Neem nu de Zakenvrouw van het Jaar-verkiezing. Het merendeel van de vrouwen die deze titel kreeg, heeft haar onderneming niet zelf bedacht of opgebouwd. Natuurlijk zijn er ook uitzonderingen die wél zelf met hun naaldhakken in de modder hebben gestaan. Maar de meesten zijn in trouwe dienst of de ‘dochter van vaders-met-een-groot-bedrijf’ of ‘echtgenotes van mannen-met-een-groot-bedrijf’. Allemaal uitgeroepen tot Zakenvrouw van het Jaar. En wellicht bespeuren jullie nu een cynisch ondertoontje, maar dat is maar schijn: zij hebben het in veel opzichten beter gedaan dan ik het doe. Zij hebben gedacht in de trant van John Paul Getty: simpelweg Strike Oil. En daar kan ik alleen maar bewondering voor hebben. Gewoon slim als je zorgt dat je baas verliefd op je wordt, of je op zoek gaat naar een rijke man.
Voor mij werkt dat niet zo. Ik wil altijd eerst zelf de olievelden opsporen, zelf de eerste schep in de bevroren grond zetten en lekker balanceren op het randje van de afgrond, omdat ik de delvingskosten niet kan betalen. Daar houd ik van. Eigen schuld. Kost veel meer moeite en gaat ten koste van mijn uren slaap en mijn gemoedsrust. Maar ik wil het niet anders. Als je zelf nog nooit een bedrijf hebt opgebouwd kun je je ook niet voorstellen hoe het voelt om je laatste spaargeld op te nemen voor een factuur en hopen dat de debiteuren snel betalen, omdat je anders geen geld hebt voor de salarissen aan het einde van de maand. Wie het niet kent, kan zich de stress van een ondernemer niet voorstellen. De jungle van regels die je je eigen moet maken en niemand die je opvangt als je valt. Zelfs mijn Russische uitgeverij Independent Media heeft een aantal keren aan een zijden draadje gehangen. Slapeloze nachten, 24-uur stress omdat de oplossingen ‘op’ zijn.
En toch blijft de voldoening die je zelf haalt uit het starten van een onderneming onbetaalbaar. Eigenlijk maakt dat je rijk. Niet het geld op je bankrekening of de prijzen van de vakjury. Niet het succes wat aangewaaid komt, maar het succes waar je voor moet knokken is verslavend lekker. Een succes waarvan je weet dat alleen jij ervoor verantwoordelijk bent, geeft je het gevoel dat je over water kunt lopen en dat gevoel is onbetaalbaar. Dat bereik je niet door een lopend bedrijf voort te zetten zonder vernieuwing of door een radertje te zijn in een groot samenspel van corporate krachten. Daarvoor moet je je losweken en je zekerheden durven te laten varen. Ik beloof je dat de rewards beter zijn dan de beste drug. En mocht het geloof in jezelf of in je idee uiteindelijk toch niet zo sterk zijn, dan kun je natuurlijk altijd nog op zoek gaan naar een baas die verliefd op je wordt.
Reageren? [email protected]
