Vrouwtjesapen zijn dominanter in groepen met verhoudingsgewijs veel mannetjes, hebben onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen ontdekt. "Het vergt natuurlijk nader onderzoek, maar je kunt speculeren dat vrouwen zich meer doen gelden in culturen waar concurrentie intenser is."
Een simpele verklaring is volgens theoretisch bioloog Charlotte Hemelrijk dat dominante apenvrouwtjes toevallig wat groter en sterker zijn uitgevallen en daarom soms van mannetjes kunnen winnen. Maar dan zouden vrouwtjes bij soorten waar ze even groot zijn als mannetjes óók vaker dominant moeten zijn dan bij soorten waar ze een stuk kleiner zijn. "En dit blijkt niet het geval."
Hemelrijk verklaart de vrouwelijke dominantie daarom uit ‘zelforganisatie' op basis van het ‘winnaar-verliezereffect', een algemeen biologisch principe. Wie in een gevecht tussen twee gelijken wint, versterkt zijn zelfvertrouwen en heeft daardoor meer kans opnieuw te winnen. Omgekeerd heeft een verliezer meer kans weer te verliezen. Winnen of verliezen wordt een zelfversterkend effect.
Hemelrijk: "In een despotische cultuur is de onderlinge agressie heftiger, met meer bijten. Verder zijn mannen agressiever dan vrouwen. Meer mannen betekent dus meer heftige gevechten en meer zware verliezers. Dat maakt de kans groter dat een hooggeplaatst vrouwtje van zo'n verliezer wint."
Mensenwereld
Mogelijk zeggen de uitkomsten ook iets over de seksenverhoudingen bij de mens. "Het vergt natuurlijk nader onderzoek, maar je kunt speculeren dat vrouwen zich meer doen gelden in culturen waar concurrentie intenser is. Dat kan bijvoorbeeld verklaren waarom vrouwen het in de competitieve Angelsaksische zakenwereld beter doen dan in het egalitaire Nederland."
Bron: de Volkskrant
