Disney War is de reconstructie van de carrière van Michael Eisner als topman van The Walt Disney Company.
Het nadeel van boeken over grote ondernemingen en hun leiders is dat ze voor je het weet zijn ingehaald door de actualiteit. Aan dat tragische lot ontkomt ook Disney War niet, de reconstructie van de carrière van Michael Eisner als topman van The Walt Disney Company.
Gelukkig blijft er genoeg te genieten over. Eisner, die tot dan toe bij Paramount Pictures had gewerkt, kwam in 1984 bij Disney. Hij slaagde erin het kwakkelende bedrijf een nieuwe toekomst te geven. Onder zijn leiding groeiden de stoffig geworden filmstudio uit tot een waar media-imperium. Gesteund door grote investeerders ging hij agressief op overnamepad. Zijn eerste slag was de aankoop van concurrent Miramax, zijn tweede de acquisitie van Amerika's grootste televisiezender ABC. De winsten van het concern stegen tot ongekende hoogten, net als het salaris van Eisner.Toch was niet iedereen even blij met Eisner. Dat hij chief operating officer Frank Wells en studiobaas Jeffrey Katzenberg in de coulissen werkte, was nog tot daaraan toe.
Erger was dat hij Roy Disney van zich vervreemdde, na de dood van zijn oom Walt het laatst overgebleven familielid in het bedrijf. Roy stapte in 2003 met veel bombarie op. Hij verweet Eisner dat hij de ziel van Disney had verkwanseld en dat hij de onderneming alleen maar zag als een machine om geld mee te verdienen. Aanvankelijk haalde Eisner er zijn schouders over op. Toen een paar maanden tot hem doordrong hoe gevaarlijk de beschuldigingen waren voor zijn imago, was het al te laat. Er brak een ware titanenstrijd uit tussen Michael Eisner en Roy Disney, die tot voor de camera's werd uitgevochten. Voor journalist en Pulitzerprijs-winnaar James Stewart was dat aanleiding om te gaan uitzoeken hoe het zo ver had kunnen komen. In de zomer van 2004 leverde hij het manuscript van Disney war in bij uitgever Simon & Schuster. Op de laatste pagina's beschreef hij hoe verontruste aandeelhouders zojuist Eisner hadden gedwongen om terug te treden als voorzitter van de raad van bestuur. Eisner mocht aanblijven als chief executive officer, maar het zwaard van Damokles hing boven zijn hoofd.
In september 2004 kreeg Stewart nog de kans een nawoord aan zijn boek toe te voegen. Daardoor kon hij melding maken van Eisners beslissing om de eer aan zichzelf te houden en er na afloop van zijn contract in 2006 helemaal mee op te houden. De ontwikkelingen bij het media-imperium waren daarmee echter nog niet tot hun einde gekomen. Terwijl het boek werd gedrukt en gedistribueerd, kwam de raad van bestuur van Disney met de mededeling dat Eisner zijn tijd zelfs niet zou mogen uitdienen.
Uit de kranten weten we inmiddels dat per 1 oktober 2005 zijn plaats wordt ingenomen door Robert Iger, die eerder Wells was opgevolgd als chief operating officer. Voor wie Disney War nu leest, is de spanning er dus een beetje van af. Is het boek daarmee mislukt? Toch niet. Het blijft een buitengewoon grondig gerechercheerde reconstructie van de opkomst en de (naderende) ondergang van een moderne mediatycoon, geschreven door iemand die weet hoe je een verhaal moet vertellen. Stewart kon tientallen insiders interviewen en stapels geheime documenten inzien. Aan de hand daarvan maakt hij stap voor stap inzichtelijk wat voor spelletjes er allemaal zijn gespeeld en wie wat op zijn geweten heeft. Het aantal boeken dat zo diep doordringt in de geheime gangen van een groot bedrijf, is op de vingers van een hand te tellen.
Disney war
James B. Stewart
Simon & Schuster, New York
ISBN 0-684-80993-1 / € 28,95