Een team dat geen leider nodig heeft: voor sommigen klinkt het als een droom, voor anderen is het een absolute nachtmerrie. Vaak is de eigenaar van de droom een werknemers, terwijl zijn leidinggevende het ziet als een negatief beeld.
Toch winnen zelfsturende teams snel aan terrein. Met vallen en opstaan – binnen de teams wordt vaak in tijden van crisis teruggevallen in het oude patroon van een manager die de leiding neemt. Maar hoe zorg je ervoor dat dit soort dingen toch goed verlopen?
In het boek From Hierarchy to High Performances delen leiders uit het Amerikaanse bedrijfsleven hun ervaringen om een team te bouwen dat niet geleid hoeft te worden, maar wat op zichzelf floreert. Zo schrijft Josh Levine van consultancybureau Great Mondays hoe je door middel van rituelen en relaties op de werkvloer een team bij elkaar houdt in tijdens van snelle groei – een veelgehoord probleem in de scale-up wereld. Schrijfster Dawna Jones houdt bedrijven een spiegel voor wat het kost als ze niet investeren in de emotionele gesteldheid van medewerkers.
Vertrouwen
Sue Bingham van consultancybureau HPWP Group neemt het hoofdstuk vertrouwen voor zijn rekening. Waar zouden we immers zonder zijn? Volgens Bingham weten we dit allemaal wel, maar worden veel bedrijven er niet naar ingericht. ‘Nog altijd lijkt de gedachte leidend dat het toezicht van een manager zorgt voor meer productiviteit. Maar waarom is dat?’
Bingham schetst de vooroordelen die er nog steeds heersen rondom supervisie – medewerkers zouden vanuit huis minder werk gedaan krijgen en het zou moeilijker zijn om leiding te geven aan een team waarbij de helft niet op kantoor zijn laptop openklapt. Waar al deze vooroordelen op gestoeld zijn? Een gebrek aan vertrouwen.
En dat is niet alleen slecht voor je status als leidinggevende, maar ook voor de motivatie van je werknemers. Wanneer zij constant horen dat ze niet thuis mogen werken, zullen ze hun heil bij een andere werkgever gaan zoeken.
Dit is volgens Bingham wat je kunt doen om vertrouwen op de werkvloer te vergroten:
#1 Straal het uit bij de sollicitatie
‘Vaak vermelden bedrijven dat het zorgen voor hun medewerkers belangrijk voor ze is, maar stralen ze dat al vanaf de sollicitatieronde niet uit. Vragen als ‘Wat ging er mis bij je vorige werkgever?’, ‘Wat zijn je slechte eigenschappen?’ en ‘Hoe denk jij een aanvulling te kunnen zijn voor ons team?’ stralen eerder wantrouwen dan vertrouwen uit. Om over het grondig doorzagen van referenties nog maar te zwijgen. Zorg ervoor dat je positieve vragen stelt, de rest wijst zich vanzelf.’
#2 Communiceer vertrouwen als een kernwaarde
‘Veel bedrijven hebben hun regels opgesteld in termen wat je niet mag doen: drinken onder werktijd, te laat komen, stelen en vandalisme. Terwijl veel van deze zaken nogal voor de hand liggend zijn, zou je ze ook kunnen beschrijven op een manier waar medewerkers niet direct als verdachte worden aangemerkt.’
‘Dat hoeft uiteraard niet te betekenen dat je niet streng op moet treden op het moment dat dergelijke regels overtreden worden. Door het vertrouwen dat je laat merken aan medewerkers, zullen zij zich meer met het bedrijf verbonden voelen en eerder melding maken van dergelijke incidenten.’
#3 Richt je op de rotte appels
‘Natuurlijk zullen er mensen zijn die onethische shortcuts willen nemen ten behoeve van zichzelf. In mijn ervaring is dat ‘slechts’ zo’n vijf procent, de andere 95 doen gewoon hun best voor hun werkgever. Dus waarom zouden we ons dan op 100 procent van de werknemers richten met regels en controles?’
‘Ik ken een bedrijf waar alle medewerkers een doorzichtige plastic tas moeten gebruiken voor hun spullen zodat het management kan zien dat ze niets meenemen van de werkvloer. Niet fijn voor medewerkers, maar het staat ook niet netjes naar klanten als ze langskomen. Wat voor wantrouwen straal je hiermee uit? En mocht er dan iets gestolen worden, grijp dan niet automatisch terug naar regels voor iedereen. Zorg ervoor dat de dader gestraft wordt, maar verander niets aan het vertrouwen voor de anderen.’
Meer tips over cultuur, zelfsturende teams en emotionele gesteldheid van medewerkers vind je in From Hierarchy to High Performance, verkrijgbaar via Amazon.
