In de praktijk zijn er drie fasen te onderscheiden:
- Je bent vrij om de onderhandelingen af te breken zonder schadevergoeding.
- Het afbreken van de onderhandelingen zonder de door de wederpartij gemaakte kosten geheel of gedeeltelijk te vergoeden, is in strijd met de redelijkheid en billijkheid. Of te wel: het afbreken van de onderhandelingen mag, maar je moet wel de door de wederpartij gemaakte kosten vergoeden.
- De onderhandelingen zijn in een zodanig stadium gekomen dat de wederpartij erop mocht vertrouwen dat er een overeenkomst zou worden gesloten. Het afbreken van de onderhandelingen in dit stadium brengt de verplichting mee om niet alleen de gemaakte kosten, maar ook de gederfde winst van de wederpartij te vergoeden.
Waar het op neer komt is dat je in de meeste gevallen de onderhandelingen af mag breken, zonder schadeplichtig te zijn. Dit wordt alleen anders in bijzondere gevallen, waarbij je potentiële contractspartij er gerechtvaardigd op moet mogen vertrouwen dat de overeenkomst tot stand zal komen. Daarbij speelt mee of en in welke mate je er zelf aan hebt bijgedragen dat deze contractspartij dit vertrouwen heeft gekregen.
Zoals zo vaak in de rechtspraktijk hangt de beoordeling of je mag afbreken af van de feitelijke omstandigheden. Vaak zal dat dus mogen, maar indien de onderhandelingen in een zeer afrondende fase zijn geraakt, er bijvoorbeeld al een uitonderhandelde conceptovereenkomst ligt en er dan toch niet wordt ondertekend, dan kan het heel goed zijn dat je niet meer zomaar mag afbreken.
OplossingenWanneer je de optie open wilt houden om de onderhandelingen te allen tijde af te kunnen breken, zonder schadeplichtig te worden, dan kan je dit het beste schriftelijk met je potentiële contractspartij afspreken. Vaak wordt dit expliciet gedaan in de Letter of Intent / Intentieverklaring. Houdt er daarbij goed rekening mee dat een dergelijke bepaling zich ook tegen je kan keren. Wat jij zelf mag, mag je potentiële contractspartij ook!
Volgende keer: Het voorbereiden van (contract)onderhandelingen
Martijn Noordermeer (UJG Velo)
