Er valt veel te kiezen met tientallen vormen van alternatieve financiering. Maar dat zorgt ook voor dilemma’s. Je spaargeld investeren of niet. Je familie of vrienden laten investeren of niet. Is het echt handig om je risico’s door je schoonouders te laten financieren?
Een business angel wil zeggenschap in je onderneming. Wil je echt twee of zelfs meer kapiteins op één schip? Dilemma’s, dilemma’s:
Dilemma 1: eigen spaargeld investeren of lenen
Je hebt een bedrag gespaard dat je geheel of gedeeltelijk zou kunnen investeren in je onderneming. Je twijfelt òf en hoeveel je zal investeren.
Voordelen van je eigen spaargeld investeren zijn:
• minder of geen rentekosten;
• minder of helemaal niet afhankelijk van een financier;
• je komt sneller in aanmerking voor externe financiering van bijvoorbeeld een bank. Een bank eist meestal een eigen inbreng van minimaal 30% van de totale investering.
Nadelen:
• geen frisse, kritische blik van een financieel expert op je onderneming;
• eigen spaargeld is niet altijd genoeg;
• je privé en (zakelijke) buffer wordt kleiner.
Succesfactoren: hoeveel kan je missen, hoeveel moet je per se investeren om een financier over de streep te trekken en wat kost het aan rente.
Quote van Blendle-oprichter Marten Blankesteijn: “Stop je eigen spaargeld er in. Als je dat er niet voor over hebt, is je idee waarschijnlijk niet zo goed”. Meer startuptips van Blendle.
Dilemma 2: geld lenen van je familie en vrienden of niet
Voor veel ondernemers is financiering dichtbij huis te vinden. Voor veel startende ondernemers is het zelfs een van de meest gebruikte vormen naast bijvoorbeeld een microkrediet of banklening. Wat zijn de addertjes onder het gras?
Voordelen:
• vaak snel, relatief goedkoop en onder gunstige voorwaarden te regelen;
• familie en vrienden zijn minder streng bij achterstanden in aflossen.
Nadelen:
• familie en vrienden kijken niet altijd professioneel en objectief kritisch naar je plannen;
• als de plannen niet het gewenste resultaat opleveren, kan terugbetalen mislukken en staat de relatie onder druk;
• een lening van familie en vrienden is achtergesteld ten opzichte van andere financiers. Zij krijgen pas hun geld terug nadat de bank of andere financiers zijn betaald.]
Succesfactoren: realistische verwachtingen hebben, heldere afspraken maken en worst case scenario’s transparant bespreken.
Atilla Aytekin startte drie keer een eigen bedrijf, telkens met financiële steun van echtgenote, familie of vrienden. Een bankkrediet kwam er zelden aan te pas. Quote: “In onze cultuur wordt het heel gewoon gevonden om geld te lenen, bijna als je recht.”
Lees meer tips in het artikel ‘Familie en vrienden als investeerders, een gespreid bedje of op glad ijs’.
Dilemma 3: bootstrappen en op een houtje bijtend langzaam vooruit of investeren en snel groeien
Bootstrapping is investeringen doen zonder externe financiering te gebruiken door zakelijke kosten en persoonlijke uitgaven te beperken. Aan de ene kant is het een strategie om maximaal voordeel te halen uit beschikbare bronnen. Aan de andere kant is het een verzameling van methodes om kosten te besparen.
Voordelen:
• je voorkomt hoge schulden en beperkt je rentekosten;
• je behoudt zeggenschap over je onderneming en aandelen;
• het kan je kredietwaardigheid vergroten omdat je zonder schulden je onderneming ontwikkelt.
Nadelen:
Het belangrijkste nadeel is dat de duur van bootstrapping een negatieve invloed heeft op de levensverwachting van je onderneming. Hoe langer je gebruik maakt van bootstrappingsmethoden des te kleiner de overlevingskansen.
Dit heeft de volgende redenen:
• Langdurige bootstrapping zorgt ervoor dat je onderneming geen grote investeringen kan doen, waardoor je niet of te laat reageert op kansen.
• Lang bootstrappen maakt het lastiger om weerbaar te zijn in tegenspoed of bij onvoorziene omstandigheden. Veel bootstrappingsmiddelen kan je maar een paar keer of tot een bepaalde tijd in zetten.
• Je moet met je onderneming snelheid kunnen maken. Bijvoorbeeld om een kans te pakken of bedreiging te verhelpen. Dit bereik je alleen met investeringen of verhoging van de kosten. Bijvoorbeeld voor inzet van extra personeel.
Succesfactor: op tijd beslissen om bootstrapping te stoppen en extern financiering te regelen om groei te versnellen.
Quote Robert Vis van MessageBird: “Huur jonge, vechtlustige mensen”, is het eerste advies dat hij geeft. Want: werken bij een startup is moeilijk, met lange uren, weinig inkomsten en “je werkt aan die grote droom die misschien wel, of niet, uitkomt”.
Lees meer over hoe Robert Vis bootstrappend naar wereldsucces ging met MessageBird.
Gebruik ook deze checklist bootstrapping. En: 10 tips bij het bootstrappen van je startup
Dilemma 4: je aandelen en zeggenschap behouden of een business angel in je bedrijf halen
Business angels investeren vanaf 50.000,- euro meestal in ruil voor aandelen. Je behoudt zelf natuurlijk een meerderheid, maar je bent niet meer de enige met zeggenschap. In groepen investeren business angels grotere bedragen tot 750.000 en hoger.
Voordelen:
• niet alleen geld, maar ook kennis, ondernemerservaring en een netwerk;
• je hebt een coach/klankbord.
Nadelen:
• je levert zeggenschap in over je bedrijf;
• je profiteert uiteindelijk financieel minder van het groeiresultaat.
Succesfactoren: goede persoonlijke en zakelijke klik hebben, heldere afspraken maken en regelmatig overleg organiseren.
Quote Harry Helwegen van Business Angel Netwerken Nederland: “Vooral voor innovatieve starters is het binnenhalen van externe financiering in de praktijk een lastige opgave. Ondernemers zelf blijken het soms moeilijk te vinden om een deel van de zeggenschap over hun onderneming op te geven.”
Lees meer en gebruik de tips in het stappenplan.
Dilemma 5: in één keer alles met een groot bedrag ophalen of in fasen
Als het gaat om een innovatie of groeiproces in fasen kan je per fase een bedrag ophalen. Bij start of overnemen van een bestaand bedrijf heb je vaak in één keer een groot bedrag nodig.
Voordelen:
• je hoeft maar één keer een financieringstraject te doorlopen. Dat scheelt tijd en administratieve rompslomp.
Nadelen:
• de wereld verandert dagelijks en steeds sneller. En daarmee ok je plannen en je onderneming. Flexibel omspringen met je financieringsbehoefte kan dan handig zijn. Alles of niets is dan aan de starre kant;
• je kan maar één keer voorwaarden uit onderhandelen en afspraken maken, waaraan je dan lang vastzit. Als je verschillende fasen financiert, kan je steeds onderhandelen. Zo kan je de voorwaarden verbeteren, die bij die specifieke fase passen, als je meer resultaat hebt geboekt.
Succesfactor: richt je bedrijf flexibel in, zodat je je (financierings)structuur kan aanpassen aan je behoefte, groei en de fase waarin je onderneming zit.
Quote Colin de Vries “We hebben voor een fasegewijs investeringsmodel gekozen. Nu ik heb bewezen dat BlueMailcentral.com bestaansrecht heeft, gaan we samen verder.”
Ondernemers halen ook eenmalig grote bedragen op. Dit waren de 10 grootste investeringen van 2017 met bedragen tussen de 12,8 miljoen (Cristal Therapeutics) en 100 miljoen (Picnic).
