Ken je de crowdfundingsite Kickstarter? De vraag komt van Dolf L’Ortye, samen met Paul van Bekkum mede-oprichter van adviesbureau Summiteers. Summiteers helpt onder andere scaleups in hun groei.
L’Ortye: ‘Ik vond eens een hele toffe lamp op Kickstarter. De lamp was gemaakt door twee gasten die net van de universiteit kwamen. Hun project ging ik steunen. Ik was backer nummer negen, een van de allereersten. Maar wat gebeurde er? Het project ging door het dak. Duizenden en duizenden mensen hadden zich ingeschreven op die lamp. De makers moesten als bezetenen een lampenfabriek uit de grond stampen om aan die enorme vraag te voldoen. Uiteindelijk heb ik drie jaar op mijn lamp gewacht. Ik heb ze zelfs eens gebeld en kreeg de CEO aan de lijn. Die beantwoordde dus zelf nog telefoontjes van boze backers. Hij had een hartstikke succesvol bedrijf, maar miste structuur. Dat houd je niet vol.’
‘Moraal van het verhaal’, zegt Van Bekkum: ‘Herken signalen van groeipijn op tijd en onderneem actie. Je kan qua verkopen wel gaan als een speer, als je de organisatie niet op orde hebt, gaat het mis. Dan is er geen overzicht en dan ontstaat er chaos. Belangrijk dus om rust te creëren.’ Maar hoe doe je dat? Een stappenplan.
1. Sta even stil
‘Ik sta even stil en dat is al een hele stap vooruit.’ L’Ortye haalt een quote van schrijver Bertolt Brecht aan. ‘Dat is wat Summiteers doet. We dwingen een managementteam stil te staan bij hun pijnpunten, en onderzoeken samen aan de hand van een organisatiescan wat er precies aan de hand is. Daar maak je tijd voor en dan ga je weer door. Naar de oplossing. Natuurlijk begrijpen we dat elke scaleup anders is en dat de problematiek mogelijk ergens anders ligt. Wij denken dat elke stap in de organisatiescan relevant kan zijn om erachter te komen waar het precies aan ligt.’
2. Kies je groeipad
‘Stilstaan stelt je in staat om overzicht te creëren. Overzicht helpt je om keuzes te maken. En als je kiest, breng je focus aan’, zegt Van Bekkum. Zo hielp Summiteers een IT-bedrijf dat wilde groeien van 125 naar 400 man. Ze hadden vestigingen in Amsterdam, Utrecht en Eindhoven en wilden onder andere uitbreiden naar Rotterdam. ‘Het bedrijf wilde daarnaast meer doen met artificial intelligence. Een groeipad in een heel andere richting, waarvoor ze andere kennis en vaardigheden binnen moesten halen of moesten ontwikkelen.’ Alsof dat niet genoeg was, wilden ze ook stappen zetten in Scandinavië. ‘Het is onmogelijk om dat allemaal tegelijk te doen. Wij hielpen ze uitzoeken wat de goede volgorde is. Waar ga je het komende kwartaal je tijd, energie en euro’s in stoppen? Je kan ieder uur maar één keer besteden ’L’Ortye: ‘Kill your darlings, hoe moeilijk dat ook is.’
Van Bekkum: ‘Durven kiezen en “nee” zeggen tegen andere projecten geeft de richting waar de rest van de organisatie behoefte aan heeft. En het geeft mensen de ruimte om kwaliteit te leveren op de dingen die je wél doet. Medewerkers krijgen in hun dagelijkse bezigheden een toetssteen: wat moeten we nu doen, en wat kan wachten?’
3. Communiceer en vergeet niet te luisteren
Bij een goed plan hoort communicatie naar de rest van het bedrijf. L’Ortye: ‘Die inspanning wordt wel eens onderschat. Het managementteam denkt soms: hiervoor kiezen we, en dan komt het wel goed. Nee, want de mensen die voor je werken weten het nog niet of hebben het zich nog niet eigen gemaakt. Ooit zei een CEO: “Ik snap er helemaal niks van, hoe vaak moet ik op de bühne gaan staan om uit te leggen wat het plan is?” Wij zeiden: heb je dan ook aan de medewerkers gevraagd wat ze niet helder vonden?’ Van Bekkum: ‘Vaak draait het bij managementteams om het zenden van hun boodschap, tijdens overleg, middels nieuwsbrieven. Maar er zit ook een luistercomponent aan: welke antwoorden heb je van ons nodig om effectief te kunnen werken? Dat wordt vaak vergeten.’
Scaleup organisatie scan iets voor jou?
Sta jij aan de vooravond van sterke groei en zit je middenin de transitie van startup naar scaleup? Weet jij waar de knelpunten in jouw bedrijf liggen en welke uitdagingen je te wachten staan?
lees verder
4. Maak het concreet
Voor je bedrijfsstrategie en visie geldt: hoe concreter, hoe beter. L’Ortye:
‘Scaleups, maar ook andere bedrijven, zetten hun plannen vaak op een slide. Dan lees je over kostenverlaging en omzetverhoging. Heel generiek, het kan van toepassing zijn op zowel toiletpapier als software. Die plannen gaan pas echt voor je werken als je ze naar de grond trekt. Als je heel concreet duidelijk maakt wat je medewerkers moeten doen en wat je van ze verwacht. Dat vergt meer dan een aantal regels op een PowerPoint-slide.’
Lees ook: Geen tijd om dit te lezen, omdat je bedrijf te hard groeit?
5. Formaliseer de organisatie
Van Bekkum: ‘Scaleups die heel snel groeien naar 40-50+ mensen, hebben vaak geen overzichtelijke teams en rolverdeling meer. In een snelgroeiend bedrijf is het niet altijd helder wie waar verantwoordelijk voor is. Dan heeft iedereen een eigen plan of opdracht.’ Belangrijk is om de organisatie dan wat te formaliseren. ‘Daar zijn founders nogal eens wars van. Sterker nog, startups hebben vaak hun succes te danken aan het feit dat ze juist experimenteren en alles uitproberen. Ze vinden het soms lastig accepteren dat er wél structuur en formalisering nodig is. Dat je hard zegt: dit is jouw taak en dat is jouw verantwoordelijkheid. Je moet je medewerkers erop wijzen dat ze KPI-afspraken moeten naleven. Dat er een planning nodig is. Mensen aanspreken op hun gedrag en resultaten.’
Voor sommige founders maakt dat hun baan er niet leuker op. ‘Ineens ben je manager i.p.v. pionier. Soms is er dan iets anders nodig: een stap opzij doen’, weet Van Bekkum.
6. Accepteer als founder dat je rol verandert
Een founder van een startup is vaak iemand met ideeën, en die ook gewend is dat er daar altijd iets mee wordt gedaan. ‘Ineens zegt een team tegen hem: leuk plan, maar sluit even achteraan de rij aan, want we hebben voorlopig voor anderhalf jaar werk.’ L’Ortye: ‘Je kan die ideeën het beste even voor jezelf houden, zodat de rest van de organisatie focus behoudt.’ Jezelf beteugelen, dat kan wonderen doen. ‘Manage yourself. Dat is moeilijk. Daarom laten founders zich af en toe stevig coachen. Vaak zijn trainers oud-ondernemers die zelf door schade en schande wijs zijn geworden. Van hen neem je adviezen makkelijker aan.’
Dit artikel wordt u aangeboden door
Summiteers
Summiteers is een adviesbureau dat klanten helpt met het definiëren en realiseren van hun visie, strategie en organisatievraagstukken. Daarbij verbinden we altijd de inhoud met de persoonlijke ontwikkeling van de teamleden.
Meer info
