Dat het snel gaat met de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie, robotisering, augmented reality en virtual reality, dat weten de meeste mensen wel. Ook dat het forse invloed gaat krijgen op de arbeidsmarkt van morgen. Maar hoe dan precies, en hoe groot zijn de veranderingen?
Die veranderingen zijn enorm, is de conlusie van in het rapport ‘The Next Era of Human-Machine Partnerships’, dat is samengesteld door computerfabrikant Dell en het Institute for the Future. De twintig experts, afkomstig van universiteiten en bedrijven, die voor dit kwalitatieve onderzoek zijn ondervraagd, denken dat 85 procent van de banen in 2030 nu nog niet in die vorm bestaat.
Alleen banen weg, of ook nieuwe erbij?
‘We zien vaak twee extreme perspectieven rondom machines en de toekomst’, aldus Rachel Maguire, research director van het Institute for the Future. ‘Een angstgedreven standpunt van technologische werkloosheid, tegenover een optimistische visie.’
De experts die zijn geraadpleegd voor het rapport zijn duidelijk van de optimistische school. Ze weerspreken op zich de conclusies niet dat veel banen zullen verdwijnen, zoals in 2013 al werd gesteld in een veel geciteerd onderzoek van de Universiteit van Oxford. Daarin werd gesteld dat in het jaar 2035 47 procent van de functies zou zijn verdwenen. Ze denken alleen dat er ander werk voor terugkomt.
In plaats van dat mensen op zoek gaan naar werk, gaat werk op zoek naar mensen.
De aard van dat werk zal sterk gaan veranderen. We zullen worden bijgestaan door robots of slimme apparaten andere dingen doen dan we nu doen.
Wat er precies zal veranderen is heel moeilijk te voorspellen. Maar je zou kunnen denken aan het werk van arts. Neem een orthopeed. Die is nu veel tijd kwijt met het bekijken van en beoordelen van röntgenfoto’s. Is iets gebroken, waar precies loopt de breuk en wat is de beste behandelmethode? Al die stappen kunnen worden geautomatiseerd. De arts in kwestie heeft dan meer tijd om het bot te zetten, én om te praten met de patiënt. Dat laaste kan nuttige informatie opleveren die voor een computer lastig te achterhalen is.
Geen baan maar set aan taken
De experts gaan zelfs nog een stapje verder. Zij verwachten dat je straks misschien niet langer moet spreken van banen, maar van taken. We gaan niet meer met broodtrommel en al naar ons werk, maar voeren los van tijd en plaats bepaalde taken uit. Die taken krijgen we toebedeeld door een computer, want die weet dankzij kunstmatige intelligentie heel goed waar jij goed in bent. In plaats van dat mensen op zoek gaan naar werk, gaat werk op zoek naar mensen.