Voor wie Brussel niet op de voet volgt: dinsdag is daar door de Europese Commissie de Digital Rights Act voorgesteld, die weer uiteenvalt in de Digital Services Act (DSA) en Digital Markets Act (DMA). Het was hoog tijd de regels voor de digitale samenlevin geen opfrisser te geven.
De Digital Services Act wil haat- en desinformatiecampagnes bestrijden, door digitale platformen en sociale netwerken te verplichten illegale content onmiddellijk van hun creatie weg te halen.
De Digital Market Act focust op de concurrentie. De Europese regelfabriek wil daarmee de online markten in goede banen leiden en Europese burgers en bedrijven beschermen. En wat vooral de aandacht trekt is de bescherming tegen misbruik van marktmacht door techreuzen. Inderdaad: Google, Facebook en andere giganten moeten extra opletten om de Europese concurrentiewaakhonden niet wakker te maken met hun gedrag.
Gatekeepers
Bedoeling is om een lijst van ‘gatekeepers’ op te stellen. Dat zijn bedrijven die een ultra-dominante positie op hun markt hebben met hun platform. De EC wil hun macht nu aan banden leggen en legt ze striktere regels op dan hun kleinere concurrenten. Ze mogen hun eigen diensten niet bevoordelen ten opzichte van de van derden, en moeten bijvoorbeeld, zoals in het geval van Amazon, data over gebruikers ruimhartiger delen met partners dan nu het geval is.
Het probleem is bekend: Big Tech, ofwel Google, Amazon, Facebook, Apple en Microsoft, wordt verweten de markt in een houdgreep te hebben, waardoor concurrentie niet langer mogelijk is en innovatie wordt gesmoord. Brussel dreigt met boetes tot 10 procent van de omzet als de gatekeepers zich niet gedragen en Europese concurrentieregels schenden.
Nou heeft het middel, net als zoveel geneesmiddelen, ook wat bijwerkingen. Bijna dodelijke bijwerkingen, als je de Dutch Startup Association (ook al afgekort als DSA) moet geloven. ‘Door te veel obstakels op te werpen voor startups en scaleups, zoals restrictieve regelgeving voor platforms die content van derden hosten, zullen dynamische, op groei gerichte bedrijven weggejaagd worden en zich elders vestigen.’
Arbitraire grens
Wat is er aan de hand: Brussel trekt de grens bij 45 miljoen Europese gebruikers van een platform. ‘Dat getal lijkt wat arbitrair. Het kan voldoende zijn, maar deze regels geldende komende jaren en het is lastig te voorspellen hoe hard bedrijven kunnen groeien. Die groei willen we niet te vroeg inperken’, aldus Lucien Burm van DSA. Hij suggereert in plaats van die ijzeren maatstaf een jaarlijkse aanpassing van de drempel die een juiste scheiding aanbrengt tussen dominante marktpartijen en uitdagers.
‘Ik zou het zorgelijk vinden als een succesvol bewezen platform als het Nederlandse TicketSwap straks beperkt wordt in een gooi naar grootste Europees speler doordat ze afgerekend wordt op wat zij aangeboden krijgt als product. Het gaat niet alleen om een getal. Dat is eigenlijk teveel een ‘one-size-fits-all’ benadering, in plaats van constructief te kijken naar de onderliggende oorzaken en daarbij passende oplossingen.’
Over de nieuwe regels rond digitale dienstverlening had zijn vereniging vorige maand al gewaarschuwd. ‘Die zou veel startups op een achterstand brengen op het gebied van digitalisering en het bijhouden van digitale (klant)gegevens. Bovendien zou het ze – in deze toch al ingewikkelde tijden – op veel extra kosten jagen, iets wat we bijvoorbeeld ook zagen bij de invoering van de AVG.’ Uit een onderzoek blijkt, dat met name kleinere online ondernemingen in totaal 23 miljard aan omzet zouden missen als ze zich aan de nieuwe, strengere regels moeten houden.
