Als twintiger had ik drie grote dromen: ik wilde een eigen bedrijf starten, een boek schrijven en ‘iets goeds doen voor de wereld’. Dat wilde ik het liefst natuurlijk allemaal tegelijk. In gesprek met wat oudere en wijzere mensen, leerde ik dat er genoeg tijd is om dit allemaal te doen in m’n leven, maar niet noodzakelijk tegelijk. Iets met hocus pocus keep the focus. Dus beter achtereenvolgens. En wie weet wel meerdere keren: meerdere bedrijven, meer boeken, meer stichtingen.
Die jeugdige haast was misschien niet nodig. Terugkijkend is het inderdaad bijzonder wat je allemaal kunt doen en neerzetten in iedere periode van 5-10 jaar. Inmiddels ben ik 44 en mag ik mezelf met recht ondernemer noemen. Ben verschillende bedrijven gestart, eerlijkheidshalve met wisselend succes, maar ik ken het klappen van de zweep. Dat boek is er ook gekomen, zelfs tijdens het ondernemen.
Toen ik begin 2017 na een zware mentale bevalling uit mijn (hoofd)bedrijf ben gestapt – met iets meer hechtingen dan ik dacht – ben ik me nog binnen datzelfde jaar gaan toeleggen op die derde droom: dat is The Present Movement geworden, een initiatief dat ondernemers verbindt met organisaties die vluchtelingen ondersteunen. Haast heb ik nog steeds trouwens.
Wanneer ga je weer ondernemen?
Doordat wij mkb-bedrijven helpen met de invulling van hun behoefte aan meer zingeving, spreek ik wekelijks ondernemers. Zij volgen mijn nieuwe activiteiten soms op de voet en soms op afstand, maar er is vrijwel altijd grote interesse. Velen in mijn omgeving zagen het ook als een ‘bold decision’ om na 12 jaar uit je eigen bedrijf te stappen en je eigen kindje los te laten. Niet zelden krijg ik nu de vraag: wanneer ga je weer ondernemen?
Die vraag verbaast me elke keer weer. Hebben ze niet door dat ik dat nog steeds doe? Dat ik net als hiervoor iets ben begonnen wat er daarvoor nog niet was? En dat daar geleidelijk aan steeds meer mensen bij komen? Dat het groeit? Dat het net zo’n rollercoaster en soms bumpy road is als daarvoor? Dat ik me net als zij ook weer druk moet maken om mijn HR, marketing, sales, finance, operations?
Het enige verschil is dat ik nu een ‘not for profit’ run. En dat brengt een aantal nieuwe ondernemersuitdagingen met zich mee. Zoals: ‘Hoe bouw je een merk zonder budget?’ en ‘Hoe motiveer je mensen als je geen salarissen kunt betalen?’ of ‘Hoe communiceer je met honderd mensen die gemiddeld 0,05 FTE werken?’ Laat ik een poging doen om meteen een antwoord te geven op die vragen.
Schaalbaar
Allereerst het bouwen van een merk zonder middelen. Als oud-PR man weet ik gelukkig nog wel iets van merken bouwen. Ik heb altijd meer in marketing geloofd dan in sales. Want marketing is schaalbaar. Het aantal salesgesprekken, of in mijn geval nu wervingsgesprekken met donateurs, is beperkt tot het aantal uren in de week dat tot je beschikking staat. Bij sales geldt dus de regel: op is op.
Marketing daarentegen, daar kan je een machine voor bouwen. Je kunt het deels automatiseren (denk aan google ads – oeps geen budget), je kunt het inbedden in je cultuur en je kunt veel mensen tegelijkertijd interesseren en betrekken met hetzelfde verhaal, telkens net iets anders verpakt. In onze weekly meetings met het kernteam van The Present Movement delen we altijd het goede nieuws van de week ervoor. Los van dat dit een lekkere energizer is aan het begin van een bespreking, is het ook een heel waardevolle manier om ‘data’ op te halen in de organisatie. Misschien wel de meest waardevolle data.
Want iets wat al heel goed gaat moet je simpelweg meer gaan doen. En het stapje van goed naar beter kost bovendien een stuk minder energie dan de stap van een onvoldoende naar een voldoende. Het goede nieuws van afgelopen periode is meestal ook het nieuws dat zich leent voor verdere verspreiding buiten de organisatie.
In andere woorden: dat is je content voor je social media kanalen, je website, je nieuwsbrief en god weet welke middelen je nog meer inzet om alle stakeholders te bereiken. Ik noem dit op de trommel slaan, niet op de borst. Want als je niet zichtbaar en bereikbaar bent, kan ook niemand zich aansluiten. Zo bouwen wij een merk.
Zonder salaris
Dan het motiveren zonder salarissen. Motiveren is geen spelletje, noch een trucje: mensen voelen dondersgoed of je het meent. Mensen motiveren gaat grotendeels over dankbaarheid en die dankbaarheid ook uitspreken. Ook al leer ik onze ‘Present Movers’ – de geuzennaam voor iedereen die zich voor ons initiatief inzet – dat ze niet voor mij werken maar voor een missie (de vluchtelingencrisis dichterbij brengen en ondernemers laten zien wat ze wél kunnen doen), dat neemt niet weg dat ik me heel goed realiseer dat iedereen zich ‘om niet’ inzet voor een idee dat ik heb bedacht.
Dat is bijzonder. Door mensen tot Present Mover te dopen, horen ze bij de club. Dan doe je mee. Dan ben je OK. We realiseren ons elke keer dat het om mensen gaat. Om individuen die graag ook zo gezien en behandeld willen worden. Dus lichten we hen één voor één uit. Op onze website. In onze posts. Stellen we hen publiekelijk voor als de helden van deze tijd. Want dat zijn ze.
Meetups
Tot slot: hoe te communiceren met leden van een steeds groter wordende beweging? Daar heb ik de oplossing nog niet voor gevonden. Maar die zal deels in techniek gezocht moeten worden maar vooral in het blijven organiseren van fysieke bijeenkomsten. Want in de digital age zijn we paradoxaal genoeg het meest disconnected aller tijden. Mensen hunkeren naar verbinding, willen ergens bij horen en ergens fysiek samenkomen. Meer dan ooit. Dat faciliteren wij met onze periodieke meetups.
Als ondernemen betekent: iets bedenken wat er nog niet was, dat idee materialiseren en proberen te laten groeien om zoveel mogelijk waarde toe te kunnen voegen, dan ben ik nog steeds volop aan het ondernemen.
Ik begrijp de vraag wel hoor. Die is eigenlijk: heb je al een business model? Het eerlijke antwoord: working on it.
Maar de missie kwam eerst, niet de middelen. En dat zou zomaar het nieuwe model kunnen zijn van ondernemen. Of wat we tegenwoordig heel hip social entrepreneurship noemen. Dus, wanneer ga jij eigenlijk ondernemen?
