In de jaren ‘90 was de Westergasfabriek een vrijplaats voor kunstgezelschappen. Stutterheim herinnert zich nog goed het “anti-kraak-gevoel” dat er leefde. Het was de tijd dat Awakenings er opkwam en het was nog voor de grote renovatie. Die kwam er toen de familie Meijer-Bergmans het terrein vervolgens overnam. “Zij hebben absoluut een mooie plek van het terrein gemaakt”, zegt Stutterheim aan de telefoon, “maar de laatste jaren lag de focus meer op de renovatie en het lokale hotel. Zij waren echt een bouwfamilie”.
Zij wel, maar Duncan Stutterheim heeft een andere specialiteit: cultuur. De mede-oprichter van ID&T kocht begin dit jaar de zeventien gebouwen van de Westergasfabriek voor 75 miljoen euro, samen met zijn vrouw Lisca, vastgoedbedrijf Millten en een groep investeerders. De nieuwe eigenaars willen van kunst en cultuur dan ook weer prioriteit nummer één maken. Het moet een “cultuurdorp” worden, als het aan Stutterheim ligt. De organisatie noemt het terrein voortaan ‘Westergas’.
RadioRadio
Stutterheim vertelt dat hijzelf evenementen op het terrein wil organiseren. “Dat is onze grootste skill”, aldus de ondernemer. De evenementen die er al zijn, zullen beter verspreid worden over de zeventien panden. DJ-bar RadioRadio opende daarnaast zijn deuren op het terrein. Stutterheim, zelf groot geworden met de dancemuziek, kent de ondernemers erachter nog uit hun tijd bij de inmiddels ter ziele gegane muziekdienst 22Tracks. “Ze hadden een ideetje voor een soort DJ-café, dat deden we anti-kraak, maar nu kunnen we het vast aan ze aanbieden, maar niet tegen een maximale huur. Zo kunnen we kunst en cultuur mogelijk houden.”
Een andere uiting van het “cultuurdorp” is de opening van het World Press Photo House, dat voor volgend jaar gepland staat. “Het pand waarin zij zijn gekomen, kwam vrij. We hadden er een mooi advocatenkantoor in kunnen stoppen, dat had veel meer huur opgeleverd dan het World Press Photo House. Dit vonden we echter meer bij ons passen.”
Kunst en cultuur
Pacific Parc
Rock-’n-roll-uitgaanstent Pacific Parc, een van de bekende uitgaansgelegenheden op het terrein, is vorig jaar van eigenaar gewisseld en dit jaar gerenoveerd. “Het is in ere hersteld”, vindt Stutterheim. “Het ziet er mooi uit en ze gaan er weer gewoon muziek programmeren, zeker niet in de breedte.”
Wanneer de huurcontracten van de huidige huurders aflopen, bekijken de eigenaren volgens Stutterheim “zeer kritisch” of de activiteiten nog wel aansluiten bij het “kunst- en cultuurgedachtegoed”. Hij heeft genoeg nieuwe partijen op het oog voor zijn terrein, vertelt de ondernemer: “We zijn in gesprek met een heel tof Amsterdams theatergezelschap en we proberen iets met IDFA (het International Documentary Filmfestival Amsterdam, red.) te doen. We hebben bovendien het theater opgeknapt en daar zullen theatervoorstellingen in gehouden worden. Zo komen er in het WestergasTheater kindervoorstellingen en Freek de Jonge komt.”
Of de redactie van De Wereld Draait Door, die zetelt op het terrein, aansluit bij het “kunst- en cultuurgedachtegoed”? Zeker, stelt Stutterheim. “Het is een belangrijk programma. Wij zijn blij met hen.”
Dan is er nog het Meterhuisje, een nieuw pop-up-initiatief op het terrein. “Iedere maand komt er iets anders in. Deze maand hebben we een vluchtelingenproject en er komt binnenkort een kunstenaar in.”
Vastgoed
Het beleid van Stutterheim staat haaks op dat van menig vastgoedinvesteerder in Amsterdam, die pandjes opkopen om ze vervolgens met forse winsten te verhuren. Het wordt genoemd als één van de oorzaken van de gentrificatie van de stad. Stutterheim stelt daarentegen bij bepaalde projecten zelfs “75 procent korting” te geven op de huur.
“Ik vind dat iedereen die vastgoed bezit goed moet nadenken over wat hun plek is in de buurt”, zegt Stutterheim, die zelf ook in Amsterdam woont. “Je moet niet alleen maar voor de hoogste euro gaan. In Amsterdam hebben we veel last van vastgoedinvesteerders die ergens als het ware de drieëntachtigste souvenirswinkel openen. Mijn lievelingsrestaurant om de hoek zat er al 20 jaar, maar nu verdwijnt het. We krijgen er een bageltent voor terug, waar geen kip zit. Natuurlijk moet er geld verdiend worden, wij doen dit ook zonder subsidie, maar ik zie liever dat eigenaren 300 euro minder verdienen, waardoor de buurt leuker blijft.”
