Valt de eurozone uiteen? Welnee, de Duitsers hebben te veel baat bij de euro. Bovendien krijgt het land de touwtjes in Europa steeds steviger in handen.
Nu Frankrijk onder zware financiële druk staat door de systeemrisico's van de eigen banken, raakt euro-grootmacht nummer twee op weg naar een oplossing van de Europese schuldencrisis steeds verder buitenspel. Met het wankelen van Frankrijk, zeker na de waarschuwing van kredietbeoordelaar Moody's dat de AAA-status in gevaar komt, is het grootmacht nummer één, Duitsland, die bepaalt.
Een oplossing zal er komen. Uit de euro stappen is voor de Duitsers geen logische optie. Er valt juist veel te winnen als ze aan boord blijven. De grootste horde voor bondskanselier Angela Merkel: het ombuigen van de publieke opinie in eigen land.
De winst van de euro
Waarom Duitsland niet uit de euro zal stappen? Het land is voor economische groei sterk afhankelijk van de export. Een zwakke munt is daarvoor gunstig. Een eigen sterke munt zal die wereldpositie zeker op dit moment stevig ondermijnen. Financial Times-blogger Ian Bremmer schetst het mooi: Duitsland, dat ongeveer 1 procent van de wereldbevolking beslaat, is verantwoordelijk voor bijna 9 procent van de mondiale export. De gedeelde euro is significant zwakker dan een eigen munt zou zijn, wat de Duitse export in feite subsidieert en de producten uit het land betaalbaarder maakt voor andere landen. Veel meer dan wanneer er een sterke D-mark zou zijn. Duitsland vaart dus wel bij de euro. Vooral ook in de eurozone, die de grootste afnemers van het land herbergt. Met een dure eigen munt zal het zaken doen met de Duitsers voor veel partijen echter een stuk minder vanzelfsprekend zijn.
Als Duitsland uit de euro stapt, zal het snel in de positie glijden waar de Zwitsers nu inzitten – die proberen hun dure munt kunstmatig te temperen om de mondiale concurrentiepositie op peil te houden. De Duitsers zouden het een slag zwaarder krijgen dan de Zwitsers. Volgens Bremmer zal direct na onafhankelijkheid een vlucht ontstaan naar Duitse obligaties, wat een immense druk op de wisselkoers veroorzaakt en vervolgens een verlammend effect op de uitvoer en de concurrentiekracht.
Zwakke landen financieren
Helder is dat Duitsland deze risico's zelf ook wel ziet. Duitse politieke partijen en het Duits bedrijfsleven zijn pro-euro en pro-eurozone. Het publiek kijkt echter naar andere zaken. Niet veel mensen staan te springen om met een flinke smak Duits belastinggeld de troep op te ruimen van landen die er zelf een potje van hebben gemaakt. Maar, niet de zwakke landen financieren en wel de euro houden, lijkt een moeilijk verhaal. Als de crisis erger wordt, is het de vraag of dat houdbaar is. De situatie lijkt steeds meer in een alles of niets-scenario te verzanden. En hoe langer Europa niet ingrijpt, hoe sneller het daarop afstevent.
Voor Duitsland zijn ook de politieke voordelen helder. Het land kan de (fiscale) voorwaarden voor eurozone 2.0 gaan bepalen. Zeker zolang andere landen de unie niet willen laten ploffen. Frankrijk zal de Duitsers steunen, zoveel is duidelijk. President Nicolas Sarkzoy zette de boel gisteren op scherp door te stellen dat zij die Europa en de euro vernietigen, de verantwoordelijkheid dragen voor de terugkeer van conflict en verdeeldheid op ons continent. Als de euro verdwijnt, betekent dat volgens de Franse president het einde van de eenheid.
De welvaart van Duitsland en de huidige levensstandaard zijn sterk aan de EU en de euro verbonden. Zolang het land eraan hecht dat op peil te houden, zal het zorgen dat de boel gered wordt. Zondag moet een goede stap daartoe worden gezet.
Lees ook:
- Dit gebeurt wanneer Griekenland de eurozone verlaat
- Europa herstelt weeffout
- Stiglitz: tijd voor radicaal andere crisisaanpak
- Analyse: de kansen voor ons land
- Crisis levert Nederland tot nu toe 7,5 miljard op
- Onze economie en de crisis in 10 vragen
- Tripple A-status Nederland spijkerhard
