Een van de grootste eye-openers om een team succesvol te kunnen maken, was voor mij het benoemen van ieders éigen belang in een team.
Het is niet het eerste waarna je denkt als je een team smeedt. Want natuurlijk moet een team een gezamenlijk doel hebben en zijn breed gedeelde waarden en een visie waarin iedereen zich kan vinden cruciaal. En vanzelfsprekend moet je af en toe offers brengen voor het team.
Maar hoe lang hou je dit alles vol, als de doelen niet bij jouw eigen belangen en doelen passen? Hoe gemotiveerd ben je om je voor je team op te offeren als je jezelf voorbij loopt, of jezelf dreigt te verliezen in een organisatie? Hoe blijf je overeind als het team onder druk staat, of als de resultaten wat langer op zich laten wachten, terwijl de doelen en waarden van het team er niet aan bijdragen dat je zélf een betere versie van jezelf wordt binnen het team?
Autonomie
Ik had hier nog nooit zo concreet over nagedacht, tot ik in contact kwam met de Braziliaanse collega’s waarmee Ricardo Semler in de jaren tachtig was begonnen zijn autonome, zichzelf managende teams en organisaties te bouwen.
Een van de pijlers onder het succes van Ricardo’s bedrijven is dat volwassenen elkaar werkelijk behandelen als volwassenen. Daarbij hoort, zo ontdekten Ricardo en zijn team, dat iedereen in een team zo volwassen moet zijn om duidelijk zijn of haar kwaliteiten, wensen en doelen te delen. Zodat alle andere teamleden beseffen wat de waarde van de ander is binnen het team.
Dit is belangrijk, omdat de leden van een team elkaar ook moeten aanspreken op ieders verantwoordelijkheid en bijdage aan het team. Een team is immers zo sterk als de zwakste schakel en de kans op een onverwachte zwakke schakel wordt op deze manier een stuk kleiner.
Goud
Om deze volwassen benadering optimaal te kunnen invullen, bleek het cruciaal te zijn dat ieder teamlid transparant is over zijn eigen beweegredenen. Bij een Olympische ploeg is dat niet zo ingewikkeld: iedereen wil goud winnen en het is zonneklaar dat het team belang hier onmiddellijk bijdraagt aan iemands eigen belang. Het winnen van een Olympische medaille verandert meestal immers je leven, als sporter, in positieve zin.
Ook bij een team commando’s of mariniers, of bij een rescueteam, waar het om leven of dood gaat, zijn de belangen ook glashelder. Maar bij teams binnen bedrijven is dit vaak veel minder duidelijk.
Dramatisch
Ik heb “the hard way” geleerd wat het belang is van een duidelijk, gezamenlijk, lange termijn doel. Gelukkig heb ik ervaren wat de kracht is van heldere, gedeelde waarden. Ook heb ik geleerd hoe dramatisch het kan zijn voor een team als je niet vanuit dezelfde waarden werkt.
Mijn grootste zakelijke problemen zoals het ineenstorten van twee bedrijven – wat mij heel veel geld en energie kostte – zijn te wijten aan het niet goed onderzoeken van de gezamenlijke waarden. Het is heel simpel: doelen geven richting, maar waarden zorgen voor de verbinding. Het loont de moeite daar tijd in te investeren.
Maar het eigen belang, daar had ik nooit zo concreet over nagedacht. Bij ons team binnen Semco Style Institute, hebben we ook duidelijk besproken waarom we het doen. Waarom willen we onderdeel van dit nieuwe avontuur zijn? Wat brengt het ons? Wat brengt het mij? Wat brengt het jou?
Lef
Het effect is heel interessant: als iedereen het lef heeft om zijn eigen belang duidelijk te benoemen, dan weten alle andere collega’s in het team dat voortaan óók. En het effect is niet alleen dat ze je onmiddellijk beter kennen en begrijpen, maar ook dat ze jou gaan aanspreken op de kwaliteiten en resultaten waarop je waarschijnlijk daadwerkelijk wilt worden aangesproken.
Het team gaat je dus helpen om jouw doelen te realiseren. En jij gaat, als vanzelf, jouw collega’s helpen hún doelen te realiseren. Ieders eigen belang is dan namelijk ook team-belang.
Keerzijde
De keerzijde is ook belangrijk: als je niet het gevoel hebt dat jouw team, of jouw organisatie bijdraagt aan jouw doelen, dan moet je jezelf te vaak wegcijferen om de team doelen te halen. Dat kan soms wel degelijk een periode nuttig zijn in je leven, maar lang houdt je het niet vol.
Zoek dus een team dat bij je past. Zodat opofferingen niet alleen het team maar ook jezelf verder brengen.
