Exceptionele werknemers moeten worden ontzien van overbodige zaken. Dat schrijft Rob van Bemmelen, in antwoord op de vraag hoe ervoor gezorgd kan worden dat dwarsliggende werknemers, die u (helaas) nodig heeft voor hun expertise, op de juiste manier blijven functioneren.
Werknemers met exceptionele expertise of vaardigheden zijn vaak inhoudelijk gericht. Het zijn de vakidioten binnen een onderneming. De irritatie, die leidt tot dwarsliggend gedrag, wordt veroorzaakt door het feit dat ze betrokken worden bij zaken die hen eenvoudig weg niet interesseren. Toch wordt van ze verwacht dat zij een bijdrage leveren. Vaak wordt dit ingegeven door het principe van gelijkheid. Dit werkt niet.
De enige manier om het maximale uit deze werknemers te halen, is hen te ontzien van overbodige zaken. Geef ze geen verplichting om in het gareel te lopen. Uiteraard zijn er altijd basisregels waar ook deze medewerkers zich aan moeten houden, maar die liggen meer op het gebied van normen en waarden. Dat is de ene kant van het verhaal.
De andere kant is dat deze uitzonderingspositie verplichtingen schept waarop deze medewerkers keihard aangesproken en afgerekend kunnen en moeten worden. De toegekende uitzonderingspositie brengt immers ook plichten met zich mee. Dat is helemaal geen probleem, want als er één ding is waarop deze mensen aangesproken willen en kunnen worden dan is het juist op hun inhoudelijke kennis en/of vaardigheden.
Kan dit niet? Dan heb je eenvoudigweg niet te maken met een uitzonderlijk talent en is een uitzonderingssituatie niet van toepassing. Afbakening van de positie is daarbij een vereiste, er moet volkomen duidelijk zijn wat wordt verwacht. Ze moeten zich niet als een God op de werkvloer gaan gedragen en het idee krijgen dat alles geoorloofd is.
Het mooiste voorbeeld van deze benadering is het creatieve team binnen een reclamebureau. Dit team bestaat uit de te laat komende, onverzorgd uitziende, wiet blowende medewerkers, die weggestopt in hun rommelige kantoor werken.
Tegelijkertijd zorgen zij wel voor de oplevering van die pakkende, unieke, originele succesvolle reclameslogan van die multinational, die miljoenen heeft gereserveerd om zijn product te verkopen. En dat het uiteindelijke idee niet door deze creatieve teams vermarkt, verkocht en uitgevoerd moet worden is evident. Juist daar houdt hun verantwoordelijkheid op.
