dus al snel in een homogene groep.’
Coronacrisis
Constantijn wijst erop dat er in de laatste paar maanden van 2020 nog extra deals binnen kunnen komen. Ook benadrukt hij dat de bij Fundright aangesloten investeerders het qua diversiteit beter doen dan de bedrijven die er niet bij zijn aangesloten. Uit cijfers van Techleap zou blijken dat zij 22 procent van hun kapitaal in diverse teams steken, tegenover 12 procent bij niet-aangesloten investeerders.
Het is natuurlijk nog veel te weinig
Maar Constantijn geeft ook toe: ‘Het is natuurlijk nog veel te weinig. Het zijn slechts een paar procentpunten.’ De coronacrisis heeft volgens de envoy dit jaar bijgedragen aan de slechte resultaten. ‘Zeker in de eerste helft van het jaar was het alle hens aan dek. Er is veel geld gegaan naar het overeind houden van bedrijven en er was daardoor minder aandacht voor zaken als inclusiviteit en diversiteit.’
Uit cijfers van startup-analist Golden Egg Check blijkt dat er dit jaar inderdaad minder investeringen zijn gedaan dan in 2019. Wel is er meer geld geïnvesteerd in startups dan in 2018 en 2017 het geval was.
Eigen inspanningen
Doet Fundright zelf wel voldoende om de cijfers de goede kant op te bewegen? De Mol wijst allereerst op het goede nieuws: 13 procent van het groeikapitaal vloeit immers naar bedrijven met een divers team, een toename van 1 procentpunt ten opzichte van 2019. In 2018 ging dit nog slechts om 5,7 procent, waardoor er in twee jaar tijd sprake is van een verdubbeling.
Ik zit niet in de stoel van de 41 andere vc’s
Maar goed, de stijging van 5,7 naar 12 procent voltrok zich nog voor een belangrijk deel vóór de komst van Fundright, in de zomer van 2019. Dat is zo, geeft De Mol toe, ‘maar de actie ligt altijd bij jezelf. Ik zit niet in de stoel van de 41 andere vc’s (De Mol is zelf partner van CapitalT, één van de deelnemende durfinvesteerders, red.).’ Het is volgens haar daarnaast al helemaal ‘moeilijk’ om niet-aangesloten investeerders ‘in beweging te krijgen’. Bovendien, zo stelt ze, ‘is het lastig om binnen een jaar al te kunnen zeggen of het ons wel of niet gelukt is.’
Investeerders beslissen
Omdat de beslissingen bij vc’s worden genomen, stelt De Mol zichzelf dan ook niet verantwoordelijk te voelen. Daarnaast wijst ze erop slechts vrijwilliger bij Fundright te zijn.
Toch, ze is wél de mede-initiatiefnemer van Fundright. Is er dan echt niet iets wat ze extra zou kunnen doen om de cijfers de goede richting in te bewegen? De Mol antwoordt geregeld met investeerders en ondernemers rond de rafel te zitten. ‘Het gaat er voor mij om dat mensen zich bij ons aansluiten’, legt ze haar strategie uit. Om dit te bewerkstelligen, organiseert Fundright geregeld evenementen, tegenwoordig online. ‘Deze week kwam de Head of people van UberEats spreken over inclusiviteit. Je zag dat heel veel witte mannen zich voor die lezing aanmeldden. Dat zou je twee jaar geleden niet zo snel hebben gezien, iets wat me wel weer hoop geeft.’
Ook Constantijn wijst erop dat ‘het eigendom’ uiteindelijk toch écht ‘bij de fondsen zelf’ ligt. ‘Zij moeten het willen en ze moeten er intern beleid voor maken.’ De envoy stelt wel dat Techleap, Fundright en de aangesloten vc’s deze week een ‘hernieuwd commitment’ hebben afgesproken om de doelen alsnog binnen de tijd te behalen. ‘Met Techleap hebben we afgesproken hier meer aan te gaan doen. We hebben er daarom meer mensen op gezet.’
In een poging de afgesproken doelen te behalen, ondersteunt Techleap volgens Constantijn organisaties zoals Kodam, de programmeerschool voor jongeren van TomTom-oprichter Corinne Vigreux. Constantijn hoopt te bewerkstelligen dat meer vrouwen digitale en leiderschapsvaardigheden zullen opdoen.
Vrouwen opleiden tot investeerder
Samen met CapitalT zette Techleap bovendien een nieuwe opleiding (‘fellowship’) voor vrouwen op om investeerder te worden. ‘Zo kunnen we zorgen voor de aanwas van goede vrouwen bij vc’s zelf.’ Volgens Constantijn is het wel nodig dat de overheid, andere partijen en fondsen dit soort fellowships ondersteunen. ‘De overheid zou studenten bijvoorbeeld kunnen laten aanhaken met studiefinanciering.’
Veel discriminatie vindt onbewust plaats
‘Veel discriminatie vindt onbewust plaats’, vervolgt Constantijn, wijzend op het feit dat investeerders – toch vaak witte mannen – vooral investeren in soortgelijken. ‘Er is soms sprake van een onbewuste vooringenomenheid’, zegt de startupprins. Hij stelt ‘actief’ te werken dit bij investeerders terug te brengen, bijvoorbeeld door het geven van workshops en ‘best practices’, zoals bij de eerder aangehaalde lezing van de UberEats-personeelschef. Naast meer seksediversiteit op de werkvloer stelt Constantijn tot slot ook te streven naar meer andersoortige vormen van diversiteit, bijvoorbeeld op basis van etniciteit.
Veel nieuwe vrouwelijke ondernemers
De Mol wijst er tot slot op dat wel degelijk menig vrouw een bedrijf begint. ‘30 procent van de ondernemers die een bedrijf beginnen, is vrouw. Je zou dan toch mogen verwachten dat zeker 20 procent van hen bij een vc op kantoor verschijnt?’
Wellicht dat vrouwelijke ondernemers gemiddeld genomen helaas nog altijd minder brutaal zijn dan hun mannelijke tegenhangers en dus minder snel bij een investeerder aankloppen? Het is koffiedik kijken, stelt De Mol. ‘Hier is nog geen onderzoek naar gedaan. Zelf hebben wij bij CapitalT in ieder geval een heel diverse samenstelling. Wij krijgen ook juist veel plannen van dames en van niet-witte mensen.’
