‘Wat moet ik toch met al die rapportages? Alsof dat echt inzicht geeft hoe we het doen als team. En Sandra en Martijn worden er helemaal niet blij van, om elke maand die overzichten in te vullen. Dat moet toch anders kunnen?’
Klinkt bekend? Misschien wil je op een andere manier gaan leidinggeven. Minder sturen op controle en beheersing, meer inspireren en motiveren. Je verwacht dat teamleden zelfstandig werken, en je gunt ze dat ze enthousiast zijn over het werk. Om met auteur Frank Hoes te spreken: je hebt het witte konijn gezien. Het witte konijn is, net als het konijn in ‘Alice in Wonderland’, een metafoor voor een aankondiging van verandering.
Kies je ervoor om het witte konijn te volgen en een stap in je persoonlijke ontwikkeling te zetten? Dan helpt Hoes je op weg met zijn boek ‘Het witte konijn, naar eigenzinnig en inspirerend leiderschap‘. Wees gewaarschuwd: je krijgt van Hoes geen model waarin staat aangegeven welke vijf stappen leiden tot een nieuwe stijl van leiderschap, of aan welke acht criteria je moet voldoen om een goede leider te zijn. Als Hoes namelijk iets belangrijk vindt, dan is het dat je je eigen leiderschapsstijl ontwikkelt. Want elke situatie is uniek, elke organisatie heeft een context die vraagt om maatwerk. En modellen en structuren, die ontnemen je de vrijheid tot autonoom handelen, terwijl dat het enige echt belangrijke is. Kies je eigen, zinnige benadering: dat is de boodschap van Hoes.
Wat krijg je dan wel met dit boek? Nou: een heleboel food for thought. Het boek – of eigenlijk boekje, het heeft nog geen 150 pagina’s – bevat 130 genummerde tekstblokken, die dienen als bouwstenen. Die bouwstenen staan gegroepeerd naar thema. Ze zijn vaak op zichzelf te lezen, soms verwijzen ze naar een ander blokje. Daarmee is het boek als een reisgids voor uw persoonlijke ontwikkeling. Trek daarvoor voldoende tijd uit, want al zijn het korte teksten, Hoes zet aan tot nadenken en reflectie over je eigen persoonlijke stijl van leiderschap. Ik zet een paar inzichten voor je op een rij.
#1 Maak onderscheid tussen gedachten en denken
Niet alleen voor leiders belangrijk: wees je bewust van het verschil tussen gedachten en denken, en neem alleen een besluit op basis van helder denken.
#2 Ken je eigen binnenwereld
Je hebt inzicht in jezelf nodig: ken je eigenschappen, je drijfveren, overtuigingen, waarden en normen. Als je jezelf niet kent, dan word je namelijk een speelbal van je eigen angsten en kun je niet de juiste beslissing nemen. Wanneer je je eigen ‘knoppen’ wel kent, dan kun je handelen vanuit vrijheid en autonomie.
#3 Laat je leiden door moed, niet door ego en macht
Natuurlijk, ieder mens wil gezien worden. Maar soms gaan mensen er zo hun best voor doen dat hun functioneren er onder lijdt. Leiders met een groot ego handelen niet voor het algemeen belang van de groep, maar om hun zelfbeeld op te bouwen en te herstellen. Dat is het soort leider die een groep niet nodig heeft: je positie wordt snel onhoudbaar.
#4 Word geen haarlemmerolie
Voorkom dat jij de haarlemmerolie van de organisatie bent: degene die in noodgevallen alles oplost en inspringt. Want hoe behulpzaam ook: je bedekt daarmee ook niet-werkende systemen, werkprocessen en disfunctionerende medewerkers. Sterker nog: met je oliespuit houd je dat in stand, en dat is het laatste dat je wilt.
Het witte konijn – Naar eigenzinnig en inspirerend leiderschap is verkrijgbaar bij Managementboek.