Ik heb de leukste baan van de wereld, echt. Als opleider geef ik letterlijk leiding aan een reis omhoog. Je voelt je bij tijd en wijle een redder in nood. Het is werkelijk een zegen.
Drie kampen
Maar als ik zo naar mijn collega’s kijk, moet we wel iets van het hart. Ik zie namelijk dat ze zijn onder te verdelen in drie groepen, elk met een eigen publiek. Drie verschillende ‘kampen’, die allemaal hun eigen dingetje doen, zonder enige kruisbestuiving. Sterker nog: over en weer klinkt meestal kritiek. En dat vind ik jammer.
Kamp #1: de Voelers
Het eerste kamp is dat van de Voelers. Dit is een spannend geheel van sleutel-aan-jezelf-technieken. Ietwat therapeutisch, maar bovenal kleurrijk en divers. Denk aan zaken als: meditatie, familieopstellingen, geleide visualisaties, wicca (lekker heksen), auralezen, chakragooien, dol-fijn zingen en – niet te vergeten – het boomknuffelen. Stuk voor stuk bijzondere belevenissen, maar voor de meesten een beetje te vreemd. Mijn eigen cursuspubliek, managers en leidinggevenden, vindt dit bijvoorbeeld helemaal niets. ‘Te soft’, of zoals een cursist ooit scandeerde: ‘Allemaal zweefteven’.
Kamp #2: de Denkers
Het tweede kamp, dat zijn de Denkers. Hier zit de meer intellectuele aanpak van de ontdek-je-zelf-markt. Hier word je door iets of iemand gescreend en wordt de uitkomst ‘statistisch verantwoord’ vertaald naar jouw unieke toekomstperspectief. Dit is de hoek van de assessments, de 360 ̊-feedback, de ingenieuze typologiemodellen en de volledig leugenvrije karakterdiagnoses. Je wordt – vaak letterlijk – onder de röntgenbak gelegd, doorgelicht en in detail gedocumenteerd. De ‘Voelers’ vinden dit weer niets. Die vinden dit ziel- en emotieloos.
Kamp #3: de Doeners
En dan heb je ook nog het derde kamp, de Doeners. ‘Niet lullen maar poetsen’, is hun devies. Niet te lang zoeken, niet te veel therapie en zeker niet te veel navelstaren. Deze derde branche van het persoonlijke ontwikkelingsspectrum is voor de projectmatige go-getters. Hier vind je nogal wat Amerikaans getinte Tjakkaa!-enthousiastelingen die je helpen snel jouw geluk in de steigers te zetten. Met smart-goals en dreamsheets word je geplaatst op de HSL naar Geluksstad. Iedereen gezond, miljonair en 150 jaar oud. Allemaal sixpacks, goddelijke lichamen en altijd vrolijk. ‘Je kunt niet falen, je kunt alleen leren’, ‘Succes is een keuze’ en ga zo maar door.
Quick fix
Dit segment trekt veel mensen die hopen op een quick fix voor hun lege levens of hun (te) grote verlangens. De Voelers en Denkers hebben hier vanzelfsprekend geen goed woord voor over.
Wat is nu het probleem? Het probleem is dat mensen door deze verzuiling eigenlijk nooit als geheel worden opgeleid. Doen zonder denken geeft grote risico’s. Denken zonder voelen geeft zelden het juiste te doen. En doen zonder voelen, daar moet je toch niet aan denken? De mens is niet alleen een hart, hoofd of buik, we zijn het alle drie.
Vandaar mijn oproep: opleiders, verbind uzelf, sla die brug naar de overkant, maak contact met die ‘vreemde buren’. Onze maatschappij heeft dringend mensen nodig die emotioneel intelligent de juiste dingen op de juiste manier aanpakken.