Als je een kind krijgt, heeft dat niet alleen een groot effect op je leven maar ook invloed op je carrière. Zeker bij vrouwen. Zomaar wat cijfers: mannen maken na het starten van een gezin twee keer zoveel kans op promotie als vrouwen. Van alle zwangere vrouwen wordt 44% benadeeld bij een sollicitatie, promotie of verlenging van het contract. 68% van de vrouwen tussen 31 en 35 werkt deeltijd, vaak vanwege kinderen, tegenover 13% van de mannen. Een deel van hen zou graag weer voltijd werken.
Het is al langer een onderwerp, ook in de politiek. ‘Het wettelijk streefcijfer voor vrouwen in de top is niet hard genoeg’, luidde de conclusie van de Bedrijvenmonitor Topvrouwen 2017. Sinds de invoering van het quotum van 30% zijn er wel iets meer vrouwen aan de top, wat wordt toegeschreven aan een kleine groep voortrekkers. Een van hen is Esther van Diepen (1977).
Sport
Tien jaar geleden richtte ze Mom in Balance op, waarmee ze outdoor sporttraining geeft aan vrouwen voor en na de bevalling. Recent kwam hier het programma SHE Performance uit voort, dat het management van bedrijven en werknemers coacht in de zwangerschapsfase en de eerste jaren van het ouderschap om de balans te vinden tussen werk, gezin en zichzelf. Ook hierin speelt sport een belangrijke rol. Inmiddels is ze met internationale vestigingen actief in tien landen, schreef vier boeken, lanceerde een sportkledinglijn – en heeft zelf vier kinderen.
Zo’n driekwart van haar doelgroep heeft een senior- of managementfunctie. Daar zitten veel vrouwen tussen die het allemaal goed op orde hebben, maar dat zijn juist de vrouwen die veel van zichzelf vragen, zegt Van Diepen. ‘Vrouwen gaan vaak goed voor hun omgeving zorgen en vergeten zichzelf, en dan gaat het een keer mis.’
Bijna alle deelneemsters aan het programma (92%) geven aan dat ze sport gebruiken om zich te ontspannen. Verder wordt sport gebruikt om meer energie te krijgen, voor fysieke kracht, als tijd voor zichzelf en voor sociaal contact met gelijkgestemde vrouwen.
Leidinggevenden
Managers spelen een belangrijke rol in het vinden van de balans tussen carrière en gezin, vindt Van Diepen. ‘Je kunt heel blij zijn dat iemand hard aan het werk is, maar je moet ook oog houden of de balans bij die medewerker nog oké is, zeker in de zwangerschap. Vrouwen willen zich dan vaak ook wat meer bewijzen, uitstralen “ik ben er gewoon hoor”. Kijk goed of iemand niet te veel belast wordt.’
De meeste managers zijn heel welwillend maar weten net als hun werknemers niet goed wat te doen en wat er mogelijk is. Van Diepen ontwierp een online tool die managers en hun zwangere werknemers informatie geeft, en helpt om op de juiste momenten in gesprek te gaan. ‘Bijvoorbeeld halverwege de zwangerschap om even te vragen hoe het gaat – die negen maanden zijn voorbij voor je er erg in hebt. Of vlak voor het verlof, om te kijken waar behoefte aan is.’
Veel leidinggevenden denken dat vrouwen tijdens hun verlof helemaal weg willen zijn en niet lastig gevallen willen worden, maar dat hoeft zeker niet zo te zijn. ‘Af en toe contact kan ook helpen bij de terugkeer na het verlof, en een goede terugkeer is cruciaal voor het verloop van de carrière.’
Gemiste kans
Hoogopgeleide vrouwen zijn bij hun eerste zwangerschap vaak al 33 of ouder. ‘Ik denk dat het voor je carrière goed is als je jonger kinderen krijgt’, zegt Van Diepen, die zelf 27 was toen haar eerste geboren werd. ‘Als je in het begin al die drukke gezinsjaren hebt gehad, heb je daarna nog heel veel tijd om carrière op te bouwen en vast te houden. Je bent flexibeler, krachtiger, en het is makkelijker om dan die volgende stappen te nemen. Soms zie je vrouwen al in de remmen schieten op het moment dat de kinderwens er is, en toch niet die baan nemen of op promotie koersen.’
Voor bedrijven is dat een gemiste kans. Deze vrouwen zijn vaak al vijf tot tien jaar bezig aan hun carrière – kennis en ervaring die je dan verliest. ‘Ik ben ervan overtuigd dat veel meer vrouwen zouden kunnen doorstromen als hier meer aandacht voor zou zijn.‘
Zowel de werknemers al leidinggevenden adviseert Van Diepen om de tijd te nemen om zich af te vragen: wat is er nodig, en hoe ga ik dat organiseren? Dat kan in heel kleine dingen zitten, zoals regelmatig met elkaar praten – over werk maar ook alles daarbuiten. ‘Als het lukt om een sportmoment helemaal voor jezelf te plannen in de week, heeft dat al een heel positief effect op rest van de week. Zeker voor high professionals is doorgroeien in je carrière een voortdurend proces, maar in deze fase is aandacht extra belangrijk.’