Op 8 maart wordt het Managementboek van het Jaar gekozen. De shortlist telt zes titels die de onderscheiding stuk voor stuk waard zijn. Management Team heeft zijn keuze al bepaald. En u?
Op het moment dat in de Amsterdamse Stadsschouwburg de Nederlandse schrijvers en dichters bij elkaar komen voor het traditionele Boekenbal, verzamelen de auteurs, uitgevers en recensenten van managementboeken zich op een steenworp afstand in De Rode Hoed. Daar houden Managementboek.nl en Focus Conferences voor de tweede keer hun Managementboekengala. De jury voor het Managementboek van het Jaar maakt dan bekend wie er tot winnaar gekozen is uit een shortlist waarop nu nog zes titels staan.
Zes zeer uiteenlopende titels, waar het moeilijk uit kiezen is. Wie zal het worden? Dat Pieter Winsemius wint lijkt onwaarschijnlijk – daarvoor heeft zijn boekje, waarin hij probeert chocola te maken van Johan Cruijffs opvattingen over leiderschap, te weinig gewicht. Een van de twee onderzoeksjournalisten misschien? In dat geval zou het Jeroen Smits reconstructie van de Ahold-affaire moeten zijn, omdat zijn werk net wat degelijker overkomt dan het onderzoek van Eric Smit naar de handel en wandel van Roel Pieper. Een keuze voor Donald Kalffs vurige pleidooi voor een alternatief businessmodel – zeker te rechtvaardigen – zou een politieke keuze impliceren en dat vinden jury’s vaak lastig. Van Wijnen dan?
Als biografie is zijn boek over de negentiende-eeuwse havenbaron Van Beuningen beslist geslaagd, maar de relevantie voor het management en ondernemerschap van vandaag is niet echt evident. Dan was de studie van Marcel Metze over Anton Philips een betere kandidaat geweest, maar het meesterlijke Ze zullen weten wie ze voor zich hebben staat onbegrijpelijk genoeg niet op de shortlist. Blijft over Het boek verandering, van Steven en Wouter ten Have. De beide broers hebben het aangedurfd de complete body of knowledge van de veranderkunde in kaart te willen brengen. Dat is hen gelukt, en hoe. Stevig door empirisch onderzoek onderbouwd, conceptueel goed doordacht, in de praktijk getest, en ook nog eens gepresenteerd op een manier die even origineel is als toegankelijk. Sinds dit boek hebben de koekenbakkers onder de verandermanagers geen enkel excuus meer om er een zootje van te maken. Wat ons betreft mag dat ruimhartig worden beloond.
Jury
De jury onder voorzitterschap van Harry Starren, directeur van De Baak, bestaat uit Quinty Danko (Management Scope), Michiel Bicker Caarten (BNR Nieuwsradio), Remko van der Honing (Philips) en Wim van Beers (Schouten & Nelissen). Voor de uitreiking mogen de zes genomineerde auteurs tijdens het Managementboekengala op 8 maart meedoen aan een talkshow van presentator Matthijs van Nieuwkerk. Daarna maakt de jury zijn keuze bekend. De winnaar gaat naar huis met een beeldhouwwerk van kunstenares Riky van Lint.
Het drama Ahold
Begin 2003 stortte met donderend geraas het Ahold-imperium in. Fraude, mismanagement, misleiding, slecht toezicht: onderzoekers keerden het bedrijf binnenstebuiten en constateerden dat bijna een miljard euro zoek was. Grote en kleine beleggers hadden toen al een veelvoud van dat bedrag verloren. Verbijstering alom. Op basis van gesprekken met direct betrokkenen maakte Jeroen Smit een reconstructie van dit debacle. Centraal staat de vraag waar het mis ging en waarom er niet werd gecorrigeerd toen dat nog kon. Het drama Ahold vertelt ook het emotionele verhaal over de mensen achter de cijfers.
Jeroen Smit, Het drama Ahold. Balans, Amsterdam. ISBN 90-5018-732-3 12,50 euro
Grootvorst aan de Maas
Daniël Georg van Beuningen is de man die in de eerste helft van de vorige eeuw de SHV groot maakte. Behalve een gewiekst koopman en een innovatief industrieel was hij ook een gedreven kunstverzamelaar. Met innovaties, overnames en investeringen bouwde hij zijn agentschap in Rotterdam uit tot een onderneming van formaat. Aan de concernleiding in Utrecht liet hij zich nog maar weinig gelegen liggen. Uiteindelijk leidde dat tot een breuk met de Fentener van Vlissingens die ook in de SHV zaten. Van Wijnen, voormalig redacteur van Het Parool en NRC Handelsblad, zocht het allemaal haarfijn uit en vertelt het met veel gevoel voor drama. Harry van Wijnen, Grootvorst aan de Maas. Balans, Amsterdam. ISBN 90-5018-473-1 35 euro
Je gaat het pas zien als je het doorhebt
Oud-minister Pieter Winsemius ziet in Johan Cruijff niet alleen een begenadigd sportman maar ook een deskundige op het gebied van leiderschap. In Je gaat het pas zien als je het doorhebt voeren de twee een sympathieke dialoog over fenomenen die zich zowel op het voetbalveld als op de werkvloer voordoen. Winsemius heeft de wijsheden van Cruijff opgehangen aan vier grote thema’s: het verschil tussen goede en slechte spelers, individuen en teams, het nut van coaching en de eigenschappen van een goede coach. Als tussendoortje niet te versmaden. Pieter Winsemius, Je gaat het pas zien als je het doorhebt. Balans, Amsterdam. ISBN 90-5018-734-X 14,95 euro
De broncode
Eric Smit maakt aannemelijk dat Roel Pieper eind jaren negentig heeft geprobeerd een eigen zakenimperium te creëren rond een revolutionair procédé van een kleine uitvinder uit Nieuwegein. Die wist een steeds grotere kring investeerders ervan te overtuigen dat hij ongelooflijke hoeveelheden gegevens op een minimaal oppervlak kon opslaan. Te mooi om waar te zijn, maar Pieper ging erin mee. Niet namens Philips, maar namens zichzelf. Een dag voordat de uitvinder de volledige beschrijving van zijn software bij de notaris zou deponeren, overleed hij onder verdachte omstandigheden. De ‘broncode’ is tot op heden spoorloos. De circumstantial evidence is suggestief, maar een smoking gun ontbreekt. Voor het schokeffect maakt het weinig verschil. Eric Smit, De broncode. Podium, Amsterdam. ISBN 90-5759-156-1 18,50 euro
Het boek verandering
De verstandigste woorden vallen in het eerste hoofdstuk van dit dikke boek: “Er wordt te veel veranderd.” De auteurs tekenden die uitspraak op uit de mond van Arjen van Witteloostuijn. Als econoom spreekt hij zijn afkeuring uit over bedrijven die maar blijven saneren en transformeren –de aandeelhouders mochten eens denken dat het management zit te suffen. Ingrijpende veranderingen zijn alleen wenselijk als de noodzaak wetenschappelijk is vastgesteld en de veranderaars weten waar ze mee bezig zijn. Dat is de mooiste opmaat die de mannen van Berenschot zich konden wensen voor hun synthese van bewezen inzichten uit de veranderkunde. Een pittig boek dat gezag uitstraalt. Steven & Wouter ten Have, Het boek verandering. Nieuwezijds,Amsterdam. ISBN 90-5712-165-4 46,75 euro
Onafhankelijkheid voor Europa
Zelden kwam een auteur zo precies op tijd met zijn boek als Donald Kalff. Eerder deed hij onderzoek naar het Amerikaanse bedrijfsmodel. Daarin worden ondernemingen gereduceerd tot money making machines, ten koste van hun maatschappelijke rol en hun innovatieve vermogen. Kalff bepleit een model waarin de beschikbaarheid van risicodragend kapitaal en nieuwe technologie niet langer allesbepalend zijn. In plaats daarvan komt het aan op de capaciteiten van managers en medewerkers, en op de kwaliteit van hun samenwerking. Mopperen op Amerika is makkelijk, een werkbaar alternatief bedenken is een prestatie van jewelste. Donald Kalff, Onafhankelijkheid voor Europa. Business Contact, Amsterdam. ISBN 90-2541-607-1 27,50 euro
