‘Redesignme.com is heel geleidelijk ontstaan. In eerste instantie begon ik met een verzamelsite voor studenten van de Design Academy in Eindhoven, waar ik les gaf. Ik had ter illustratie van slechte ontwerpen een website gemaakt waarop ik voorbeelden plaatste. Dat ging heel breed: van een parkeerautomaat met maar drie knoppen die wel helemaal volgeplakt was met instructies, tot een mp3-speler waar je koptelefoon niet inpaste als je hem in de oplader had zitten. Maar omdat ik niet wilde dat het alleen maar om het afbranden van andermans werk ging, gebruikte ik die voorbeelden juist als inspiratie om studenten te leren tot een beter ontwerp te komen. Het moest positief opbouwend zijn. De site maakte op die manier integraal onderdeel uit van mijn lesmethode.
Naast mijn werk als docent was ik actief als consultant. Ik werkte voor bedrijven als DAF, waar ik meedacht over de inrichting van bedieningspanelen van trucks. Ook werkte ik mee aan de ontwikkeling van domotica, allerhande systemen waarmee je techniek kunt integreren in de woonomgeving. Op dat advieswerk ben ik gestuit omdat ik tijdens mijn studie informatica al snel merkte dat het bouwen van software me minder interesseerde dan de cognitieve psychologie en werking van zintuigen die daaraan gelieerd is. De bediening boeide me simpelweg meer dan het moederbord. Dan ga je jezelf ook andere vragen stellen zoals; welke signalen zijn nu echt belangrijk en op welke manier bied je die aan? Het terrein van de gebruiker, dat was waar ik verder mee wilde.
Ik ben onderzoek gaan doen naar gebruiksvriendelijkheid. Het is natuurlijk al jaren bekend dat mensen daar ontevreden over zijn. Als je daarbij stilstaat vraag je je soms echt af hoe ontwerpfouten tot stand komen. Er wordt zoveel geld in de ontwikkeling van producten gestopt, maar juist het meest essentiële – hoe iets gebruikt wordt – is vaak het kind van de rekening. Dat is deels een geldkwestie, maar heeft ook te maken met de manier waarop het ontwerpproces is ingericht. Vaak komt de eindgebruiker pas aan het eind van het ontwerpproces in beeld. Dan is veel al beslist.
Toen de site live ging, merkte ik dat ‘ie vrij snel werd opgepikt. Steeds meer mensen reageerden en buitenlandse media pikten het idee op als interessante new business. Zo kwam ik voor het eerst in aanraking met de term ‘crowdsourcing’. Daar had ik vooraf nooit van gehoord. Maar goed, daar kwam het idee in essentie wel op neer: je legt een probleem op tafel en vraagt iedereen om mee te denken over de oplossing. Het publiek gebruik je als bron van kennis.
De positieve reacties prikkelden de ondernemer in mij en ik besloot voluit te gaan. Een halfjaar later was het businessplan klaar en konden we van start. De site die in eerste instantie was bedoeld als lesmateriaal voor studenten ben ik om gaan vormen tot Redesignme.com. Dat ik hier in de regio Eindhoven zit, is overigens een groot voordeel. Men is hier gewend aan innovatieve technologische start-ups. Het lukte dan ook vrij snel om financiële steun te verwerven, waarbij we vooral op de overheid leunen. Dat heeft als voordeel dat de aandelen niet verwateren voor het bedrijf überhaupt een succes is.
Ik werd geïnspireerd door Erik Hippel, die een interessante case over kitesurfers had opgebouwd. Een fabrikant van kitesurfmateriaal ontdekte dat de kitesurfers hun spullen volop modificeerden naar hun eigen voorkeuren. Ze besloten hen vervolgens actief te betrekken bij de ontwikkeling van de materialen. Het opvallende was dat die surfers daar graag aan meewerkten. Ze hoefde er niet eens geld voor te hebben. De eer dat er iets met hun suggesties werd gedaan, was als beloning voldoende.
In 2007 werd ik voor het eerst gebeld door bedrijven die hun producten op de site wilden plaatsen. Zij vroegen of ik een ontwerp voor bijvoorbeeld een icoon of pictogram aan onze Redesigners wilde voorleggen. Dat was het moment van de waarheid. Want nu er klandizie kwam, ging het er ook om dat we duidelijk kregen wat we nu eigenlijk gingen aanbieden, en tegen welke prijs. Het is moeilijk jezelf ergens tegen af te zetten als je product helemaal nieuw is. Uiteindelijk kwamen we er op uit dat we concurreerden met marktonderzoeksbureaus. Maar waar zij werken met een focusgroep van tien man, kunnen wij putten uit een community van drieduizend mensen. Die is misschien minder goed stuurbaar, maar je krijgt wel veel meer feedback voor een fractie van de prijs. We zijn toen ook met verschillende versies gaan werken. Waar het mkb graag zelf een schifting uit de feedback wil maken, kunnen wij dat voor multinationals van tevoren doen.
In de loop van de tijd hebben we wel een aantal problemen moeten oplossen. Dat de site bijvoorbeeld niet meer op een servertje onder mijn bureau kon draaien, was slechts een klein groeipijntje. Wat meer pijn deed was de manier waarop je nieuwe prospects moet overtuigen van de toegevoegde waarde van Redesignme. Dat is de bekende kip en ei situatie. Je moet met de resultaten van lopende RDM Challenges, zoals we de ontwerpwedstrijden zijn gaan noemen, nieuwe klanten zien te overtuigen. Maar zie eerst maar eens die resultaten te boeken. Daarbij komt ook het punt dat veel innovatieve bedrijven zich afvragen in welke fase ze hun producten op de site willen plaatsen. Ze willen de concurrentie niet wijzer maken.
Daarom hebben we de bewuste RDM Challenges opgezet. Leden van de community van Redesignme kunnen carrière maken. Als ze heel vaak meedoen aan een challenge, meedenken over een ontwerp en suggesties aandragen, dan kunnen ze stijgen in rangorde en uitgenodigd worden voor een besloten challenge. Hier worden wat meer gevoelige producten voorgelegd aan een selectief gezelschap. We hebben ook een beloningsstructuur opgezet. Wie met een goede suggestie komt, krijgt hiervoor een bedrag uitgekeerd in RDM’s. Dat is onze eigen online munteenheid die in waarde een-op-een gelijk is aan de euro.
Wat dit innovatieve platform echt op de kaart heeft gezet, was de steun die we kregen van een aantal grote bedrijven. Want laat ik eerlijk zijn: het is heel moeilijk om grote partijen te overtuigen van een nieuw idee als dit. Als ze niet van zichzelf behoudend zijn, dan vinden ze wel dat hun R&D-afdeling zo ontzettend innovatief is dat de mening van het publiek helemaal niet nodig is. Je moet ook met bewezen resultaten komen. En zolang er nog geen product is dat grotendeels via ons tot stand gekomen is, kun je ook niet verwijzen naar verkoopresultaten. Dus dat is allemaal moeilijk.
Maar vorig jaar ging het opeen snel. Ik werd benaderd om te spreken op de Münchner Kreis, een internationale beurs waar researchers en ontwerpers van bedrijven als Google, Microsoft, Philips en Vodafone eens in de twee jaar samen komen. Vodafone bleek met een soort Apple App Store bezig te zijn waar gebruikers zelf applicaties konden ontwikkelen en aanbieden, maar dat liep niet. Zij wilden toen graag dat onze community en die van hen met elkaar verbonden werden om de boel vlot te trekken. Dat is heel belangrijk geweest voor het bedrijf. Het maakt toch net even een andere indruk als een partij als Vodafone met je in zee is gegaan. Daarna volgden Philips en andere een aantal kleinere bedrijven waarvoor we nu permanent werken.
Het mooie aan Redesignme is dat we nog steeds heel veel lof toegezwaaid krijgen. Niet alleen Nederlandse universiteiten in Delft en Eindhoven zien ons als ‘the next big thing‘, maar ook vanuit China, Amerika en Japan krijgen we louter positieve reacties. Iedereen ziet ons model, waarbij de massa als kennisbron wordt gebruikt, als hét model voor de toekomst.
Omdat we zien dat de rol van sociale netwerken steeds belangrijker wordt, gaan we ons nu ook intensief richten op sites als Hyves, LinkedIn en Facebook. We zien veel mogelijkheden in de widgets, de kleine programmatjes die je kunt integreren in een webpagina of op een telefoon. Dat gaan we nu aanjagen door mensen de mogelijkheid te bieden mee te stemmen op hun favorieten. Laten zien je dat hebt meegedaan wordt tenslotte steeds belangijker. Dankzij gedistribueerde co-creatie is het makkelijker om mensen te tracken tijdens hun bezigheden. Je ziet op welke plek ze op de ranglijst staan en dat geeft aan hoe goed ze zijn. Dat vinden mensen leuk om te zien.
Wat echt mooi is om te zien, zijn de kopieën van bedrijven die naar een soortgelijk model zijn opgebouwd. Die schieten het laatste half jaar als paddenstoelen uit de grond. Dat kun je vervelend vinden, maar je houdt het niet tegen en ik ben er eigenlijk heel erg blij mee. Hoe meer crowdsourcing wordt aangeboden, des te beter dat is voor acceptatie van deze nieuwe dienst. Daarom organiseren we op 24 juni een event dat geheel in het teken zal staan van crowdsourcing. Niet alleen bedrijven zijn uitgenodigd, maar ook concurrenten en vertegenwoordigers van de overheid. Dat minister Van der Hoeven ons vorig jaar tijdens de innovatielezing in de Ridderzaal als voorbeeld noemde van de ‘communities of talent‘, zegt al genoeg over het vertrouwen. Dat is ontzettend cool.’
Tekst: Matthijs van der Pol
CV
Maxim Schram (32)
Bedrijf Redesignme.com
Wat Platform waar een community van designers meedenkt over de verbetering van productontwerpen
Sinds 2007
Omzet € 600.000