Zo stuur je met data op langdurig tevreden medewerkers

‘Het grote probleem met onderzoeken naar medewerkerstevredenheid is dat het weken duurt voordat er überhaupt over wordt gesproken’, vertelt Martin. ‘De data wordt dan eerst met de HR-afdeling en het MT gedeeld, daarna misschien met de managers en de medewerker komt soms helemaal niet aan bod. Hierdoor wordt er te weinig gedaan met de resultaten van het onderzoek. Dat is een risico, zeker nu door de crisis en het thuiswerken de tevredenheid van werknemers over het algemeen is gedaald. Data is pas interessant als je er direct op kan acteren en het kan gebruiken om de effecten van je acties te monitoren.’

Het begint bij emoties

Voor zijn tijd bij 2DAYSMOOD, werkte Martin als HR-directeur bij een transportbedrijf. In die rol was hij zich al erg bewust van het effect dat emoties van medewerkers kunnen hebben. Op een dag werd hij benaderd door Jan Pronk, toen IT-manager bij een bank. Jan had dezelfde conclusie over medewerkerstevredenheid getrokken en vond een antwoord in een wetenschappelijk model: het “circumplex model of emotional classification” van James Russell. ‘Vanuit zijn IT kennis kon Jan het model vertalen naar een simpele online tool. Met die combinatie in handen besloten we in 2016 samen 2DAYSMOOD te beginnen.’

Wetenschap wordt waardevol in de praktijk

Onder leiding van een academisch onderlegde organisatiepsycholoog bouwden ze een database met 300 enquêtevragen waar je als bedrijf uit kunt kiezen. Het continu samenbrengen van wetenschap, technologie en praktijk is een leidraad geworden in alle nieuwe projecten van het team, dat inmiddels is gegroeid naar 16 mensen. ‘Er zijn een aantal frustraties rondom medewerkersonderzoeken in de praktijk. Dat zijn het vasthouden van de interesse van medewerkers en het concreet kunnen ingrijpen op de data,’ vertelt Martin.

‘Onze enquêtes werken in drie stappen. Allereerst vragen we hoe het gaat, hier doet het emotie-model zijn werk, daarna komen enkele diepgaande vragen. We sluiten af met een cartoon, zo houd je het leuk. Mensen willen de tijd wel investeren, het zijn vaak maar 15 seconden, zolang ze er iets voor terugkrijgen. Daarom geven we teams elke maandag een anoniem overzichtje waarin staat hoe mensen zich afgelopen week voelden. En managers krijgen de tools om actie te ondernemen op de specifieke thema’s.’

Durf het gesprek aan te gaan

Het doel van het onderzoek is het op gang brengen van een gesprek tussen werknemer en werkgever. ‘De data is online en realtime door iedereen in te zien, die transparantie is ontzettend belangrijk.’ Het praten over emoties en onderliggende oorzaken is niet altijd even makkelijk, maar volgens Martin is het vooral lastig bij de start. ‘Als één iemand opstaat en z’n mond opentrekt is de kop eraf. Als je vervolgens oprecht interesse toont in wat er speelt, dan kun je de cultuur in je bedrijf veranderen.’

Het belang van duurzaam werkgeverschap

Zowel vanuit de wetenschap als praktijk is aangetoond dat het niet alleen belangrijk is dat medewerkers zich gelukkig voelen op hun werk, maar ook dat ze duurzaam inzetbaar zijn. Dat brengt bedrijven namelijk een lager verzuimcijfer, meer productiviteit en innovatie en minder personeelsverloop. Eind 2020 ontstond daarom het nieuwste project “Duurzaam Werkgeverschap”. Ook hier vertaalt het bedrijf de wetenschap naar een praktische tool, in samenwerking met de Universiteit Utrecht.

Essentiële factoren voor duurzaam inzetbaar personeel

In het Sustainable Workforce onderzoek, onder leiding van Prof. dr. ir. Tanja van der Lippe, zijn gegevens van ruim 250 bedrijven uit negen EU-landen bestudeerd met als centrale vraag: hoe pakken de investeringen van bedrijven in hun werknemers in de praktijk uit? Zes thema’s blijken essentiële factoren voor een duurzaam inzetbaar personeelsbestand:

• Werkdruk
• Cohesie
• Management ondersteuning
• Extra rolgedrag
• Doorgroeimogelijkheden
• Betrokkenheid

Met deze inzichten en alle onderzoeksresultaten heeft de Future of Work Hub van de Universiteit Utrecht een meet- en benchmarkmethode van duurzaam werkgeverschap ontwikkeld. Die wordt nu onder leiding van 2DAYSMOOD op de markt gebracht. De methode is gebouwd op hun bestaande enquête-software en wordt zo direct toepasbaar in de praktijk. ‘Het doel van deze nieuwe tool is om werkgevers te stimuleren om continu een gezond en motiverend werkklimaat te bieden, voor alle niveaus en leeftijden. Doordat je vanuit onze meting direct weet hoe “goed of slecht’’ je het doet, ten opzichte van vergelijkbare organisaties, kun je de factoren aanpakken die de meeste prioriteit hebben,’ zegt Martin.

Certificaat Duurzaam Werkgeverschap

Wanneer uit de tool van 2DAYSMOOD blijkt dat je bedrijf bovengemiddeld goed scoort op duurzaam werkgeverschap, word je daarvoor beloond. Martin legt uit: ‘Je krijgt dan een officieel certificaat en een sticker voor bij de (online) voordeur. Dan mag je jezelf een jaar lang duurzaam werkgever noemen, onderbouwd met wetenschappelijke principes en beoordeeld door je eigen mensen!’

‘Het Certificaat Duurzaam Werkgeverschap is anders dan andere keurmerken voor bedrijven, omdat je wordt vergeleken met bedrijven in Europa die dezelfde kenmerken hebben. We kijken naar grootte, vestigingsland, en leeftijd, geslacht en opleidingsniveau van medewerkers. Het gaat er niet om wat de buitenwereld van je vindt, maar juist wat mensen intern vinden. Bovendien werken we niet met een selectie of top 10 van bedrijven, maar kan ieder bedrijf een duurzame werkgever worden. Hiermee kun je je echt onderscheiden op de arbeidsmarkt van jouw sector.’