Het Nederlandse bedrijfsleven zet de megatrends van morgen, vandaag al op de agenda. Welke politicus volgt?
Als Nederland een bedrijf was – niet eens zo’n rare gedachte – wat zou dan het strategisch plan zijn? Wat is de visie? Zoekend naar een antwoord komen politici met even overtuigende als nietszeggende clichés als ‘eerlijk’, ‘sociaal’, ‘ondernemend’.
Maar wanneer is een uitkomst ‘sociaal’, ‘eerlijk’ of ‘ondernemend”? Meetbaar is er niets. Deze termen verhullen vooral het ontbrekende van een visie.
Jury
Opportunisme is een basishouding in de Haagse politiek en uitblinken in nietszeggendheid is een voorwaarde om boven te drijven. Alles wat je zegt kan en zal tegen je gebruikt worden. Strategie is ondergeschikt aan de tactiek van het dagelijks straatgevecht. Maurice de Hond is de lachende juryvoorzitter. Het mandaat dat wij denken te geven op 12 september wordt wekelijks ondergraven door de peilingen. Een visie staat alleen maar in de weg, als je politicus bent.
Succesvolle surfers
Hoe anders is leiderschap in het bedrijfsleven. Visie is daar een voorwaarde om de organisatie te kunnen sturen, om mensen te binden en te begeesteren. Kijk naar de houding van Feike Sijbesma (DSM) of Paul Polman van Unilever. Zij kennen hun plaats en weten dus dat de tactiek ondergeschikt is aan de strategie. Zij zijn de succesvolle surfers op de golven van de wereldeconomie.
Krachtiger golven
Toegegeven, het klinkt als hoogdravende journalistieke poëzie. Maar zo’n gekke vergelijking is het niet. De leiders uit het bedrijfsleven weten dat er veel is dat ze niet kunnen veranderen. Ze besteden er ook geen tijd aan. Zij weten dat de golven krachtiger zijn dan zijzelf. Dat het even zinloos als pathetisch is om met de borst vooruit heel hard ‘stop’ te roepen. In plaats daarvan zoeken zij als golfsurfers het beste plekje om die kracht van die golven te gebruiken voor een ritje dat alle anderen doet verbleken. Ze zoeken het plekje dat de beste kansen biedt, zorgen dat iedereen op het surfbord voldoende uitgerust is om mee te peddelen en dat er met subtiele verschuivingen gestuurd kan worden.
Businessdrivers
Zij positioneren zich voor de toekomst. Vanuit het besef dat de wereld naar de kloten gaat als we op deze manier doorgroeien – in bevolking en consumptie. Zij weten dat ze een andere plek moeten innemen om over 15 jaar nog steeds golven te kunnen pakken. Het land, de natie of die regio die zich beter prepareert, is de winnaar van morgen. De megatrends die de wereld scheppen, zijn hun businessdrivers van vandaag.
Surf!
Nederland kan surfen. De megatrends zij hetzelfde. Vergrijzing, vergroening, vernieuwing. Deze grote vragen komen niet aan de orde in de komende campagnes. Ook omdat wij, stemvee, nalaten die vragen te stellen en de toekomst van Nederland overlaten aan de spindoctors. De vraag die ik me stel is wie de beste surfer is, wie me overtuigt dat zijn golf ook de mijne moet zijn. Zijn of haar hokje wil ik kleuren.
Lees de vorige columns van Arjan Zweers: