Waar een groot deel van de wereld thuiswerkt, zondert Martijn Bennis zich juist op kantoor af. Thuis aan de keukentafel is met 3 kinderen toch erg druk, vertelt de CEO van ANP vanuit een verder verlaten pand in Den Haag. ‘Veel respect voor mijn vrouw. Als zzp’er heeft zij het op werkgebied wat rustiger nu, maar ondertussen is ze ook rector, politieagent, onderwijzer…’
Hoewel het voor Bennis op dit moment makkelijker is om vanaf kantoor zijn bedrijf te runnen, werd bij ANP al vrij vroeg in de crisis besloten dat vrijwel iedereen thuis ging werken. ‘Ineens ging de hele overlegstructuur online. We doen alles nu in principe in videocalls.’
Druk op de ketel
Daarbij merkt hij vooral dat veel van het informele overleg weg is gevallen. ‘Mede daardoor overleggen we wel iets meer dan voorheen. Zeker in teams is dat dagelijks overleg heel belangrijk, zodat iedereen weet wat de taken zijn.’ Daarvoor is meer structuur nodig. ‘Er is behoefte om snel te schakelen. Dat maakt dat we misschien wel meer overleggen, maar ook vaak wat korter. Ik merk zelf dat ik soms ook wat directiever ben. Knopen doorhak waar ik normaliter meer aandacht heb voor het creëren van draagvlak.’
Leiderschap betekent duidelijkheid geven, en dat geldt nu nog sterker, ziet Bennis. ‘Mensen hebben zelf ook veel minder behoefte aan discussies. Er wordt van minder een punt gemaakt. Ieder pakt in zijn eigen context zijn werk op, neemt zijn verantwoordelijkheid. Nu wordt gerekend op daadkracht.’
Op welk bord schaak je?
Maar is het nu iedereen op afstand zit niet juist belangrijk om die discussie aan te wakkeren? Als stimulans om dat wat mensen in persoon makkelijker uiten nu óók boven tafel te krijgen? Bennis: ‘Dat zou je wel denken. Maar dat soort discussies gaan, of beter gezegd: gingen, vaak meer over verbeteringen, over innovaties. En die lange termijn is nu niet top of mind.’
Voor de CEO is dat best een gekke realiteit. Hoe hou je de ontwikkeling op stoom, terwijl iedereen gefocust is op de korte termijn? ‘Dat is een uitdaging. Ik heb er geen pasklaar antwoord op. Het speelveld is heel snel veranderd, ik moet me continu afvragen op welk bord ik nu weer aan het schaken ben. De managementlaag houdt zich bezig met de dagelijkse gang van zaken. Als directie leun je nu dus ontzettend op hen.’
‘Maar het blijft mijn taak om ook aan de lange termijn te denken. Aan de toekomst van het ANP als organisatie, aan doorontwikkelen. Onder normale omstandigheden hou ik de druk op de ketel. Elke organisatie heeft soufflé-eigenschappen: doe je niks, dan zakt de boel in. Nu is de situatie totaal anders. Hoe en wanneer buigen we voorzichtig het denken weer iets meer om richting die lange termijn?’
Klant gepast benaderen
Journalistiek zijn het nu hoogtijdagen voor ANP. Circa 250 man produceren elke dag honderden berichten. Bennis schat dat 80 procent daarvan coronagerelateerd nieuws is, wat dagelijks de basis vormt voor ruim 1000 berichten in andere media. ‘We maken veel meer nieuws, met dezelfde capaciteit. Opschalen is nog niet nodig, het was meer een kwestie van herschikken. Collega’s met bijvoorbeeld de portefeuilles sport of entertainment zijn snel overgestapt op andere verslaggeving. ANP stoomt volop door als feitenfabriek. Daar is nu enorme behoefte aan. Iedereen binnen de organisatie is daarvan doordrongen: nú moet je er staan, verschil maken. Samen.’
Een vrijwel verlaten ANP-redactie. Foto: Pieter Stam de Jonge/ANP Foto
Met de zakelijke dienstverlening ligt het ingewikkelder. ‘Voor mij, en bijvoorbeeld de commercieel directeur, is het nu belangrijk om toch die klant op te zoeken. Maar dan wel op een gepaste manier. Zo hebben we begrip voor klanten met wie het nu wat minder goed gaat. Dan schroeven we bijvoorbeeld het aantal gebruikers tijdelijk voor ze op.’
De meeste contracten zijn echter langlopend, wat ANP de nodige rust geeft. ‘We richten ons nu echt meer op het onderhouden van dit soort relaties, en veel minder op sales. Dat is een kwestie van goed aanvoelen. Wat bij die klant speelt, waar de behoefte ligt. Daar kom je maar op één manier achter: contact houden.’
Harde klappen
Ondertussen maakte ANP-eigenaar Talpa Network bekend zelf genoodzaakt te zijn tot ‘draconische maatregelen‘, waarbij mogelijk ook ontslagen zullen vallen. ‘Vooropgesteld: ANP is een gezond bedrijf, en dat wil Talpa ook zo houden. Maar in onze omgeving, in de media, vallen nu harde klappen. Speculeren heeft geen enkele zin. Het is belangrijk om het bij de feiten te houden. Elk bedrijf heeft nu zorgen, denkt na over de aankomende recessie. Wij net zo goed.’
Zo dragen genoeg andere vraagstukken zichzelf aan. De cultuur in een mediabedrijf was bij de overgang een groot voordeel, met veel journalisten en medewerkers die volop ervaring hebben met flexibel werken. ‘Bijna van de ene op de andere dag waren we een organisatie zonder kantoor. Dat ging eigenlijk heel soepel.’ Ook praktisch ging het vrij vlot. ‘Bijna alles stond al in de cloud. Sommige collega’s hebben een groot scherm opgehaald. Anderen hebben nu hun bureaustoel thuis staan. Dat zit prettiger dan een keukenstoel.’
Psychologische kant
Al pratend krijgt Bennis een persalarm binnen – ANP stuurt er rond corona soms wel 13 per dag uit. ‘Frankrijk verlengt de lockdown met twee weken.’ Toch weer confronterend. Hoelang gaat dit allemaal nog duren? Nu organisatorisch alles loopt, komt de psychologische kant steeds meer bovendrijven, merkt hij. ‘Hoe normaal is dit nieuwe ‘normaal’? Hoe gaat het met het stressniveau van iedereen? Houden we het vol? Kunnen we het huidige optimisme vasthouden?’
Ook thuis zoekt iedereen immers naar zijn nieuwe rol, manieren om je werk zo goed mogelijk te blijven doen. ‘Hoe kunnen wij als eindverantwoordelijken daarin ondersteuning bieden? Kunnen we bijvoorbeeld helpen om een goed ritme te vinden nu werk en privé meer door elkaar lopen? Ik ben me er heel bewust van dat ik het op dat gebied makkelijk heb.’
In week 1 heeft de directie op het intranet een bemoedigende video geplaatst. ‘Nu denken we erover na om daar meer mee te doen. Bijvoorbeeld iedereen vragen om actief hun ervaringen te delen met elkaar. Hoe doe jij dat nou? Hoe presteer je én blijf je een beetje gelukkig? Niemand staat er alleen voor.’
Vier tips van Martijn Bennis, CEO van ANP:
- Je hoeft niet alles meteen te weten. Het is belangrijker dat je de juiste vragen stelt, en vooral: volop vragen stelt.
- Zorgvuldige communicatie is belangrijker dan ooit. Laat je niet verleiden tot speculeren, daarmee creëer je onnodig onrust.
- Wees niet bang om duidelijkheid te geven. Durf de knoop door te hakken, in plaats van eindeloos te kauwen op de állerbeste beslissing.
- Als je de luxepositie hebt: vermijd toch die keukentafel. Zoek een veilig en verantwoord alternatief. Probeer je niet op te laten zuigen in huishoudelijke processen. ‘Je kinderen zien je nou eenmaal niet als iemand die óók een organisatie aan het leiden is.’
