Mirjam van Praag (40), hoogleraar ondernemerschap en organisatie aan de UvA en directeur van het Amsterdam Center for Entrepreneurship:
“In Nederland heerst het grote misverstand dat ondernemers weinig of geen opleiding nodig hebben om succesvol te zijn. Maar meer dan 60 procent van de topondernemers heeft aan een universiteit gestudeerd. Onder startende ondernemers, en onder de werkende bevolking in het algemeen, geldt dit maar voor een kleine 13 procent. Hoe hoger het opleidingsniveau, hoe groter de kans op succes. Ondernemers met een hogere opleiding verdienen meer, hun bedrijven overleven langer, ze groeien harder en ze hebben hogere winsten. Een academische opleiding is dus erg belangrijk voor succesvol ondernemerschap in Nederland.
Ondernemerschap is te leren
Kennelijk is het te leren door het aanleren van algemene vaardigheden die in het hoger onderwijs worden gedoceerd. Hoe dat gebeurt, weten we niet en onderzoeken we nog.
Creativiteit is een vaardigheid, geen eigenschap. Ik ben geen psycholoog maar ik kan me voorstellen dat je als je aan de universiteit hebt gestudeerd en veel analyses hebt gedaan of doet, je ook een bepaald analytisch en dus probleemoplossend vermogen mee ontwikkelt. Mensen met goed technisch of wiskundig inzicht blijken ook betere probleemoplossers te zijn. Een probleem pureren en oplossen is dus voor een groot deel te leren. Creativiteit kun je dus ontwikkelen.
Doorzetten
In creativiteit zit trouwens ook een sociaal element. Het is niet alleen out of the box kunnen denken, buiten gebaande paden gaan en problemen van een andere kant kunnen bekijken. Je moet ook afgewezen durven worden. Het gebeurt zelden dat iemand die met iets nieuws komt enthousiast omarmd wordt. De eerste reactie is vaak afwijzend: doe niet zo gek, dat kan toch helemaal niet? Je moet dus durven doorzetten.”
Herbert van Hoogdalem (38), ‘professional outsider’
“Het is een beetje een naar woord, creativiteit. Het heeft niets te maken met goed kunnen tekenen of ‘artistiek zijn’, zoals veel mensen denken. Ik zie een creatief persoon als iemand die in oplossingen denkt. Iemand die om zich heen kijkt en continue bezig is te kijken hoe dingen beter en mooier kunnen en daar oplossingen voor aandraagt. Iedereen kan dat. Iedereen doet het, maar door schoolsystemen en onze opvoeding leren we af om innovatief te denken.
Eenheidsworst
Het is moeilijk om anno nu nog iets echt nieuws neer te zetten. Alles bestaat al zo’n beetje. Het zit hem er in dat je het anders doet, het beter doet. Het op die manier denken zit er in de basis dus bij iedereen in. Het heeft te maken met, ook weer zo’n vies woord, een ‘stukje bewustwording’. Die eenheidsworst. Verschrikkelijk. Dat mensen als ze in een groep iets mogen roepen bang zijn iets raars te zeggen. Niet doen, gewoon zeggen. Geef elk idee dat in je opkomt de ruimte geeft in plaats van te denken wat een raar idee. Waarom niet? Dat is de interessante vraag. En het geheim van creativiteit. Serveer een idee dat jij of anderen in eerste instantie niets vonden niet gelijk af maar kijk er nog een keer naar. Het eerste idee dat in je opkomt is altijd het beste idee. Vaak moet je eerst heel veel andere dingen bedenken om daar uiteindelijk achter te komen.”
Leermoment
“Wat helpt is veel lezen. Ik ben altijd op zoek naar informatie, wil nieuwe dingen zien en opzuigen. Acht weken voor mijn eindexamen, ben ik met het gymnasium gestopt. Ik wilde naar de kunstacademie. Daar werd ik afgewezen. Niet leuk. Tot ik in het blad Man een interview met Paul Meijer las. Toen dacht ik: dat is gaaf, dat wil ik ook, en ben op de fiets gestapt en naar de dichtstbijzijnde reclamestudio uit de Gouden Gids gefietst. Zo is mijn reclamecarrière twintig jaar geleden begonnen. Bijna per ongeluk dus. Door het gewoon te doen.”
Lees ook:
- Challengers hebben meer lef dan anderen
- Challengers weten zich goed te profileren
- Challengers hebben een perfect gevoel voor timing
- Challengers zijn bovengemiddeld flexibel en opportunistisch
Door: Karin Husslage en Ellen Nap
