Geen producten in de winkelwagen.
In Venray staan machines klaar die jaarlijks 100.000 zonnepanelen kunnen produceren. Licht gekromd, want dat is de truc die Lightyear Technologies heeft ontwikkeld tot een vrijwel marktklaar product. Zijn curved panels en folie maken zonnecellen geschikt om aan te brengen op auto’s. Op het dak, op de motorkap of zelfs op deuren en andere plaatwerkdelen zorgen ze dan voor extra energie. Net zoals ze deden op de Lightyear One.
Dat was de zonne-auto die Lex Hoefsloot en zijn medeoprichters met Lightyear ontwikkelden, als vervoermiddel dat de ultieme vrijheid van zonnekilometers beloofde waar geen pomp of laadpaal aan te pas komt.
Lees ook: Mark Vletter kocht een van de eerste Lightyear-auto’s: ‘Ze deden echt niet alles perfect’
Doorstart van Lightyear
Het verhaal is bekend: het stoutmoedige Lightyear haalde het productiestadium net niet doordat investeerders afhaakten en ging begin 2023 kopje onder. Maar uit dat roemruchte faillissement maakte een kleiner bedrijf dat onder meer zonnedaken ontwikkelde in het voorjaar een doorstart.
Dat gebeurde inclusief die machines, patenten, een klein deel van de werknemers en 8 miljoen euro doorstartkapitaal van individuele investeerders. Aanvankelijk ook nog met het plan om een kleiner model Lightyear te ontwikkelen, maar dat ging na een paar maanden in de ijskast. Die reorganisatie leverde het Lighyear op zoals het er nu staat, met 25 medewerkers, een hoofdkantoor in Helmond en de onderzoeks- en productiefaciliteit in Venray.
In januari vertrok Lex Hoefsloot als ceo bij de automotive solarfabrikant, die sindsdien wordt geleid door de Amerikaanse Bonna Newman. Zij heeft onder meer als opdracht om autofabrikanten en hun toeleveranciers warm te krijgen voor de panelen, elektronica en software die Lightyear in huis heeft om auto’s te voorzien van een extra energiebron.
Proof of concept ontwikkelen
Wat dat betreft maakt ze flinke vorderingen, vertelt ze vanaf een grote bijeenkomst van de solarindustrie in Wenen. ‘Tot nu toe hadden we niet de mensen of middelen om aan marketing of sales te doen, maar dat hoefde ook niet. Zo’n beetje alle grote automotive partijen kwamen bij ons langs.’
Het voorlopige resultaat is dat haar startup voor drie grote fabrikanten een model voorziet van zijn technologie – welke automerken dat zijn, blijft geheim. ‘We ontwikkelen een proof of concept, zodat ze kunnen zien hoe het in de praktijk werkt en samenwerkt met hun eigen technologie.’
Newman levert de panelen, de elektronica die de zonne-energie overbrengt naar de auto en de software waarmee gebruikers inzicht krijgen in de energiehuishouding. Klanten kunnen het hele pakket afnemen, of delen combineren met hun eigen technische platformen, legt Newman uit.
Na de miljoenen van de groep investeerders die in maart vorig jaar instapten, haalde Lightyear in de loop van 2023 nog eens (een onbekend aantal) miljoenen op bij twee Koreaanse investeerders. Vorige week stortten bestaande aandeelhouders nog eens 10 miljoen euro bij om de zonnepanelen verder op weg te helpen richting de markt. ‘Van de groep individuele aandeelhouders die de doorstart mogelijk maakte, doet zo’n 70 procent weer mee.’
Potentie van Lightyear
Newman, die dankzij haar opa van vaderskant ook de Duitse nationaliteit bezit, heeft een lange staat van dienst in de deeptech. Ze promoveerde op het prestigieuze Massachusetts Institute for Technology op atoomfysica en kwam naar Nederland om bij ECN, dat later opging in TNO, onderzoek te doen naar solartechnologie. En inderdaad, ze leidde een groep die de mogelijkheden onderzocht van het aanbrengen van zonnecellen op gebogen en flexibele oppervlakken.
Dat bracht haar in 2017 al in contact met Lex Hoefsloot en zijn compagnons. ‘Om eerlijk te zijn: ik was sceptisch bij onze eerste kennismaking. Wij richtten ons voornamelijk op de gebouwde omgeving, ik zag de businesscase voor zonnecellen op een auto niet zo. Te kostbaar, zeker gelet op de energie-opbrengst in de praktijk. Maar zoals dat gaat in de consultancy: als iemand je betaalt voor je hulp, ga je aan de slag.’
‘Ik dook erin, we deden simulaties bij TNO en die brachten me binnen een paar maanden op andere gedachten. Ik begon toch in te zien dat de technologie veelbelovend is. Het maakt elektrische auto’s veel toegankelijker, daarvoor hoef je niet per se in een heel zonnig land te wonen. Als je minder vaak hoeft te laden, betekent die extra range extra comfort als je in een flat woont zonder laadpaal of op een plek waar de infrastructuur nog niet overal beschikbaar is.’
Overstap naar Lightyear
Jarenlang werkte Newman via TNO samen met Lightyear, ook in projecten met andere bedrijven, tot ze begin 2023 overstapte naar de scaleup, als head of product van de zonnedaken. ‘Ik had sterk het gevoel dat Lightyear de partij was met een van de beste proposities. Ze waren bovendien net begonnen met de productie. Het leek me een unieke kans om na al die jaren van research ook iets realiteit te kunnen zien worden.’
Bij complexe technologie moet zoveel bij elkaar komen en op zijn plek vallen om hem ook daadwerkelijk op de markt te krijgen, vaak genoeg komen startups niet zover. Maar Newman gaf Lightyear een goede kans. ‘Ik had ook wel vaker met Lex gepraat over een overstap en ik dacht: als ik het ooit wil, moet ik het nu doen. Hier wil ik deel van uitmaken.’
Newman begon letterlijk in de maand van het faillissement bij Lightyear. Ze lacht: ‘Dit was natuurlijk niet de manier waarop ik onderdeel hiervan had willen worden. Maar toch, wat volgde is een prachtig succesverhaal waarin oprichters van een bedrijf erin slagen om essentiële technologie te behouden en via een pivot alsnog naar de markt te brengen. Het was pijnlijk, veel partijen hebben geld verloren, maar wat is ontwikkeld, blijft nu gelukkig niet op de plank liggen.’
Team van technici en salesmensen
Haar taak als ceo bestaat nu onder meer uit het weer opbouwen van het team met technici. ‘We hebben niet meer de focus op onze eigen auto en moeten onze technologie zo flexibel mogelijk maken, geschikt voor gebruik in andere auto’s, met de toeleveranciers als klant. Sommige afnemers willen bijvoorbeeld geen glazen dak of motorkap, maar een transparante toplaag die lichter is, en wel net zo krasvast. Daar werken we aan.’
Lees ook: Is er nog wel toekomst voor de zonneauto na de kater van Lightyear en Sono Motors?
Ook salesmensen worden binnenkort geworven, want volgens Newman is Lightyear dicht bij een marktklaar product. ‘Wat hier uit de machine komt, is een halffabrikaat, dat kun je in principe met twee snoertjes zó monteren op een auto.’ De gesprekken met autofabrikanten en hun toeleveranciers – de partijen die bijvoorbeeld de daken of het plaatwerk leveren waarin de zonnetechniek uit Venray wordt opgenomen – gaan voortdurend door.
‘We zitten in een interessante positie, tussen enerzijds de grote partijen uit de auto-industrie en anderzijds de grote solarbedrijven. Twee bedrijfstakken met een heel eigen karakteristiek, waartussen wij als middleman fungeren. We moeten ons zien aan te passen aan de behoeften en eisen van beide.’
Europese autoindustrie in zwaar weer
Het klopt dat zeker in Europa de auto-industrie last heeft van een tegenvallende afzet in China, gecombineerd met concurrentie uit dat land en een tegenvallende vraag naar uitgerekend elektrische auto’s, oftwel EV’s.
Lees ook: Hoe de Europese auto-industrie steeds minder Europees wordt
Zet dat geen rem op haar business? ‘Ja en nee’, zegt Newman. ‘Op de korte termijn zijn fabrikanten zich aan het beraden, maar we hebben als maatschappij nog steeds de uitdaging om meer EV’s op de weg te krijgen. Onze technologie kan ze helpen die groeicurve weer op gang te brengen, ook op plaatsen met een gebrek aan infrastructuur. Die vertraging is dus van tijdelijke aard.’
Ceo-rol Bonna Newman
Heeft Newman als gedreven wetenschapper en autoriteit op het gebied van solartechnologie nou het ideale profiel om van Lightyear een succesvolle scaleup te maken? ‘Die vraag heb ik mezelf natuurlijk ook gesteld. Het was niet de carrièrestap die ik begin dit jaar verwachtte, maar ik bekijk van dag tot dag welke uitdagingen er zijn. Ik vraag hulp, luister naar opinies van anderen en tot nu toe krijg ik positieve feedback.’
‘Ik geniet het vertrouwen van mijn team, van de founders en de aandeelhouders. Maar als puntje bij paaltje komt is mijn hoofddoel om Lightyear tot een succes te maken. In mijn hart ben ik me ook een beetje oprichter gaan voelen, dus als er iemand nodig is met een andere skill set, vind ik dat ook prima. Ik wil dat deze technologie succesvol wordt.’
Verdienmodel van solar in auto’s
Newman spreekt straks als thought leader in de solarindustrie op de EU PVSEC, de conferentie waar ze met veel solarpartijen kan spreken. Niet met vertegenwoordigers van de automotive. ‘Nee, die vind je hier niet.’
‘Om eerlijk te zijn: de toepassing van solar in voertuigen zal nooit een groot gedeelte worden van het totaal aan geïnstalleerd vermogen. Dat gaat over miljoenen vierkante kilometers. Zelfs als we elke wagen, bus of truck voorzien van een vierkante meter aan zonnecellen, kom je nog maar op 50 gigawatt, terwijl er wereldwijd een terawatt wordt opgewekt.’
Maar dat betekent niet dat er geen verdienmodel in zit, aldus Newman. ‘Ook al voorzie je maar een klein deel van alle auto’s van extra zonnekracht. Toen Lightyear nog zijn eigen auto ontwikkelde, had het als ambitieus doel om er 100.000 te verkopen, die samen elk jaar een lichtjaar een zonnekilometers te laten rijden. Van dat doel zijn we nooit afgestapt. Sterker nog: het is nu veel makkelijker te verwezenlijken, omdat we nu solar in álle auto’s kunnen krijgen.’
