Volgens corporate antropologe Jitske Kramer hoef je echt niet de wereld over te reizen om vreemde culturen te zien, die vind je namelijk genoeg in de organisaties waar we dagelijks deel van uit maken. Kramer: “Een tribe is een levende gemeenschap die samen iets te doen heeft, denk aan een dorp, vereniging, organisatie of team. En binnen deze tribes maken we cultuur.”
De belangrijkste bouwstenen van tribes zijn logischerwijs de mensen. En als we het hebben over cultuur, kijken we naar de relaties tussen mensen en dus ook naar de mens als groepsdier. Dat maakt cultuur volgens Kramer tot een emotioneel gegeven, cultuur gaat over ‘hoe we het doen’ en ‘waar we van zijn’. Als je verandering wilt bewerkstelligen in een organisatie, zul je je moeten verdiepen in deze cultuur en samen kijken wat er in de nieuwe context het beste werkt.
Ben je bereid om de verschillen te accepteren?
Als je een sterke tribe wilt bouwen van jouw organisatie, is omgaan met verschillen een van de lastigste uitdagingen. Als je andere meningen toelaat en er oprecht naar luistert, kom je volgens Kramer automatisch ook fases tegen van niet-weten. En als we iets tegenwoordig ongemakkelijk vinden is het niet-weten. Toch is het bij verandering in organisaties essentieel om de tijd te nemen voor deze fase en niet te snel knopen door te willen hakken om maar verder te gaan.
Jitske Kramer: “Kijk, verschillen zijn er altijd, maar de kernvraag is: dúrf je daar echt naar te luisteren? Want als medewerkers weerstand bieden, is dat niets anders dan een verschil in ideeën. Juist tussen de dwarsliggers zitten vaak cultuurvernieuwers.”
Als het je niet lukt om als leidinggevende open te luisteren en mensen serieus te nemen, kunnen medewerkers sabotagegedrag gaan vertonen. Roddelen, gebrekkige communicatie, zelfs opzettelijk verandering tegenwerken is wat je volgens Kramer vervolgens dan vaak ziet gebeuren. Dus hoe minder je luistert en goed omgaat met de verschillen, hoe groter de kans op vertragingen.
Organisatieverandering afdwingen werkt averechts
Als je als leidinggevende verandering wilt doorvoeren, heeft het geen enkele zin om jouw autoriteit te laten gelden. Dan doe je volgens Kramer jouw organisatie eerder meer schade aan. Cultuurvorming en organisatieverandering zijn belangrijke processen tussen leider en medewerkers. Als de leidinggevende geen tijdelijke chaos durft toe te laten, maar verandering wil afdwingen, dan durven de medewerkers ook niet open te zijn en mee te gaan.
Jitske Kramer: “Power is de begrenzende kracht die bepaalt waar we van zijn. Hier komt het aan op moed, daadkracht, dopamine en doelgericht presteren. Zonder power kom je nergens, maar alléén power overleeft je tribe niet. Love is nodig als tegenhanger, de verbindende kracht die drijft op vertrouwen, loyaliteit en serotonine.”
Bron: Jitske Kramer & Daniëlle Braun – ‘The Corporate Tribe’
Leer meer over menselijk gedrag tijdens ‘Psychologie voor Managers’
Als leidinggevende kunnen de psychologische processen waarmee je te maken krijgt op de werkvloer vaak ongrijpbaar lijken. Toch kun je je leren te bekwamen in het begrijpen van al deze vormen van menselijk gedrag. Tijdens de collegereeks ‘Psychologie voor Managers’ krijg je van bekende experts uit het werkveld les in de wondere wereld van de psychologie.
Collegereeks Psychologie voor Managers