De Delftse uitvinders van Nereda zijn genomineerd voor de prestigieuze prijs European Inventor of the Year. Een eerste installatie die draait met Nereda is vandaag in Epe geopend door prins Willem-Alexander. En als het aan de ingenieurs van DHV ligt, wordt de veel gelauwerde nieuwe zuiveringstechnologie over tien jaar de wereldstandaard.
Slib en water scheiden
Nereda, gepatenteerd door DHV, maakt gebruik van bacteriën die als het ware het afval uit het water opeten. Tot zo ver weinig nieuws onder de zon, maar deze bacteriesoort klontert samen tot korrels na gedane arbeid. Die korrelvorming versnelt het reinigingsproces, doordat de korrels bezinken, wat maakt dat er minder energie en oppervlak nodig is voor een rioolzuiveringinstallatie te laten draaien. Een groot gedeelte van de waterzuivering draait immers om de scheiding van slib en water. In een gewone installatie moet het water continu in beweging worden gehouden, maar in de Nereda-variant staat het gewoon stil. Bovendien wordt in de ebstaande installaties water in twee stappen gezuiverd van verschillende soorten vuil: één zuurstofrijke stap en een die juist zuurstofarm is. De Nereda-korrels bevatten een zuurstofrijk en een zuurstofarm deel, waarmee ze twee vliegen in een klap slaan.
Korrelvorming
Nereda verwijst naar de Griekse ‘Neraida’, een waternimf en dochter van Nereus, de Griekse God van de zee. Het principe werd al in het begin van de jaren zeventig door de Wageningse professor Gatze Lettinga bedacht en toegepast met micro-organismen die geen zuurstof gebruiken. Die halen echter veel minder en andere soorten vervuiling uit afvalwater dan aerobe bacterieën. Uitvinder Mark van Loosdrecht ging daarom aan de slag om aerobe korrelvorming te bewerkstelligen met bacterieën die wel zuurstof verbruiken. Dat lukte in 2002 op laboratoriumschaal, door selectie van vooral de grotere korrels waarin de organismen samenklonteren. De jaren erna is het korrelslib verder ontwikkeld en met onder meer DHV en met diverse pilotinstallaties marktrijp gemaakt. Het Nereda-proces verwijdert 95 procent van het stikstof en fosfaat zonder gebruik te maken van extra chemicaliën.
Wereldmarkt
Volgens industrie-experts bedraagt de wereldwijde omzet van geavanceerde behandeling van gemeentelijk afvalwater in 2012 27,5 miljard dollar, waarvan 22,3 miljard wordt besteed in ontwikkelde landen en 5,2 miljard in ontwikkelingslanden. De rioolwaterzuiveringsinstallatie in Epe zal niet de laatste zijn die gebruik maakt van Nereda. Deze zomer krijgt Van Loosdrecht er de internationale Lee Kuan Yew Water Prize voor waterinnovatie voor uitgereikt in Singapore.