Gezonde werknemers, gezonde groei. ‘Vitale werknemers zijn 18 procent productiever en verzuimen 27 procent minder dan ongezonde collega’s.’
Zelfs Richard Branson moest het even kwijt. ‘Gelukkige werknemers zijn cruciaal voor het succes van een onderneming’, schreef hij, op 7 april, in zijn blog voor Entrepreneur. ‘We wisten dit instinctief natuurlijk al wel, alleen was het moeilijk om er precies de vinger op te leggen. Maar nu is er ook wetenschappelijk bewijs.’
Gelukkig maken verdient zich terug
De multi-ondernemer doelt op gloednieuw onderzoek van de universiteit van Warwick. Daaruit blijkt dat gelukkige werknemers 12 procent productiever zijn dan werknemers die om allerlei – mentale of fysieke – redenen minder lekker in hun vel zitten. ‘Bedrijven als Google hebben uitgebreid geïnvesteerd in de ondersteuning van hun medewerkers en als resultaat is hun werknemertevredenheid met liefst 37 procent gestegen’, voegde hoofdonderzoeker Andrew Oswald hier nog aan toe. ‘Onder wetenschappelijk controleerbare omstandigheden kunnen wij nu ook zeggen: je werknemers gelukkig maken verdient zich terug.’
Wellness
Gezondheids- of vitaliteitsbeleid vormt de laatste jaren steeds vaker vast onderdeel van een bedrijfsstrategie. ‘Wellness’, zo betoogt het World Economic Forum in het rapport The Wellness Imperative, ‘speelt een significante rol bij het realiseren van betrokkenheid van werknemers, het verhogen van de productiviteit, het behoud van talent en voor creativiteit en innovatie.’ Voeg hier het positieve effect aan toe dat vitaliteit heeft op verzuim en de inzetbaarheid van oudere werknemers en je hebt een aardige lijst redenen voor het nut van een vitaliteitsbeleid.
Sneller fouten
Zijn de bedrijven met de gezondste, meest vitale werknemers de winnende bedrijven van morgen? ‘Absoluut’, zegt Mikkel Hofstee, ceo van LifeGuard, het trainings-, coachings- en adviesbureau, dat bedrijven als EY (85 procent fitter), Achmea (70 procent meer energie) en Shell (bijna 50 procent meer employee engagement bij 1 specifiek onderdeel) helpt om het energieniveau en de performance van hun medewerkers te verbeteren. ‘Het is ook logisch. Je herkent het uit eigen ervaring. Voel je je niet goed, dan functioneer je minder, je maakt sneller fouten. Bij een buschauffeur die door oververmoeidheid een aanrijding veroorzaakt is dat misschien duidelijker aanwijsbaar dan bij een executive die fouten maakt omdat hij nachten slecht geslapen heeft. Er kan zelfs sprake zijn van negatieve productiviteit, bijvoorbeeld als iemand niet goed in z’n vel zit en dan een klant schoffeert.’
Topsport
Het huidige bedrijfsleven is topsport, zegt Hofstee. En het eist veel energie en vitaliteit om op de top van je kunnen te blijven presteren. Volgens het World Economic Forum zijn vitale werknemers 18 procent productiever en verzuimen ze 27 procent minder dan ongezonde collega’s. Financieel levert dat ook wat op. Het vitaliteitsprogramma bij Waternet bijvoorbeeld, leverde 2,4 miljoen euro op, dankzij 2 procent minder ziekteverzuim.
Tot in het DNA
Om een vitaliteitsprogramma te laten slagen, moet het wel door het hele bedrijf gedragen worden. Te beginnen bij het management. ‘Vitaliteit moet tot in het DNA van een organisatie meegenomen worden’, zegt Sonja van Hamersveld, eigenaar van Charly Green, dat bedrijven adviseert over gezondheidsmanagement. ‘Het moet een kernwaarde worden binnen een organisatie, die gezamenlijk beleefd en gecreëerd wordt.’
Extra sales
In anonieme digitale vragenlijsten en losse e-health-programma’s gelooft Van Hamersveld niet zo. ‘Wij gaan vrijwel direct in gesprek met de werknemers, 1 op 1 of in groepen, om te bepalen wat er leeft. We kijken wat de verwachtingen zijn, wat werknemers zelf kunnen doen aan de verbetering van hun vitaliteit en wat de organisatie hierbij voor hen kan betekenen. Vervolgens stellen we speciale software samen, om inzicht te geven en het gesprek op een niet veroordelende manier op gang te brengen. Vooraf wordt ook concreet vastgesteld wat het de organisatie gaat opleveren. Bijvoorbeeld hoeveel extra sales hierdoor binnengehaald wordt, of wat het effect op verzuim is. In het verleden was de aanpak van arbodiensten altijd reactief, de arbodienst kwam pas in actie als er iets aan de hand was. Een goed vitaliteitsprogramma is juist preventief.’
De ‘rokende dikkerd’
Bedrijven die zich in de eerste fase van gezondheidsmanagement bevinden, kiezen vaak nog voor zo’n klassiekere arbodienstaanpak. Ze richten zich vooral op, zoals Mikkel Hofstee het noemt, ‘de rokende dikkerd’. ‘Maar als je met 20 kilo overgewicht in de dienstverlening werkt betekent dat niet per se dat je slecht functioneert en minder productief bent. Roken bijvoorbeeld is zonder meer slecht voor de gezondheid en leidt ook tot meer verzuim. Maar het heeft ook positieve effecten. Je ontspant even, maakt een ommetje, spreekt wat collega’s in het rookhok. De neurotische sporter die maar niet ontspant, kan veel schadelijker voor een organisatie zijn.’
Verwantschap
Bedrijven die al langer met vitaliteit bezig zijn, zoals veel Angelsaksische organisaties, zetten niet alleen de fysieke kant, maar ook steeds vaker de mentale en emotionele aspecten van werknemers centraal. Het draait bij hen vooral om engagement, in de zin van focus, concentratie, en betrokkenheid bij het werk en de organisatie. Voelen ze zich gewaardeerd, en voelen ze een verwantschap met het bedrijf?
Leuke echtgenoot
Uiteraard staan de mentale en fysieke componenten allemaal in verband met elkaar. Hofstee: ‘Waar het om gaat is of je aankunt wat er allemaal van je verwacht wordt. Of je de juiste veerkracht hebt om op werk te presteren en daarnaast ook nog eens een leuke vader en een leuke echtgenoot te zijn. Om dat allemaal voor elkaar te krijgen, moet je vooral leren je energie goed te managen.’
Energieherstel bij Johnson & Johnson
Energiemanagement is bijvoorbeeld essentieel in de royale gezondheidsprogramma’s die Johnson & Johnson zijn werknemers aanbiedt. Niet verbazingwekkend, want onderdeel van de Amerikaanse gezondheidsgigant vormt het Human Performance Institute, waaraan ‘energiegoeroes’ Jim Loehr en Jack Groppel verbonden zijn.
Emotionele connecties
Groppel, die ook het ‘Corporate Athlete’-programma ontwikkelde voor de werknemers van Johnson & Johnson, publiceerde onlangs de whitepaper The Power of an Energy Microburst. Daarin schrijft hij onder meer: ‘Mensen moeten hun energiecapaciteit opbouwen en telkens herwinnen door middel van genoeg slaap, beweging, de juiste voeding, emotionele connecties, en rust. Energieherstel is dan ook essentieel voor mensen, op fysiek, mentaal en emotioneel niveau.’ En managers hebben daarin een belangrijke rol, stelt hij. ‘Leiders kunnen de energieritmes van hun werknemers leren begrijpen en zelfs positief beïnvloeden. Hierdoor kunnen prestaties verbeteren.’
Loved ones
Johnson & Johnson gaat in zijn uitgebreide gezondheidsprogramma’s zelfs zover dat het over een speciaal programma beschikt om werknemers geregeld te scannen op een ziekte als kanker. Ook mogen alle directe familieleden van de werknemers aan de programma’s meedoen, omdat de eigen medewerkers anders onnodige emotionele energie zouden kunnen verspillen aan zorgen over hun ‘loved ones’.
Miljoen stappen
En leveren al die uitgebreide programma’s van Johnson & Johnson ook nog iets op? Jazeker, zegt het bedrijf trots. Zo gaf 73 procent van hun Amerikaanse werknemers aan dat de programma’s geholpen hadden hun gezonde levensstijl te behouden dan wel te verbeteren. Van de 73.000 werknemers die deelnamen aan het zogeheten ‘Million Step Program’, met als doel in 1 jaar 1 miljoen stappen te zetten, gaf 60 procent aan meer energie te hebben, 40 procent was gewicht kwijt, 15 procent had een lagere bloeddruk en 14 procent een lager cholesterolgehalte.
Boest
Ook in Nederland zijn er al talloze bedrijven die grootscheeps werk maken van vitaliteitsverbetering van hun werknemers. Zoals FrieslandCampina, dat de ambitie heeft de meest succesvolle, professionele en aantrekkelijke zuivelonderneming ter wereld te creëren. Om dit waar te maken zette FrieslandCampina voor de periode tot 2020 een strategie uit rond duurzaamheid, waarvan onder meer het vitaliteitsprogramma Boest deel uitmaakt. Dit programma, begeleid door Lifeguard, loopt inmiddels een jaar. ‘Het traject begon al jaren geleden’, zegt hr-directeur Jeroen Elfers. ‘Aanleiding was de zorg over de vergrijzing binnen het bedrijf. Met 47 jaar is onze gemiddelde leeftijd relatief hoog. Mensen blijven hier lang, dus de vraag is: hoe houden we ze fit aan het werk? Boest speelt hier op in.’
Powernap toegestaan
Het programma besteedt bijvoorbeeld veel aandacht aan het belang van slaap, ook met het oog op de ploegendiensten. ‘Een powernap’, zegt Elfers, ‘is binnen FrieslandCampina toegestaan, hoewel het nog weinig gebeurt. Ook wordt afgeraden om tot laat met je neus voor de iPad te zitten. Laat op de avond nog werken en mailen met collega’s wordt eerder ontmoedigd dan toegejuicht.’
Shiftpicking
Ook is er sinds de introductie van Boest sprake van ‘shiftpicking’, waarbij werknemers zelf kunnen aangeven wanneer ze ploegendiensten willen draaien. ‘Beter voor de werk-privébalans’, legt Elfers uit. Op slaapgebied is inmiddels al verbetering zichtbaar. Zo bleek bij de intakegesprekken 61 procent van de werknemers slecht te slapen. Een half jaar later bleek dit gedaald naar 39 procent.
Kroket is duurder
FrieslandCampina geeft sinds de introductie van Boest ook voedingsadviezen en subsidieert gezonde voeding. In de bedrijfskantine is een gevulde salade relatief goedkoop gemaakt, en de kroket expres duurder. ‘Vitaliteit als onderwerp gaat leven, het is besmettelijk’, zegt Elfers. ‘Medewerkers hebben het er over. Ze kijken wat tijdens de lunch wordt opgeschept of stimuleren elkaar de trap nemen.’ De totale investering in het vitaliteitsbeleid noemt hij ‘aanzienlijk’. Maar hij zegt ook zeker rendement te zien. Volgens hem kunnen bedrijven vandaag de dag zelfs niet meer zonder. Elfers: ‘Wij zien het als een absolute voorwaarde voor succes.’
Grote foto via Flickr.com. net als enkele andere foto's: foto 1, foto 2
Dit artikel verscheen eerder in de printeditie van Management Team. Altijd als eerste op de hoogte zijn? Neem een abonnement.
Meer over gezondheid
-
Deze keten groeit harder dan McDonald's
- De 6 belangrijkste gezondheidstrends voor werkgevers
- 1 op de 5 managers drinkt excessief – en nog 20 andere feiten over onze gezondheid
