‘Profit’ en ‘purpose’ versterken elkaar, vindt Atomico, dat zich al een tijdje inzet voor meer diversiteit in de techwereld. Het fonds van Niklas Zennström (foto boven rechts, naast MessageBird-oprichter Robert Vis) deelde daarvoor al in 2018 zijn ‘Founder Diversity & Inclusion Guidebook’, waarmee oprichters van bedrijven een diverse werkvloer kunnen bevorderen.
Dinsdag lanceerde Atomico een nieuw investeringfonds met een omvang van 756 miljoen euro. Het fonds brengt het totale beheerde vermogen van Atomico naar 2,5 miljard euro. Namen worden niet gedeeld, maar het geld is afkomstig van een aantal institutionele investeerders, overheidsfondsen, banken en verzekeraars. Ook een aantal oprichters van bedrijven waaronder Adyen, Klarna, Spotify en Supercel doet een duit in het zakje – saillant detail is dat Atomico investeerde in betaaldienst Stripe, een concurrent van Adyen.
Conscious scaling
Net als ieder vc-fonds aast Atomico met die miljoenen op breakout companies en rule breakers die met doorbraaktechnologie en innovatieve businessmodellen marktleider worden binnen hun categorie. Waar Atomico zich in onderscheidt is diens nadruk op ‘positieve verandering’ die bedrijven moeten veroorzaken.
De investeerder bedacht daarvoor een op het eerste gezicht paradoxale term, ‘consious scaling’. De kunst is om ‘profit’ en ‘purpose’ te combineren, legt Atomico het begrip uit. Want als succesvolle bedrijven bedrijven eenmaal een ‘global champion’ zijn, hebben ze een grote impact op de samenleving en “vaak op manieren die niet waren te voorzien in de eerste, vormende jaren”.
Conscious scaling is daarmee een reactie op bedrijven zoals WeWork, Uber en Facebook, die groeiden ten koste van medewerkers, veiligheid en de democratie. “De techwereld begint zich te beseffen dat het niet alleen verantwoording moet afleggen aan aandeelhouders, maar ook aan het publiek”, stelt Atomico. Bedrijven die niet-bewust schalen, leggen waarschijnlijk sneller het loodje, vermoedt de investeerder.
Europese vc’s zamelen geld in als nooit tevoren. Zo vulde Balderton Capital (o.a. Revolut, Citymapper) afgelopen november een fonds met 370 miljoen euro. In dezelfde maand lanceerde Northzone (o.a. Spotify, Catawiki) een fonds met 463 miljoen euro. Tegelijk strijken Amerikaanse en Aziatische investeerders neer in Europa.
Net als zijn leidraad voor diversiteit maakt Atomico ook zijn Conscious Scaling-programma openbaar (of, om het in technologie-speak te zeggen: open source), in de hoop dat andere bedrijven en investeerders aanhaken.
Informeel overleg
Het Conscious Scaling-raamwerk helpt bedrijven bij het in kaart brengen van alle belanghebbenden (‘stakeholders’), de risico’s op de langere termijn en de impact van een businessmodel op de samenleving en het milieu. Het framework is bedoeld als basis voor een overleg van maximaal 2 uur met de oprichters, hoger management en aandeelhouders. Atomico benadrukt het belang van een ontspannen en informele setting.
Het overleg begint met de vraag: ‘Over 10 jaar is jouw bedrijf wereldwijd marktleider. Al je commerciële doelen zijn gerealiseerd en je bent X-miljard dollar waard. Hoe is de wereld in positief opzicht veranderd?’. Een vervolgvraag draait dat scenario om: ‘Wie zijn de potentiële verliezers en hoe zou de samenleving er juist slechter aan toe kunnen zijn?’ De laatste vraag zoomt in op manieren om die risico’s uit te bannen.
Voor zover ze dat nog niet gedaan hebben, zullen ook de Nederlandse portfoliobedrijven MessageBird en Framer zich over deze vragen moeten buigen. Eerder moesten zij al een diversiteitsbeleid inleveren bij Zennström en co. Tegenover al dat harde werk staat vanaf vandaag alvast een goedgevulde schatkist klaar, voor een eventuele nieuwe investeringsronde.
