Wie is de oprichter?
De 74-jarige eigenaar/oprichter van América Móvil is Carlos Slim. Met een vermogen van zo’n 70 miljard dollar wordt hij gezien als de rijkste man ter wereld, een nummer-1-positie die hij soms afwisselt met Bill Gates. Geen gekke prestatie voor de zoon van een Libanees-christelijke zakenman, die in 1902 als tiener vanuit Libanon naar Mexico was gevlucht om de dienstplicht van het Ottomaanse rijk te ontlopen. Zakelijk gezien is hij er vroeg bij. Op zijn elfde koopt hij zijn eerste belegging: een staatsobligatie. Niet veel later schaft hij zijn eerste aandelen aan. Als hij op zijn 25ste afstudeert aan de universiteit als civiel ingenieur, zijn z’n investeringen al zo’n 400.000 dollar waard. Samen met enkele anderen pioniert hij op de beurs (bolsa) van Mexico. Slim richt daarna een beleggingsfirma op en een makelaardij. De verdiensten investeert hij in een verhuurbedrijf van bouwmaterialen en een frisdrankenbottelaar. Ze vormen het hart van zijn holding, die hij Grupo Carso noemt, een acroniem van zijn eigen voornaam (Carlos) en die van zijn vrouw (Soumaya).
In 1982 kan Mexico door de oliecrisis zijn buitenlandse schulden niet meer betalen. De peso is zwaar gedevalueerd en in reactie daarop besluit de overheid het bankwezen te nationaliseren. In de zakenwereld slaat de paniek toe. Grote investeerders proberen hun miljarden veilig te stellen en het economisch leven komt stil te staan. Niet lang daarvoor heeft Slim Mexico’s grootste sigarettenproducent Cigatam overgenomen, die hem van een goede winststroom voorziet, die ook nog eens tegen de conjunctuur bestand is. En tussen 1982 en 1985, als de prijzen van alles in Mexico op een dieptepunt belanden, past hij dezelfde tactiek toe als zijn vader ooit deed. Hij koopt minderheidsbelangen in restaurantketen Sanborns, kabelfabrikant Condumex, mijnbedrijf Nacobre en verzekeraar Segumex. ‘De lage waarde van die bedrijven was nog minder rationeel dan de totale paniek waar iedereen in de zakenwereld toen in verkeerde’, zegt hij daarover. En hij krijgt gelijk. Hij saneert de bedrijven en tegen de tijd dat de jaren 90 zijn begonnen, is hun waarde gestegen met gemiddeld 3.000 procent. En mag Carlos Slim zich tycoon noemen. In 1990, als de overheid staatstelefoonmaatschappij Téléfonos de Mexico (Telmex) in de etalage zet, maakt Slim de move die hem een van de rijkste mannen ter wereld zal maken.
Wat is zijn geheim?
Los van het slim opkopen van bedrijven in nood en inspelen op een unieke economische situatie in Mexico, is een andere factor alles bepalend. Hij dankt zijn krankzinnige fortuin aan het jarenlange gebrek aan een sterke Mexicaanse mededingingsautoriteit. Slim heeft op het juiste moment toegeslagen in Mexico en vervolgens 25 jaar lang niet meer losgelaten. Hij heeft zich tot een ware monopolist in Mexico kunnen ontplooien. De ondernemer liet zich vaak binnenhalen als held die vastgeroeste staatsbedrijven wat peper in de kont bezorgde, maar profiteerde later maximaal van het gebrek aan concurrentie (Lees: hoge prijzen aan klanten). Het voorbeeld van Slim laat zien hoe belangrijk het hebben van de juiste contacten kan zijn. Zo was hij dikke vriendjes met Carlos Salinas, president van 1988 tot 1994. Er doen verhalen de rondte dat hij Salinas in het geheim in zijn bedrijven liet investeren (Slim ontkent dit met vuur) en hij was één van de 30 zakenlieden die tijdens een fundraising door Salinas’ regerende partij PRI in 1993, 25 miljoen dollar op tafel legden. Dit werd door de betrokkenen natuurlijk glashard ontkend.
Hoe staat zijn imperium er nu voor?
Wereldwijd heeft het 339 miljoen klanten in 18 verschillende landen. In 2013 werd een omzet van 59,3 miljard dollar behaald en een winst van 5,6 miljard dollar. Dat hij nu al een aantal jaren aast op KPN en zo een stevige voet aan de grond in Europa probeert te krijgen dat heeft een reden. Voor América Móvil (AM) ook nog eens razend spannend op thuismarkt Mexico. Daar velde telecomautoriteit IFT op 9 maart het oordeel dat het bedrijf een ‘dominante speler’ is in de markt. Een understatement. Met dochter Telmex controleert AM bijna 80 procent van Mexico’s vaste lijnen en mobiele dochter Celtel heeft 70 procent van de nog steeds snelgroeiende mobiele markt in handen. Een en ander heeft tot gevolg dat het bedrijf harder dan ooit aangepakt wordt. Strengere regels, jaarlijks vast te stellen maximumprijzen voor het gebruik van het vaste netwerk door concurrenten, verplichte openstelling voor competitie van de zogenoemde ‘laatste mijl’ die het netwerk voor telefonie en internet direct met de klant verbindt en mogelijk zelfs het verplicht afstoten van bedrijfsonderdelen. Hoewel de ondernemer zich niet zomaar gewonnen geeft zal hij wel buiten zijn land actiever de boer op moeten. En in dat verband wordt er naar de versnipperde telecommarkt in Europa gewezen als de plek waar Slim de komende jaren zal gaan toeslaan, met KPN als volgende ‘slachtoffer’. We gaan het zien.