In de race naar de top is het niet altijd de beste die komt bovendrijven. Getalenteerde en gemotiveerde high potentials struikelen over ongemakken die alles met het privéleven te maken hebben. Tien carrièrekillers geïdentificeerd en ontwapend.
De veel gehoorde uitspraak dat mensen zo goed zijn in het scheiden van werk en privé is misschien wel de grootste leugen op de hedendaagse werkvloer. Werk heeft zich allang een plek verovert in de huiselijke omgeving. Misschien dat de carrièredrang de relatie wat onder druk zet. Maar daar gaat het niet over. Want wat als de relatie de carrière in de weg zit?
1 Te open op het werk
Wees voorzichtig met al te grote vertrouwelijkheid. Je zult niet de eerste zijn die even stoom afblaast over de normaal zo geliefde partner en daarmee iets te persoonlijks weggeeft en onherstelbare schade aan de eigen loopbaan toebrengt. Vertrouwelijkheid tussen collega's vraagt om de Amerikaanse waarschuwing bij arrestatie: You have the right to remain silent. Anything you say can and will be used against you. Niet alleen in de rechtbank, maar de confidentie kan en zal opduiken in elk escalerend conflict.
"Welke behoefte wordt ingevuld met die vertrouwelijkheid?" vraagt Bas van Loon. Hij is de man achter De Carrière Architect en CarrièreConsult. "Werk is sociaal, maar moet je de eigen sociale behoefte invullen op je werk? Vergeet niet, jouw verhaal kan ook als ballast werken voor anderen. Die zitten er niet altijd op te wachten."
2 Spill-over effect
"De spill-over effecten tussen werk en privé worden steeds vaker door onderzoek bevestigd", zegt Liesbeth Niessen, psycholoog en eigenaar van Competence Coaching. "Maar dat spill-over effect werkt twee kanten op. Dus ook: als het thuis goed loopt zijn de prestaties en het functioneren op het werk ook beter." Het is dus raadzaam om vrede, rust en geluk aan het thuisfront te laten heersen. Wees je bewust van de werk-thuisinterferentie.
3 Escapades op Hyves
Weet u nog? Manon Thomas? Tv-presentatrice van wie erotische foto's alle mogelijke websites wisten te halen. Dat de foto's, naar haar zeggen, gestolen waren uit haar computer, deed er weinig toe: de totale vernietiging van haar carrière en reputatie als degelijke tv-persoonlijkheid was een feit.
Ook als je geen camera in de slaapkamer hebt of een mooie serie op het strand hebt laten maken staat er eindeloos veel op internet. Het drinkgelag uit de wilde studententijd wordt nog wel door de vingers gezien. Maar wat geeft u over uzelf prijs via Hyves, LinkedIn en de digitale zelfhulpgroep voor beginnend alcoholisten? Check en kuis uw digitaal profiel.
4 Zendingsdrang
Opgevoed met, of gevonden op latere leeftijd, dat maakt niet uit. Religieuze overtuigingen behoren bij uitstek thuis in de beslotenheid van de eigen huiskamer, kerk en moskee. Niets roept zoveel weerstand op als iemand die te onpas getuigt van de eigen religieuze waarheden. Houdt ze voor uzelf, ook als de eisen van het geloof vragen om een messianistisch activisme. Vaak is de eerste reactie beleefd. Kritiek op iemands geloofsovertuiging is tenslotte een taboe, maar de effecten zijn niet mis. Ook opgepast; niet iedereen neemt reïncarnatie, wicca, aardstralen en geesten even serieus. Al te openlijk beleden natuurgodsdiensten doen afbreuk aan je geloofwaardigheid.
5 Sterke politieke voorkeur
Ook politiek is een heikel onderwerp op het werk. Waar discussies over geloof en het hiernamaals wel te vermijden zijn, is die over de koers van de natie in verkiezingstijd dat niet. Zelfs als je sympathie op de uiterste flanken – links, rechts of christelijk – ligt, is het aan te raden om je te verdiepen in het midden. De veilige keuze is op dit moment D66. Als oppositiepartij niet verantwoordelijk voor beleid en in alles een redelijk alternatief.
6 Sex op het werk
Grote sterke verhalen over de scoringsdriften in het weekend doen het slecht. Hoe graag wil jij horen van de opgeklopte avonturen? Juist. Maar dat betekent niet dat sex geen plek heeft op het werk. Uit eigen MT-onderzoek bleek dat ruim een derde van de leidinggevenden wel eens sex met een collega heeft gehad. Toch, strategisch slapen is geen garantie voor succes. Tien procent van de managers die het met een hiërarchisch ondergeschikte deden, beoordeelt ze daarna extra streng. Kortstondige sex kan wel degelijk een carrièrekiller zijn. Al geeft een op de zeven leidinggevenden toe de bedpartner anders, welwillender, te behandelen.
Maar als de lust liefde wordt, zijn de problemen zeker niet voorbij. Van Loon: "Het geeft altijd spanningen." Hoe professioneel je er mee omgaat, voor het hogere management ben je opeens een risico. Niet doen dus. Of betaal de prijs. Vaak moet één van de twee partijen ‘vrijwillig' ontslag nemen en dat is bijna altijd de lager geplaatste. Zeker geen slimme carrièremove. Tenminste niet op korte termijn. Van Loon, troostend: "Uiteindelijk gaat het erom om bij jezelf te blijven. En verandering betekent beweging. Dat is altijd goed."
7 Stijlvol dansen op tafel
Zuipen in de kroeg, omdat er iets te vieren valt. Hoe ver kun je gaan in het bouwen van een feestje met collega's? "Als je je eigen basis verlaat en het wordt een echte uitspatting, dan kan het schadelijk zijn", is het oordeel van Van Loon. "Maar er is ook een belangrijke keerzijde. "Wij doen soms trainingen in de kroeg, juist omdat een paar glazen bier de grenzen verlagen. Voor introverte persoonlijkheden kan het opeens zo uitpakken dat verborgen talenten wel zichtbaar zijn." Die introverte baas of medewerker blijkt wel leuk te zijn. Toch zijn er grenzen. Ook hier geldt de reclamekreet: geniet, maar drink met mate. Het kan dan het ideale moment zijn om de banden aan te halen.
8 Kinderen
Een kind kan een behoorlijke sta in de weg zijn. Gesjouw en gesloof, rennen van en naar naschoolse opvang en crèche. Zeker vrouwen lijden carrièretechnisch onder het nageslacht. En dames, om het zout iets dieper in de wonde te wrijven: mannen met kinderen verdienen zelfs meer dan mannen zonder kinderen. Voor academisch geschoolde mannen is het netto rendement van een spruit + 4 procent. Bij twee kinderen loopt dat verschil op tot 6 procent ten opzicht van kinderloze mannen. En ook heel gemeen: vrouwen wordt wel aangerekend als ze vergaderingen afbreken om zieke koters op te vangen. Bij mannen is het eerder schattig en statusverhogend. Plan je momenten om te schitteren zo dat je kunt uitlopen. Regel het en toon ook hier je capaciteiten om de chaos onder controle te houden.
9 Relationele hobbels
Een beetje scheiding is een traumatische aangelegenheid. Niessen: "In dit soort gevallen kun je het best handelen in een vroeg stadium, dan minimaliseer je de impact op het functioneren op het werk. Je mag op een beetje compassie rekenen." Een werkend voorstel kan zijn dat je twee uur per week afwezig bent om met je therapeut de sores te bepraten. Dan belast je het werk er minder mee. Sterker nog, je proactieve houding staat ook heel goed. Het toont je ‘damage control kwaliteiten'.
10 Overwerkt en overspannen
Wanneer het niet meer gaat, dan speelt schaamte opeens een grote rol. En het zelfvertrouwen is ook weg. "Maak het snel bespreekbaar en creëer voor jezelf de ruimte om het op te lossen en te herstellen van de hormonale onbalans", adviseert Niessen. "Ik zie steeds meer mensen een self assesment doen, juist voordat ze overspannen raken", zegt van Loon. Veel carrières vragen een periode van time subordination, waar je al investerend in je loopbaan tijdelijk forceert. "Een nul-meting van je eigen persoonlijke balans kan dan het hervinden van de balans enorm versnellen."
Burn-out hormonaal bepaald
Een burn-out betekent niet automatisch een mentaal en psychisch falen. Grotendeels is het een hormonaal probleem. Stressmomenten vragen adrenaline. Helpt om te presteren, maar onafgebroken stress vraagt om cortisol. En dat hormoon kan schade toebrengen, tot uitvalverschijnselen aan toe. Zorg daarom voor momenten van ontspanning, juist na een lang project. Vlammen kan alleen als je ook rust neemt.
Vooral het privé-leven levert stress op. Op de life event scale (0-100) van het beroemde duo Holmes en Rahe zijn de 6 meest ingrijpende gebeurtenissen allemaal privé. Overlijden van een partner scoort met 100 het hoogst en wordt gevolgd door scheiding, gevangenisstraf, meer dood en ziekte in de familie en trouwen. Dan pas het eerste werkgerelateerde: ontslag dat 47 op de scale scoort.
Bas van Loon (36) Carrièrecoach en -consultantCarrièrearchitect
Liesbeth Niessen (52) Psycholoog en coach
