AFAS Personal (ruim 500.000 gebruikers) wist van te voren dat ING er niet blij mee zou zijn, toen het zijn gebruikers vanaf juni vanuit het programma in liet loggen bij ING om hun financiële data te kunnen importeren. De koppeling hield uiteindelijk zo’n zes weken stand, totdat AFAS hem woensdag 20 minuten na de uitspraak van de rechter weer onklaar maakte.
De dienst merkte dat jarenlang overleg met banken weinig opleverde. En dat Europese wetgeving, die een eenvoudigere koppeling mogelijk moet maken met behulp van zogeheten api’s, nog wel even kan duren. ‘Als dat net zo gaat als bij pensioenen dan duurt dat jaren, zo lang willen wij niet wachten’, zegt marketingmanager Rik ten Wolde, die ook betrokken was bij Yunoo voordat de startup in 2011 werd ingelijfd door AFAS. Hij is ervan overtuigd dat er een automatische koppeling gaat komen, dankzij Europese wetgeving waar momenteel aan wordt gewerkt.
Hij noemt de uitspraak over ING daarom ‘uitstel, geen afstel’. AFAS beraadt zich op juridische vervolgstappen.
Diplomatiek
‘Wij hebben banken 6 jaar lang op heel diplomatieke manier gevraagd of we samen kunnen kijken naar een veilige koppeling.’ Volgens Ten Wolde houdt ING zo’n koppeling tegen omdat ze bang zijn om geld te verliezen. ING draaide zijn eigen huishoudboekje TIM, een betaalde dienst, korte tijd geleden de nek om omdat de dienst niet genoeg geld opleverde. ‘Ze stopten ermee, en alle data die je daarin had gestopt is weg, foetsie.’
Ondertussen staat de consument met lege handen, valt internetjurist Micha Schimmel AFAS bij, ‘want hem wordt een handige tool om eenvoudig en snel inzicht te krijgen in nota bene zijn eigen financiële gegevens onthouden.’
Schimmel ziet de algemene voorwaarden van ING niet zozeer als een verplichting van de rekeninghouder, maar eerder als een aansprakelijkheidsbeperking voor ING voor de eventuele schade die iemand lijdt als hij zijn gegevens deelt.
Ondernemersdenken
Voor ING vergt het samenwerken met een partij als AFAS andere manier van denken, ‘ondernemersdenken’, zegt Ten Wolde. Maar zo werkt dat niet bij een bank. Die denken ‘data is van ons, de klant is van ons, en daar moeten we geld verdienen.’ Terwijl je ook met goede dienstverlening een heel eind kan komen, wil Ten Wolde maar zeggen.
AFAS Personal hoeft geen winst te maken en draait dankzij een premium-versie hooguit break-even. De dienst valt volgens Ten Wolde onder ‘maatschappelijk verantwoorde marketing’. ‘Dat mag dus ook geld blijven kosten.’ Het echte geld verdient het familiebedrijf uit Leusden met zijn zakelijke software. ‘Noem mij naïef, maar het is echt een verhaal van een bedrijf dat graag dingen op andere manier doet.’
Gedoe
Voor ING-gebruikers betekent het ontbreken van een koppeling nu vooral veel praktisch gedoe, ‘die moeten nu 13 extra handelingen uitvoeren om hun huishoudboekje compleet te krijgen, om gegevens uit internetbankieren in AFAS personal te zetten. En dat per rekening.’
En het gaat niet alleen om de hoeveelheid handelingen, zegt Ten Wolde, er is ook een groep mensen die al die stappen niet snapt. ‘Bijvoorbeeld mijn moeder, die in een ander tijdperk is opgegroeid qua digitalisering. Dat zijn juist de mensen die we willen helpen.’ Niet verwonderlijk dus dat Ten Wolde van plan is om zijn ING-rekening te gaan opzeggen.
Steun
Ondertussen werkt de omstreden koppeling nog steeds voor andere 3 banken en kunnen ook zakelijke AFAS-gebruikers met hun ING-inlogcodes bij hun bankgegevens. Het is nog de vraag wat die andere banken gaan doen met de uitspraak, zegt Ten Wolde. Maar hij zegt van de meeste partijen steun te krijgen, waaronder ook ‘consumentenorganisaties’ en het Nibud.
Ten Wolde wil ook wel toegeven dat een koppeling zoals die met ING ‘niet de ideale situatie’ is. Maar: ‘Als ze het klantenbelang voorop hebben staan, dan kan het niet anders dan dat ze een vorm van koppeling gaan aanbrengen.’
Standaard
‘Wij willen naar een breed geaccepteerde veilige standaard, waarbij de consument een eenmalige koppeling kan maken, net als bij smartphone-bankieren.’
Uiteindelijk is de ING-zaak volgens hem positief. ‘De maatschappij vraagt van wie die data is, en hoe we daarmee om moeten gaan, die discussie wordt nu versneld.’ En dat is volgens hem ook belangrijk voor andere ondernemers die van plan zijn een onderneming op te bouwen met financiële diensten.