1,4 biljoen (duizend miljard) euro, zoveel zijn de meer dan 4.000 cryptomunten die momenteel in omloop zijn bij elkaar waard. Maar die vaak speculatieve tokens zijn voor bedrijven niet de belangrijkste reden om op te letten als het over gaat over blockchain-technologie, simpel gezegd een manier om transacties decentraal te bewaren en controleren.
Nu die disruptieve technologie volwassen begint te worden, stappen steeds meer (grote) bedrijven in. Zo kon Rabobank eerder dit jaar met behulp van de blockchain praktisch realtime obligaties verhandelen met PGGM en NN, in plaats van de gebruikelijke twee dagen die zo’n transactie normaal gesproken kost. Onder andere Google, IBM en Boeing zitten bij de aandeelhouders van Hedera Hashgraph, een platform dat net als een blockchain gebaseerd is op een decentrale database (ledger).
Nieuwe generatie
De groeiende interesse van bedrijven gaat hand in hand met de opkomst van een nieuwe generatie platforms waaronder Cardano, Stellar en Algorand. Die verbruiken per transactie veel minder energie dan de inmiddels relatief ouderwetse netwerken van Bitcoin en Ethereum. En ze kunnen duizenden transacties per seconde verwerken, vergeleken met de povere 3 tot 15 transacties die Bitcoin en Ethereum maximaal kunnen verstouwen.
Ook Nederland kent inmiddels een flink aantal blockchain-spelers. Zo geeft Blockdata bedrijven inzicht in zo’n beetje alle aanbieders van blockchaintechnologie, terwijl het Groningse NorthChain ieder bedrijf zijn eigen blockchain geeft. In een eerste golf zagen we al blockchain-startups langskomen als Guts Tickets, The Share Council (aandelen voor medewerkers) en Unchain (Blockchain as a Service).
Ondertussen timmert een nieuwe generatie blockchain-startups hard aan de weg. Een selectie van vijf namen die Nederland op de kaart zetten op blockchain-gebied:
1. Kryha
Wat: blockchain-studio
Wie: Tobias Disse, Thom Bergman en Haischel Dabian
Waar: Amsterdam
Blockchain-studio Kryha stort zich op de snelgroeiende markt voor het monitoren van (recyclebare) grondstoffen en CO2-uitstoot. Het Amsterdamse bedrijf stond in 2018 in de 25 onder de 25, en ontwikkelde zich daarna van concepten tot producten die echt worden gebruikt. Zo leverde Kryha vorige maand een platform op waarmee mijnbouwgiganten als Glencore kunnen laten zien waar hun kobalt vandaan komt.
Voor het Mining and Metals Blockchain Initiative van het Wereld Economisch Forum bouwde Kryha een blockchain-platform waarmee mijnbouwbedrijven aan bijvoorbeeld autoproducenten kunnen laten zien wat de CO2-uitstoot is van hun grondstoffen. Samen met een groep bedrijven onder leiding van chemiereus BASF ontwikkelde het Nederlandse bedrijf een blockchain-platform voor het recyclen van plastic. Kryha maakte ook blockchain-apps voor Fedex, KLM en Bosch.
2. Circularise
Wat: traceerbare grondstoffen
Wie: Jordi de Vos, Mesbah Sabur
Waar: Den Haag
Circularise gebruikt blockchain-technologie waarmee bedrijven grondstoffen zoals kunststoffen kunnen traceren. De startup van Jordi de Vos en Mesbah Sabur lanceerde eerder dit jaar samen met autofabrikant Porsche een dienst (video) waarmee kunststoffen in kaart worden gebracht, van ruwe grondstof tot eindproduct. Die gegevens plugde de startup met een API in een Porsche-app, waardoor eigenaren kunnen zien waar de kunststof in hun bolide vandaan komen en wat voor impact die materialen hebben op het milieu.
Dat project volgde op de selectie van Circularise door de Duitse auto-accelerator Startup Autobahn. Het Haagse bedrijf sleepte vorig jaar een Europese subsidie van 1,5 miljoen euro binnen, voor een platform voor het traceren en hergebruiken van plastic. Met dat platform sloot Circularise begin dit jaar een partnership met een Japans conglomeraat, een stap die hopelijk gevolgd wordt door een commerciële uitrol van het platform in Japan. Omdat bedrijven niet altijd staan te trappelen om gevoelige bedrijfsinformatie toe te vertrouwen aan een (openbare) blockchain, hamert Circularise erop dat zij die gegevens desgewenst kunnen afschermen.
3. Dusk Network
Wat: blockchain voor fintech
Wie: Jelle Pol, Emanuele Francioni, Mels Dees, Pascal Putman, Fulvio Venturelli
Waar: Amsterdam
Dusk Network wil de financiële wereld efficiënter maken, met meer privacy voor gebruikers. Als open source-protocol voor financiële toepassingen belooft de Amsterdamse dienst transacties en afspraken veiliger te versleutelen dan nu meestal het geval is. Dusk Network heeft natuurlijk ook een token (cryptomunt) als brandstof voor het netwerk, momenteel goed voor een totale marktwaarde van ongeveer 40 miljoen euro.
Dusk Network werd een paar maanden geleden aandeelhouder van mkb-beurs Npex. De blockchain-dienst kan bijvoorbeeld zorgen voor de handel in kleine stukjes (fractionele) aandelen, voor dividendbetalingen en voor het vastleggen van stemmingen tijdens aandeelhoudersvergaderingen. Dusk Network sloot een vergelijkbare deal met Investor Ready, een platform voor business angels. Om het Dusk-platform een boost te geven lanceerde de startup eerder deze week een subsidieprogramma van 5 miljoen dollar voor blockchain-ontwikkelaars.
4. WordProof
Wat: auteursrecht voor media en bedrijven
Wie: Frank van Dalen, Sebastiaan van der Lans, Jelle van der Schoot en Marijn Bent
Waar: Amsterdam
Teksten en afbeeldingen worden online massaal gekopieerd, maar hoe bewijs je dat jij de eigenaar bent? Wat de Nederlandse startup WordProof betreft is het antwoord timestamps (tijdstempels), een vorm van auteursrecht gebaseerd op de Ethereum-blockchain. Daarmee legt de startup een ‘laag van vertrouwen over het internet’, zoals co-founder Frank van Dalen eerder zei tegen MT/Sprout. Met de plugin voor WordPress-websites kunnen media zoals NRC behalve eigenaarschap ook laten zien welke veranderingen er zijn gemaakt in een tekst.
Bedrijven die designs zien opduiken op bijvoorbeeld Ebay kunnen een copycat confronteren met een blockchain-certificaat, wat het inhuren van een kostbare jurist kan besparen. WordProof levert zijn timestamps ook aan webwinkels, die daarmee bestellingen kunnen vastleggen en bezoekers zelf kunnen laten controleren of er veranderingen zijn geweest in de productbeschrijving of de prijs. De eerdere startup van de week won vorig jaar een miljoen euro prijzengeld van de Europese Unie.
5. LTO Network
Wat: private en publieke blockchain voor bedrijven en overheden
Wie: Rick Schmitz, Martijn Migchelsen
Waar: Amsterdam
LTO Network stroomlijnt vergunningen, inspectierapporten en andere procedures op plekken waar nu nog pdf’s, papier (en soms nog een fax) wordt gebruikt. Via de blockchain kunnen meerdere partijen efficiënter samenwerken, en hoeft er minder (langs elkaar heen) gemaild en gebeld te worden, is de belofte van LTO. Het bedrijf werd twee jaar geleden opgericht door Rick Schmitz en Martijn Migchelsen, daarvoor oprichters van juridisch platform Firm24.
LTO Network bouwde voor de Verenigde Naties in Afghanistan ‘s werelds eerste openbare kadaster op de blockchain. Voor het Nederlandse ministerie van Infrastructuur en Transport automatiseerde LTO het verstrekken van vergunningen voor transportbedrijven, wat de overheid een besparing zou hebben opgeleverd van 7 miljoen euro. Advocatenkantoor CMS houdt met LTO-techniek vastgoedtransacties bij, terwijl standaardinstituut NEN er certificaten mee vastlegt. Net als Dusk Network heeft LTO Network zijn eigen cryptomunt, met momenteel een market cap van 57 miljoen euro.
Dankzij de blockchain ontstaat in Nederland een nieuwe financiële sector. Zo maakte blockchain-investeerder Maven 11 donderdag een nieuw investeringsfonds bekend van 40 miljoen euro, bestemd voor startups die zich richten op ‘DeFi’ (decentralised finance). Het Amsterdamse Icoinic Capital beheert beleggingsfondsen met cryptovaluta, terwijl Bloqhouse investeringsplatfoms bouwt voor onder andere vastgoed en whisky. Nederlandse handelsplatforms zoals Bitonic, Litebit en Bitvavo laten het grote publiek handelen met honderden cryptovaluta. Bots.io automatiseert cryptohandel met algoritmes, en ook beurs-app Bux heeft sinds vorig jaar een crypto-dienst.
