Eric Ries stond woensdag voor het tweede achtereenvolgende jaar – dankzij Live on Demand – op het podium in startuphub B.Amsterdam, dit keer om zijn inzichten te delen met de toekomstige Adyens van Nederland en andere ondernemers en corporates uit de financiële sector. De Amerikaan was daarmee de publiekstrekker van een conferentie met de titel ‘Breaking Barriers’. Sprout legde hem na afloop van zijn keynote deze vragen voor:
Wat zijn de belangrijkste barrières voor Fintech-bedrijven?
“Mensen denken dan al gauw aan regels en of consumenten het al dan niet oppikken; allemaal externe factoren. Maar eigenlijk zit de grootste barrière van binnen. De mindset die nodig is om verandering te benutten. Iedereen die de enorme complexiteit en dynamiek in deze markt wil doorgronden moet bereid zijn om de manier waarop ze hun teams managen en hun klant definiëren te veranderen.”
Het grootste gevaar is niets veranderen
“Als je een innovatie wil laten slagen, of het nu in Fintech is of welke sector dan ook, dan moet je als individuele ondernemer bepalen hoe je van a naar b komt. De mindset die je daarbij nodig hebt, is heel anders dan die van een corporate manager, ontwikkelaar of designer.”
Is dat lastiger in Fintech?
“Als ik alle industrieën in de wereld op een rij zet, zoals een rij dominostenen, dan zien je als het ware een gigantische golf met disruptie aankomen. Die golf raakt ieder van hen op een verschillend moment. De media werd bijvoorbeeld vroeg geraakt, banken zijn relatief laat. Uiteindelijk wordt iedereen erdoor getroffen, maar de snelheid van verandering neemt toe.”
“Iedere manager die dat fenomeen doorheeft, moet een systeem omarmen of een plan bedenken om daarmee om te gaan. Of dat nu mijn plan is, of dat ze iets beters weten – ik juich het van harte toe. Maar het grootste gevaar is niets veranderen.”
Qua veranderingsgezindheid geeft Ries de financiële wereld als een gemiddelde. “Vergeleken met een puur ongereguleerde markt zoals die van apps of internet zijn er meer uitdagingen; Fintech is kapitaalintensief en het kent meer toezicht. Maar vergeleken met de gezondheidszorg, energie of het bouwen van vliegtuigen: al die ondernemingen zijn net zo complex en kapitaalintensief als Fintech, met daarbovenop het feit dat mensen dood kunnen gaan of zaken kunnen ontploffen. Een prettige bijkomstigheid van Fintech is dat er niks de lucht in kan vliegen”, zegt Ries met een knipoog.
Moeten Fintech-ondernemers oppassen dat ze niet innoveren om het innoveren en bijdragen aan een crisis zoals die in 2008?
Er zit een uitdaging in het sleutelen aan financiële producten, erkent Ries. “Het is lastig te bepalen wat echt waarde toevoegd. Maar een dirty little secret in de wereld van startups is wat mij betreft dat de meeste oprichters hun geld verdienen door middel van financial engineering, vooral in de vorm van hun aandelenbelang. Dat belang vertegenwoordigt waarde die is gebaseerd op veronderstelde toekomstige groeicijfers. Het is een soort financieel instrument, een derivaat waarbij je niet direct geld verdient aan je klanten.”
De meeste founders verdienen hun geld met financial engeneering
“We moeten altijd opletten dat de waarde die we iets toedichten, of het nu de waarde is van een product voor klanten of de aandelen die we als bedrijf uitgeven, zo objectief en wetenschappelijk mogelijk wordt bepaald. Ook in Fintech zullen bedrijven die zich hierdoor laten leiden minder snel in de problemen komen.”
Heeft de financiële industrie meer of minder regels nodig?
“Dat is net zoiets als vragen ‘hebben we meer of minder regels nodig in de natuurkunde?’. Je hebt precies de juiste hoeveelheid nodig. Moet je in een auto meer of minder stuurvermogen hebben? Het hangt ervan af of je op een bochtige of rechte weg rijdt.”
“Wat ik belangrijk vind zijn regels en toezicht die goed afgestemd zijn op de problemen die er zijn. Ik weet niet hoe het in de Europa is, maar in de VS is het lastig om een pro-entrepreurship-beleid vorm te geven. Dat komt doordat de vereisten voor zo’n beleid de typische links-rechts-verhouding overstijgen. Het gaat er niet om of je ‘pro-labour’ bent, of ‘pro-business’ of voor of tegen immigranten. Ondernemerschap is wat dat betreft een funny thing.”
“Het heeft specifiek beleid nodig om te floreren, en dat is soms iets te ingewikkeld voor politici. Daarbij vormen ondernemers geen georganiseerde ‘achterban’ zoals bijvoorbeeld studenten of arbeiders. Succesvolle bedrijven wel, maar die zijn al voorbij het ondernemerschap, en hun belangen stroken misschien niet meer met ondernemers. Daardoor vereist het een nogal interessante coalitie om pro-entrepreneurship-beleid te maken.”
Zie ook:
5 ondernemerslessen van Eric Ries
Hoe Lean Startup dit Nederlandse bedrijf innovatief houdt
Is Lean Startup daarvoor nog altijd het meest geschikt?
“Ik denk van wel”, zegt Ries met typisch Amerikaanse bravoure. “Intellectueel gezien is het de meest veelomvattende theorie die het beste antwoord biedt op managementtheorieën van vroeger. Dat vond ik vijf jaar geleden ook, maar sindsdien is er een grote hoeveelheid bewijs bijgekomen uit bedrijven van elke denkbare grootte, van startups tot corporates, en in allerlei sectoren. Noem maar een sector, en mensen hebben het toegepast.”
De Lean Startup is nog lang niet af
Maar Lean Startup is nog lang niet ‘af’, zegt Ries. “Kijk alleen naar het aantal managers in de wereld, dat is zo enorm. Een idee zoals Lean Startup kan wijdverbeid ingezet worden en het heeft veel mensen enthousiast gemaakt – maar het is nog altijd maar een druppel in een emmer water. We zitten nog maar op de top van de ijsberg. De overgrote meerderheid van de managers werkt nog op een ouderwetse manier, de grote meerderheid van de ceo’s is nog niet bekeerd. Er is nog veel werk te verzetten voordat we dit een succes kunnen noemen, maar de trend ziet er goed uit.”
Wat is de meestvoorkomende misverstand over Lean Startup?
“Dat is dat ‘lean’ ook ‘cheap’ betekent. Ik hoor weleens mensen zeggen ‘We hebben geen kantoormeubels en eten alleen maar noodles, we zijn heel erg lean‘. Als ik vraag of ze ook met hun klanten praten, zeggen ze ‘Oh nee, daar hebben we geen tijd voor, daar zijn we te ‘lean’ voor. Dat is een groot misverstand.”
Wat is jouw belangrijkste advies voor (Fintech-)startups?
Lean Startup bestel je onder andere bij Managementboek.nl
