Het ministerie van Defensie heeft internet ontdekt als oplossing voor een groot aantal problemen. Door de inkopen via internet te laten lopen, kunnen honderden miljoenen worden bespaard.
Het ministerie van Defensie doet naar eigen zeggen helemaal niets aan e-commerce. Misschien uit angst voor spionnen hult het ministerie zich in stilzwijgen. Dat is wat al te voorzichtig, vooral omdat de ambitieuze plannen van Defensie op internet nauwelijks afwijken van wat andere grote organisaties doen. De krijgsmachtonderdelen hopen op financieel voordeel bij toekomstige aankopen die zij via internet realiseren. Het gaat daarbij niet alleen om civiele aankopen, zoals voedsel en kantoorartikelen, maar ook militaire aankopen, zoals tanks, geweren en uniformen.
De verschillende krijgsmachtonderdelen varen een eigen koers, maar de diverse plannen verschillen niet zo veel van elkaar. Met een schuin oog wordt daarbij gekeken naar de Britse collega's. Het ministerie van Defensie daar heeft een eigen marktplaats op internet, waar leveranciers zich kunnen melden, contacten worden gelegd en orders worden geplaatst. Het gaat daarbij om deals met bestaande partijen, waar raamovereenkomsten mee zijn gesloten. Maar ook nieuwe aanbestedingen kunnen plaatsvinden via deze digitale marktplaatsen. En er worden overtollige goederen en materieel tussen Navo-bondgenoten geruild. Een occasion straaljager van een jaar oud is vaak nog heel bruikbaar en heel wat goedkoper dan een nieuwe van de dealer.
Slangenkuil
Dat hier financieel voordeel te halen is, spreekt voor zich. Inkoopprocessen worden veel sneller, sluiten beter aan bij de vraag uit het veld, tussenpersonen vallen weg en de goedkoopste leveranciers zijn gemakkelijker te vinden. Een financieel succes kan het ministerie goed gebruiken, want de spilzucht van het departement en de krijgsmachtonderdelen ligt zwaar onder vuur. Vorig jaar tikte de Algemene Rekenkamer het departement op de vingers en constateerde dat het financieel beheer beter moest. Er wordt weliswaar niet gesjoemeld, maar de processen in de bedrijfsvoering en het beheer zijn weinig efficiënt en kosten handenvol geld, aldus de Rekenkamer.
Het departement geldt echter als een moeilijk tembare slangenkuil. Bewindvoerders zijn door officieren al vaker voor onprettige maar voldongen feiten geplaatst en departementale managers hebben een eigen willetje. Het probleem van de financiële beheersbaarheid is dankzij internet nog wel op te lossen. Inkopen via het net biedt al gauw financieel voordeel, gemiddeld een procent of vijf volgens conservatieve schattingen. Dat voordeel heeft vanzelfsprekend alleen betrekking op de inkoop van goederen, ongeveer vijf miljard gulden per jaar. Theoretisch zou het ministerie dus een jaarlijks voordeel van een kwart miljard gulden kunnen behalen dankzij inkopen via internet. Een mooie opsteker voor de verantwoordelijke politici en voor de departementale managers, die zonder veel moeite kunnen laten zien dat zij de almaar uitdijende financiën een halt toeroepen.
Overzicht
Strategie: Inkopen via internet van militaire en civiele goederen met als oogmerk financieel en logistiek voordeel.
Initiatieven: Ontwikkeling van plannen voor e-commerce op de diverse krijgsmachtonderdelen.
Besparing via internet: 500 miljoen gulden.