Stemcomputermaker Groenendaal wordt bestookt door actievoerders. Zijn machines zouden fraude in de hand werken. De ondernemer achter de machines dreigt te bezwijken onder de druk.
Nooit hoorde je er iemand over, maar de laatste maanden zijn de stemcomputers in alle media. Enkele dagen voor de Tweede Kamerverkiezingen werden de machines van SDU afgekeurd. Gevolg: concurrent Groenendaal werd monopolist. Sindsdien wordt hij zwartgemaakt door actiegroepen.
Door alle media-aandacht is de ondernemer achter de stemkastjes opgebrand. “Mijn bedrijf met drie medewerkers kan nog wel een paar jaar verder, maar ik ben wel bang voor de toekomst.” De 64-jarige ondernemer dringt aan op een exit. “Het moet wel leuk blijven. Er wordt van alles verzonnen om me kapot te maken. Dat vergt een brede rug en een lange adem.”
Actiegroep
Aanleiding voor alle commotie is actiegroep Wijvertrouwenstemcomputersniet, onder leiding van xs4all oprichter Rop Gonggrijp. De oud-hacker toonde aan dat ook de computers van Groenendaal te kraken zijn.
Gonggrijp wist de machine pas te hacken nadat hij het volledige apparaat gedemonteerd had – iets dat in de praktijk nagenoeg onmogelijk is.
Het produceren van veilige software voor stemcomputers blijkt sowieso een hele klus. Groenendaal: “De software van SDU functioneerden via een netwerk. Deze zijn uiteindelijk door de AIVD afgekeurd. Wij hebben uit veiligheidsoverwegingen gekozen voor een fysieke overdracht om fraude te voorkomen.”
Kort geding
Desondanks drong Gonggrijp aan op een kort geding tegen de overheid. Hij wilde een verbod op alle stemcomputers. Een dreigement dat indien gerechtvaardigd, het Nederlandse kiesstelsel zou dwingen terug te vallen op potlood en papier. De minister stelde Gonggrijp voor een onafhankelijke commissie in te stellen waarin hij deel zou nemen. Dat ging Groenendaal te ver en hij startte een felle discussie met het ministerie van Binnenlandse Zaken. Die liep uit op niets. Moe van de hele discussie, stelde Groenendaal in een van zijn mails de overheid voor zijn bedrijf te kopen. Een reactie blijft uit.
Fraude
Wat zijn de motieven van wijvertrouwenstemcomputersniet.nl om deze ondernemer zo openlijk te bekritiseren? Rop Gonggrijp: “Het personeel bij Groenendaal hebben we nooit beticht van fraude. Voor ons was de fraude van een gemeenteraadslid in Landerd in maart 2006 de aanleiding om de controleerbaarheid van het stemsysteem onder de loep te leggen.” Die zou nu te veel afhankelijk zijn van een paar mensen van Groenendaal B.V. en de Kiesraad.
Verkoop
Bewuste zwartmakerij of niet, Gonggrijp beschuldigt op zijn site het bedrijf van Groenendaal van afpersing. De ondernemer zou de overheid onder druk zetten om zijn bedrijf op te kopen. Groenendaal ziet dat anders. “Ik maak me al een aantal jaren zorgen over onze positie en ik zie de overheid als dé partij die dit product zelf zou moeten ontwikkelen. Open marktwerking komt ons product niet ten goede.” Juridische stappen om zijn naam te verdedigen, werden door de advocaat van Groenendaal afgeraden. “Alle partijen zouden zich kunnen beroepen op vrijheid van meningsuiting.”
Schadepost
Ondanks alle kritiek wordt de software van Groenendaal op 90 procent van alle stembureaus in Nederland gebruikt. Dat betekent niet dat de ondernemer verder kan ondernemen. Door de negatieve publiciteit dreigt Groenendaal ook in het buitenland met de nek te worden aangekeken. Het bedrijf heeft meerdere deelnemingen in buitenlandse softwaremakers voor stemcomputers “Na jarenlang investeren, wordt het nu tijd voor de oogst.” Of het Duitse HSG Wahlsysteme en France Elections, waarin hij belangen heeft, nog kunnen vertrouwen op een goede naam, is nu zeer de vraag.
