Wanneer je zaken doet met consumenten is het simpel: jouw algemene voorwaarden gelden. Een take it or leave it deal. Enige adder onder het gras is wanneer de gestelde voorwaarden onredelijk zijn of in strijd zijn met de wet. Hoe anders is dat bij zakelijke overeenkomsten. Daar ben jij immers meestal niet de enige die met zijn algemene voorwaarden zwaait, jouw klant of leverancier doet immers hetzelfde. Wat nu?
First-shot-theorie omzeilen
Allereerst is het goed om te weten dat in Nederland de first-shot-theorie wordt gehanteerd wanneer meerdere partijen hun eigen algemene voorwaarden hanteren. Sec gesteld gelden de voorwaarden waar het eerst naar is verwezen. Het is dus slim om in een zo vroeg mogelijk stadium naar jouw voorwaarden te verwijzen.
Wat nu als de ‘tegenpartij’ al naar zijn algemene voorwaarden heeft verwezen? Dan is het niet meer voldoende om enkel te verwijzen naar je eigen voorwaarden. Het is ook niet mogelijk een overrulende bepaling om te nemen in je algemene voorwaarden. De enige manier om de first-shot-theorie te omzeilen is door de voorwaarden van de ‘tegenpartij’ uitdrukkelijk en onmiskenbaar af te wijzen en tegelijkertijd je eigen voorwaarden van toepassing te verklaren.
Knelpunten in algemene voorwaarden
Het afwijzen van de voorwaarden van de ‘tegenpartij’ kan oneindig doorgaan. Niet bepaald wenselijk en ook niet effectief en efficiënt. De kleinere partij trekt bovendien in de meeste gevallen aan het kortste eind. Heb je het idee dat je deze strijd gaat verliezen? Neem dan de algemene voorwaarden van je klant of leverancier zorgvuldig door en kijk waar de knelpunten zitten. Een paar punten waar je op moet letten:
1. Haalbare verantwoordelijkheden
Welke verantwoordelijkheden en deadlines legt de ‘tegenpartij’ bij jou neer? Controleer niet alleen het contract op deze informatie, maar kijk ook of er niet algemene termen over zijn opgenomen in de voorwaarden. Vraag je af of de genoemde verantwoordelijkheden en deadlines realistisch zijn en of je die verwachtingen kunt waarmaken. Als dat niet het geval is, dan is het zeker een bespreekpuntje alvorens je het contract ondertekent.
Zeker als er negatieve consequenties worden vermeld bij de genoemde verantwoordelijkheden is het niet slim om hier zondermeer akkoord mee te gaan. Extra reden om hierover eerlijk in gesprek te gaan is bovendien dat je teleurstelling aan het eind van de rit voorkomt. En teleurstelling betekent meestal dat de kans op een vervolgopdracht kleiner is.
2. Consequenties bij niet halen eindresultaat
Ander cruciaal punt in de algemene voorwaarden is hoe het (niet) halen van het eindresultaat staat omschreven. Veelal zijn er twee opties mogelijk: een resultaatverplichting of een inspanningsverbintenis. Let hier goed op, want dat ene woord kan je aan het eind van de opdracht duur komen te staan. Het verschil:
- Resultaatverplichting: Jij bent verplicht de afgesproken resultaten binnen de gestelde deadline te halen. Lukt dat ondanks al je gedane moeite en inspanningen niet, dan hangen daar consequenties (meestal geldboetes) aan.
- Inspanningsverbintenis: Jij belooft je uiterste best te doen om de opdracht naar behoren en binnen de juiste termijn uit te voeren. Zolang je goed vakmanschap vertoont zijn er, als er onverhoopt toch iets mis gaat, geen negatieve gevolgen voor jou.
3. Jouw aansprakelijkheid
Wie is waarvoor aansprakelijk? Geen onbelangrijke vraag. Beide partijen schuiven de aansprakelijkheid uiteraard het liefst in zijn geheel op de andere partij af. Dat is echter niet realistisch. Staat er in de algemene voorwaarden van de ‘tegenpartij’ dat jij onbeperkt aansprakelijk bent? Of nog erger, een vrijwaringsclausule voor de ‘tegenpartij’. Zet daar dan direct een grote streep doorheen.
Kom wel met een tegenvoorstel waarin jouw aansprakelijkheid in verhouding staat tot jouw werkzaamheden en de vergoeding die je daarvoor ontvangt. Bij voorkeur beperk je de aansprakelijkheid tot directe schade. Wil de ‘tegenpartij’ per sé dat jij ook de aansprakelijkheid van vervolgschade op je neemt? Laat dan in beide gevallen in de voorwaarden een concreet maximum schadebedrag opnemen dat in verhouding staat tot de vergoeding die jij voor deze klus ontvangt.
4. Onrealistische bedingen
Vooral wanneer je met leveranciers en consumenten werkt, is dit punt van belang. De consument is namelijk beter beschermd tegen ‘verkeerde’ algemene voorwaarden dan de ondernemer. Wanneer jij levert aan consumenten, mag je bepaalde bedingen niet opnemen in de algemene voorwaarden. Omdat het nogal ingewikkeld wordt wanneer de leverancier die verboden bedingen wel aan jou als tussenpersoon oplegt, is dat bij wet verboden.
Mocht je het over het hoofd hebben gezien en in de problemen komen door die verboden bedingen, dan kun je het aanvechten bij de rechter.
Tips voor het opstellen van algemene voorwaarden vind je op Ondernemer in Business, de zustersite van Sprout.nl met praktische tips en stappenplannen.
.
