Onlangs sprak ik Monique, sinds vijf jaar manager bij een fors productiebedrijf. Iedere manager bij haar bedrijf heeft de opdracht gekregen om het denken en doen van medewerkers te verduurzamen. Een belangrijke stap voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. Maar alle voorlichtingscampagnes en heidesessies ten spijt is er weinig veranderd.
Het managementteam heeft van alles geprobeerd. Het hele pand hangt vol posters met stimulerende slogans. Er zijn voorlichtingscursussen gegeven, brochures uitgedeeld, heidesessies georganiseerd en liters fairtrade koffie gedronken. De financieel directeur heeft zelfs een selfie gepost van zijn zwarte SUV naast de fonkelnieuwe laadpaal. Iedereen weet nu hoe slecht autorijden is, dat het licht uit moet en de kachel een graad lager. Maar verder er lijkt weinig veranderd. “Big effort, little impact”, zo wordt de campagne al gekscherend genoemd.
Impact
Monique wil meer impact. Maar hoe? Op internet heeft ze iets gelezen over de verborgen kracht van nudging. Een modewoord of werkt het echt?
Bij nudging gaat het om onbewuste gedragsbeïnvloeding. Je vertelt niet wat iemand moet doen, maar laat hem onbewust kiezen voor de juiste optie door die aantrekkelijker te maken. Een klassiek voorbeeld zijn op de vloer geverfde voetstapjes die vanaf de ingang leiden naar de trap. En zie, minder liftgebruik, meer traplopers. Of de vlieg in het urinoir, zodat mannen beter mikken. Maar hoe vertaal je dat nou naar een duurzaam bedrijf?
Pesten en verwennen
Eigenlijk draait het om pesten en verwennen. Pest de dieselminnende collega met minder en kleinere parkeervakken op grotere loopafstand. En biedt elektrische rijders alle comfort: gereserveerde laadpalen, vlakbij de ingang en lekker ruime vakken. Fietsers parkeren en laden direct naast de voordeur. De kantoorthermostaat staat in de winter automatisch op 19 graden. Te koud? Dan moet je hem elk uur opnieuw inregelen. En plaats de spaarzame printers op flinke loopafstand.
Maak de duurzame optie default en het meest aantrekkelijk, zodat het de logische keuze is. En combineer nudging, om vaste patronen te doorbreken, met aanvullende maatregelen. Zoals hoge fietsvergoedingen en het uitlenen van hippe (jawel, die zijn er) eBikes.
Dat met die auto’s, fietsen en printers, dat gelooft Monique wel. Zo gepiept. Ze wil meer en zet haar zinnen op het bedrijfsrestaurant: junkfood voortaan duur en op herniapositie. Gezonde alternatieven betaalbaar, mooi gepresenteerd en vooraan. En weg met dat plastic: boter uit de vloot, jam uit de pot. Gratis. Of nee, nog beter: een sterrenkok die stervenslekkere, betaalbare maaltijden bereidt van seizoensgroenten uit restpartijen. Vegetarische kunstwerkjes als inspiratie voor thuis, het recept krijg je mee. Ook goed voor personeelsbinding. Nudging door de maag, klinkt lekker.
