Spanje zit in een diepe economische crisis, in Nederland is eigenlijk niet zoveel aan de hand. Voor Nico Bos, sinds vorige zomer de financiële man van golfclub The Dutch, een van de redenen om na achttien jaar Spanje terug te komen.
Bos vertrok eind jaren 80 met zijn toenmalige vrouw naar Barcelona. Hij zette onder meer de lokale vestiging van Clarion op, een Japanse producent van audiosystemen voor in de auto, en werkte voor het Nederlandse adviesbureau Euro Economics. MT sprak hem over zijn Spaanse ervaringen en de terugkeer naar Nederland.
Wat hield het werk bij Clarion in?
"In 1995 werd ik benaderd door een headhunter die me vroeg of ik bereid was om een Japans bedrijf te helpen met de start van een lokale vestiging. Dat was Clarion Spain. Met de Japanse directeur en Catalaanse commercieel directeur hebben we het bedrijf opgezet. De headlines vanuit Tokyo waren simpel: we kregen een flinke kapitaalstorting en drie maanden de tijd om operationeel te zijn met tien werknemers.
De opdracht was om de directe concurrent, Alpine, het hoofd te bieden en marktaandeel te halen. Na 3 jaar moest er breakeven gedraaid worden. Dat doel hebben we bereikt, ondanks de megacrisis die zich in die jaren voltrok in Japan. Van de een op de andere dag verdwenen alle voorname Japanse banken in grote delen van Europa (Sakura, Mitsubishi) met uitzondering van The Bank of Tokyo."
Hoe is het om in de Spaanse cultuur te managen?
"Spanjaarden zijn in de regel ondersteunend, het is geen dominante cultuur zoals in de VS. Er bestaat in veel bedrijven een zeer hiërarchische structuur waardoor souplesse en snelheid van handelen niet de hoofdprijs verdienen. In Spanje is het zo dat de baas de baas is. Jij bent verantwoordelijk als het mis gaat. Je moet laten zien wie je bent. Als financiële man moet je je niet presenteren als iemand die op tafel slaat, de financiële man is van de cijfers.
De dienstbaarheid om iets te doen, verschilt per regio en het is voor een buitenstaander niet altijd uit te leggen waarom iets op een bepaalde manier gebeurt. Ik heb veel met Spanjaarden en Catalanen te maken gehad en van sommigen krijg je echt alles gedaan als je maar weet hoe je met ze om moet gaan. Als je haast hebt, laat dat dan vooral niet merken; neem de tijd om je Spaanse zakenpartner op zijn gemak te stellen. Bureaucratie is vaak ten hemel schreiend. Catalanen zijn gesloten en willen vooral niet met Spanje geassocieerd worden. Als je als buitenlander naast Spaans ook nog Catalaans spreekt dan ben je echt de man. Dat vinden ze geweldig."
Wanneer ging het mis met de Spaanse economie?
"Ik zag in 2007 aankomen dat het fout ging. In 2005 hebben we een topjaar gehad, in 2007 zag je dat de recessie een feit was. Apart van de economische crisis zag ik ook een sociaal probleem ontstaan. De werkloosheid onder jongeren is dramatisch hoog. De sociale voorzieningen zijn niet zoals wij die in Nederland kennen. Ik ken schrijnende voorbeelden uit mijn naaste omgeving van mensen die gewoon nergens op terug kunnen vallen."
Hoe is de situatie nu?
"Ik verwacht dat Spanje in 2014 langzamerhand weer in het zadel komt. Het zelfvertrouwen en zelfbewustzijn moet terugkomen. Er is een nieuwe beweging gaande, de indignados wat zoiets als de ontstelden betekent. De socialistische regering van Zapatero heeft voor velen afgedaan. Sinds december is de PP als sterkste uit de verkiezingen gekomen. Politiek gezien is Spanje een moeilijk verhaal om uit te leggen als je er niet zelf een tijd hebt gewoond."
Waarom de terugkeer naar Nederland?
"Ik had al enkele keren, in verband met persoonlijke redenen de overweging gemaakt om terug te keren naar Nederland en in 2008 begon dit idee te rijpen. Mijn vriendin ze: ‘kijk eens naar het Noorden, misschien is daar wat te doen’."
Was het lastig hier weer aan de slag te komen?
"In 2009 had ik een aantal gesprekken bij diverse bedrijven. Het solliciteren was een kwestie van in het vliegtuig, een gesprek en weer terug. Dat vijf keer en de zesde keer was het raak. Je krijgt wel de vraag ‘je spreekt Spaans, Catalaans, Engels, Duits, maar ken je de Nederlandse fiscale regels?’ Maar begin 2010 kreeg ik de kans om de stap te wagen bij een semi-overheidsinstantie waar enkele dingen op de rit gezet moesten worden."
En daarna The Dutch?
"Ik was op zoek naar iets nieuws en daardoor heb ik in de zomer van 2011 Albert Allmers van Finance Factor leren kennen. Zijn bemiddeling heeft er toe bijgedragen dat ik aan de slag kon. Er moest veel gebeuren bij The Dutch. De baan is een van de beste van Europa. The Dutch levert een exclusief concept. Het gaat erom dat mensen het gevoel hebben ‘ik heb op The Dutch gespeeld’. Daar hoort een hoog serviceniveau bij en dus moet je de onderneming zodanig inrichten dat elke betrokkene begrijpt waarom hij of zij wat wanneer moet doen. Ik noem het just in time productie. Nadat procedures afgesproken zijn ga je je administratie erop afstemmen. Dat lijkt simpel, maar is het absoluut niet."
