Getallen scoren en grote getallen al helemaal. We lezen nu dus overal dat volgens D66'er Wouter Koolmees het uiteenvallen van de euro de Nederlandse burger 4500 euro per jaar zou kosten. Maar hoe komt de partij daarbij en heeft D66 nog iets zinnigs toe te voegen aan het debat?
Het antwoord op de eerste vraag is simpel: uit een UBS-rapportje dat al eerder is gebruikt om hel en verdoemenis te preken over het eind van de eurozone. De Zwitserse bank becijferde, zonder dit echt te onderbouwen (het is immers niet te onderbouwen), dat het een ‘sterk euroland’ 3500 tot 4500 euro per persoon per jaar zou kosten als het uit de euro zou stappen.
Belangrijke rol euro bij ontstaan schuldencrisis
Niets nieuws dus. Waar het D66-rapport wel interessant wordt, is als het een stap terug doet en kijkt wat er nou eigenlijk aan de hand is in Europa. Terecht wordt geconstateerd dat niet zozeer sprake is van een eurocrisis, als wel van een Europese schuldencrisis. En dat een van de kernpunten hiervan de zwakke concurrentiepositie van bepaalde (Zuidelijke) eurolanden is.
D66 gaat zelfs zo ver dat de partij erkent dat de invoering van de euro een belangrijke rol heeft gespeeld bij het ontstaan van de schuldencrisis. “Macro-economische onevenwichtigheden konden lang verborgen blijven omdat de invoering van de euro heeft geleid tot het wegvallen van de automatische correcties via de wisselkoersen of via inflatie. Zonder de muntunie waren deze onevenwichtigheden sneller aan het licht gekomen.” Oftewel: zonder de euro was de situatie in Zuid-Europa niet zo uit de hand gelopen.
Doemscenario's
Ok, als dat zo is zou je zeggen dat het logisch is na te denken over een ordelijk einde van de muntunie. Maar nee, stelt D66, de euro is dan wel (een groot deel) van het probleem, maar dat is geen oplossing. Om deze bocht te kunnen nemen somt D66 allereerst een lijst overbekende en eindeloos uitgekauwde rapporten op waarin doemscenario’s worden geschetst. UBS noemden we hierboven al, maar ook de 'berekeningen' van ING en het CPB over dit onderwerp passeren weer de revue.
Daarnaast stelt D66 dat zwakke eurolanden zelf ook geen baat hebben bij herinvoering van een eigen munt. De schulden zouden genoteerd blijven in euro’s en de nieuwe munt zou tegenover de euro devalueren waardoor de schuldenlast alleen maar groter zou worden. Hier slaat D66 de plank mis en simplificeert zij een complexe juridische werkelijkheid. Overheden zullen namelijk besluiten terug te betalen in hun eigen valuta. En de wisselkoers bij exit zal de koers zijn waartegen terugbetaling zal plaatsvinden.
Bij de herstructurering van de schulden van Griekenland hebben we gezien hoeveel speelruimte overheden hebben. De Griekse overheid veranderde achteraf de voorwaarden van onder Grieks recht afgegeven obligaties om schuldeisers te dwingen deel te nemen aan de 'vrijwillige afboeking'.
D66 wil niet nadenken over eind van de euro
Hoe dan ook, trekt D66 een heleboel dubieuze aannames en veronderstellingen uit de kast om maar niet te hoeven nadenken over een andere toekomst dan een waarin de eurozone in zijn huidige vorm blijft bestaan. Het kon natuurlijk ook niet anders. D66 is een pro-Europese partij en de euro is het meest tastbare symbool van de Europese integratie. Het is dan natuurlijk intellectueel en ideologisch te veel gevraagd om niet alleen te erkennen dat het euro-experiment een schuldenmonster heeft gecreëerd, maar ook dat het misschien beter is het te staken.
Lees ook:
-
Deining in Europa: de stand per land
- Nog een rondje Grieks doormodderen
- Europese leiders leunen even achterover
- ECB-leningen: keerpunt of uitstel van executie?
