Eigenschappen van leiders worden vaak bestudeerd vanuit het vermoeden dat de leider aangeboren eigenschappen bezit die hun leiderschap verklaren: de ‘grote-man’-theorie. In moderne organisaties wordt rekening gehouden met de casting van leidinggevenden. Om effectief te kunnen opereren is de klik tussen team en de leider cruciaal. Wezenlijk onderdeel van de klik is de cultuur binnen het team en het karakter van de leider.
Leiderschap en handelen
Twee categorieën eigenschappen en handelingen zijn bijzonder relevant:
- Het doelgericht structureren van werk
- Het ondersteunen van degenen die het werk moeten doen
Allerlaatste editie MBA in één dag
Zijn de bedrijfskundige theorieën na jaren een beetje weggezakt? Fris je kennis op tijdens de allerlaatste MBA in één dag met Ben Tiggelaar. Tot 11 januari kun je 2 deelnemers inschrijven voor de prijs van 1!
lees verder
Beide facetten moeten altijd in een zekere balans aanwezig zijn (zie figuur 1). De balans tussen beide polen hoeft uiteraard niet 50/50 te zijn. De praktijk laat bijvoorbeeld zien dat een team met relatief laagopgeleiden meer behoefte heeft aan duidelijkheid dan aan ondersteuning in onderlinge omgang, terwijl hoogopgeleiden meer behoefte hebben aan groepsondersteuning dan aan een leider die alles nog eens duidelijk uitlegt.
| Doelgericht structuren | en ook: | Ondersteunen van het team |
| Challenge | en ook: | Support |
| Hard op de inhoud | en ook: | Zacht op de relatie |
| Taakgericht | en ook: | Mensgericht |
| Structuur | en ook: | Proces |
Figuur 1. Twee kanten van leiderschap
Wat is effectief leiderschap?
Via bestudering van karakterstructuren (omgaan met individuen) en organisatieculturen (omgaan met groepen) kan de manager zelf conclusies trekken over effectieve stijlen van leidinggeven in bepaalde omgevingen. Belangrijk is dat er een balans is tussen uitdagingen en ondersteuning (zie figuur 1), en dat de leider inzicht heeft in hoe hij of zij scoort op een twee-bij-twee-matrix, waarin op de ene as challenge staat en op de andere as juist support (zie figuur 2).
Figuur 2: Challenge en Support
Als een complete afdeling het zich kan permitteren eindeloos met werk bezig te zijn, zonder echt aan het werk te gaan, dan moet de leidinggevende zijn leiderschap eens goed onder de loep nemen, zonder meteen te zeggen dat de mensen verwend zijn.
Dit artikel is een herplaatsing van het artikel dat eerder bij MT verscheen.
