Je kon erop wachten: nu bedrijven hun IT verplaatsen naar 'de cloud', verplaatst de discussie over de voors en tegens van open source software zich ook naar hogere sferen. Red Hat trapt af: wie niet kiest voor een 'open cloud' zal spijt krijgen.
'Vendor lock-in', daarvoor waarschuwen aanhangers van open source, en daarbij trekken ze dan een vies gezicht. Dat voordeel van software geprogrammeerd volgens de beginselen van open source is bekend: de broncode is openbaar, iedereen mag erop voortborduren zodat het (in theorie) makkelijk is om van leverancier te wisselen. De gemiddelde pc-gebruiker kent Linux wel, het 'gratis' besturingssysteem dat prima draait en OpenOffice, het alternatief voor Microsoft Office dat voor nop alles doet waar de grote broer geld voor vraagt. Dat hun Android-telefoon in de kern op Linux draait, zal ze weer verrassen.
Red Hat: 1 miljard aan 'gratis' software
Doordat overheden en het bedrijfsleven andere eisen stellen aan hun IT, heeft open source software weinig te maken met gratis. In plaats van een licentievergoeding vragen de bedrijven die open source producten aanbieden en onderhouden een jaarlijkse servicevergoeding. Dat daar wel degelijk geld mee is gemoeid, bewees vorige week Red Hat: dat joeg zijn jaaromzet als eerste Open Sourcebedrijf over de miljard dollar na een groei van 25 procent. Het leeuwendeel was afkomstig uit de omzet uit abonnementen op het Linux-besturingssysteem. Daarmee laat Red Hat overigens andere Linuxaanbieders ver achter zich.
Open Source op servers
Open source is bij IT-managers redelijk ingeburgerd geraakt: een flink deel van de servercomputers draait op Linux, dat door veel beheerders als stabieler, veiliger en flexibeler dan Windows wordt geprezen. Financiële instellingen draaien vaak volledig op Linux, Amazon biedt de publieke clouddiensten van Amazon Web Services aan, powered by Linux. Sterker nog: het hart van 9 van de 10 grootste cloudproviders draait op Linux. En die ene draait op Windows, om voor de hand liggende redenen.
En in de cloud?
En juist daar begint een nieuwe uitdaging voor Red Hat en andere open sourceaanbieders: op de pc speelt Linux nauwelijks een rol, het is wel de ruggengraat van veel servers die het web draaiende houden. Maar de open sourceaanbieders zullen hun best moeten doen om aansluiting te vinden bij de huidige trend/hype van cloud computing: het afscheid nemen van software en 'fysieke' servers die lokaal draaien, in ruil voor software, opslagcapaciteit en rekenkracht die virtueel, op afstand vanuit een internetpakhuis beschikbaar wordt gesteld. Juist op dat gebied lijken Red Hat c.s. achter de ontwikkelingen aan te hinken.
Red Hat en de cloud
Die virtualisatie, waarbij één computer zich kan voordoen als een hele reeks afzonderlijke, zorgt voor een efficiënter gebruik van servers, die voorheen door de bank genomen maar voor 20 procent werden gebruikt. Een bedrijf als VMware is groot geworden in dergelijke virtualisatie, in de regel de eerste stap in een complete overgang naar de cloud. Vooral met dank aan het inefficiënte Windows, beweert Margaret Rimmler, vice president cloud marketing bij Red Hat. "Die virtualisatie leverde vooral voor Windowsgebruikers veel voordelen op: Linux maakte al efficiënt en flexibel gebruik van computers."
VMWare
Rimmler is deze weken op een Europese charmetour, waarin Red Hat de open cloud propageert: ga vooral over naar de cloud, maar richt hem in met open source spullen. "Want je wil geen lock-in, en you don't want to be locked out, je wil niet buitengesloten raken," zegt ze. Wat de nadelen zijn van het vastzitten aan een leverancier van cloudsoftware? "Vraag dat maar aan klanten van VMWare, dat vorig jaar zonder waarschuwing vooraf zijn prijzen verhoogde. Daarmee hebben ze ons enorm geholpen: het was een wake-up call voor veel beslissers."
Open cloud, open opties
Volgens Rimmler draaide die schok lang niet alleen om prijs. Als bedrijven verder kijken dan de bekende namen zullen ze zien dat de andere voordelen van open source bij cloud computing nog zwaarder wegen dan voorheen. "De clouddiensten die ze als consument gebruiken, maken businessmanagers veeleisender: ze vragen meer en sneller nieuwe applicaties dan ooit. Ze willen meer flexibiliteit, maar tegelijkertijd moet alles wel veilig en beheersbaar blijven. Juist daarin is open source, met de grote groep van ontwikkelaars erachter, erg goed. En als je kiest voor een open cloud, houd je alle opties open." Zelf biedt Red Hat onder meer Openshift aan, een ontwikkelplatform dat in de Amazon-cloud draait en kan concurreren met Windows Azure, en CloudForms, waarmee klanten hun eigen cloud kunnen bouwen.
Open standaarden
Een voorbeeld: grote bedrijven bouwen nog steeds hun eigen cloudsysteem, maar combineren dat graag met de clouddiensten zoals Amazon die aanbiedt. Dat gaat volgens Rimmler moeilijk. "Bouw je je eigen cloud met VMWare, dan beperk je je keuze tot dienstverleners die zijn software ondersteunt." De cloud die Red Hat aanbiedt, werkt prima samen met VMWare, maar ook met software van Microsoft, andere publieke clouddiensten en zelfs losse servercomputers. "Alles is een kwestie van open standaarden, plus de flexibiliteit die open source biedt."
Bekvechten
Open standaarden, dat klinkt als een bekend discussieonderwerp. Inderdaad: ook als het over de cloud gaat, vliegen de werelden van open source en de 'closed source'-aanbieders elkaar in de haren. VMWare gebruikt te vaak het woord open in zijn marketinguitingen, zegt Red Hat, en dat gekoketteer is misleidend, want met open source heeft het aanbod niets te maken. Open source betekent dat de software vrij bruikbaar is, en onderhouden wordt door een gemeenschap die niet wordt gedomineerd door één commerciële aanbieder. Opmerkelijk genoeg wil Red Hat, verklaard voorstander van open standaarden, zelf zich weer niet officieel aansluiten bij Open Stack, een initiatief dat 'Linux for the cloud' wil ontwikkelen en waarbij grootheden als HP en Dell zich hebben aangesloten. "We beschouwen het niet als concurrent, en onze medewerkers dragen wel degelijk bij," zegt Rimmler. Een officiëel lidmaatschap is blijkbaar strategisch niet opportuun.
Cloud nog niet volwassen
De cloud staat in de kinderschoenen, er zal nog veel worden ontwikkeld, benadrukt Rimmler. "Juist daarom is het onverstandig om nu al voor één bepaalde aanbieder te kiezen. Het beste dat je daarom kunt doen, is uitgaan van een open, hybride cloud waarbij je het beste aanbod combineert van alle software en diensten. Sta goed stil bij die keuze, want die kan wel eens bepalend zijn voor de manier waarop je bedrijf draait, en hoe snel het kan inspelen op alle eisen die eraan worden gesteld."