De nieuwe Picnic-cao heeft een looptijd van 2 jaar, met als belangrijkste ingrediënt een loonsverhoging van 6 procent. Daarnaast krijgen medewerkers een vakantiedag extra, sneller een vast contract en ieder jaar 200 euro opleidingsbudget.
De overeenkomst geldt voor de 4.000 medewerkers in de distributiecentra van Picnic, niet voor de ongeveer 200 kantoormedewerkers op het hoofdkantoor in Amsterdam. Picnic-medewerkers kunnen de komende dagen stemmen over de cao, die bij een meerderheid onmiddellijk van kracht wordt.
Medeoprichter Michiel Muller is trots. “Het is toch de eerste cao voor de e-commercesector. We hebben hier veel tijd en energie in gestoken. En dit is voor nog veel meer mensen relevant. In de e-commercesector werken honderdduizenden mensen, en dat aantal groeit. Iedereen in deze branche kan zich nu bij deze cao aansluiten.”
Waarom Picnic voor De Unie koos? Muller: “Vergis je niet, dat is een grote vakbond. Ze sluiten voor 2 miljoen werknemers cao’s af, en bestaan al meer dan honderd jaar.”
Onder vuur
Picnic werd al in 2018 onder vuur genomen door vakbond FNV, die het bedrijf betichtte van onveilige werkomstandigheden en onderbetaling.FNV wilde dat Picnic zich achter de bestaande cao’s voor supermarkten schaarde, en spande een (verloren) rechtszaak aan om dat af te dwingen. In maart vorig jaar besloot het bedrijf zowel FNV, CNV als De Unie uit om te praten over een mogelijke cao.
De nieuwe cao is er uiteindelijk niet “dankzij” maar “ondanks” de FNV gekomen, reageert een geprikkelde Muller desgevraagd. “We hadden die druk helemaal niet nodig. Het enige wat zij hebben gedaan is rechtszaken aanspannen en onzin verspreiden. De FNV heeft een ongelofelijk kwalijke rol gespeeld.” Volgens Muller is de FNV nooit op het verzoek van Picnic ingegaan. (“CNV wilde eerst de rechtszaak afwachten en liet daarna niks meer horen”).
“Ze zijn helemaal niet geïnteresseerd in een e-commerce-cao. Het is triest dat ze daar niet eens over hebben willen nadenken. Terwijl het gaat om een groeiende bedrijfstak waar nog niets voor geregeld was. Als straks Amazon Nederland binnenwandelt en nergens aan gebonden is, dan is de wereld te klein.”
Werknemers polsen
De nieuwe cao van Picnic komt op een andere manier tot stand dan gangbare cao’s, die beklonken worden door stemmende vakbondsleden. Maar in Nederland is nog maar zo’n 13 procent van de werknemers lid van een vakbond. In het model voor de Picnic-cao (‘Digic-c’ genaamd), dat De Unie ook bij een bedrijf als Heineken toepaste, worden werknemers eerst gepolst, waarna de uitkomst met de werkgever wordt onderhandeld.
Bij Picnic zijn hooguit twintig mensen lid van een vakbond, zegt Muller. Dat zou volgens het traditionele cao-model betekenen “dat een paar mensen zouden beslissen voor 4000 werknemers. Dat is geen houdbaar model. Voor deze cao is afgelopen december door een onafhankelijk bureau aan alle werknemers gevraagd wat zij belangrijk vinden. Dat is een totaal andere manier dan dat 50-jarige mannen beslissen over het lot van heel veel jonge mensen.”
FNV
De FNV vindt het “fijn dat mensen een loonsverhoging krijgen, dat verdienen ze”, zegt een woordvoerder van de vakbond. “Maar dat zou wel vanuit de juiste cao moeten.” Wat de vakbond betreft is en blijft Picnic vooral een supermarkt, en geen e-commercebedrijf. “Dat ze ‘webwinkel’ op hun gevel plakken, wil niet zeggen ze geen supermarkt zijn. Hieruit blijkt maar weer dat ze alles willen doen om onder die cao (voor supermarkten, red.) uit te komen.”
De FNV is niet te spreken over de aanpak van De Unie. “Wij sluiten cao’s af met en voor werknemers. Voor De Unie is dat blijkbaar niet belangrijk. We zijn ze bij ons vakbondswerk ook nooit tegengekomen. We vinden dat je hiermee het cao-stelsel ondermijnt. De werkgever roept en er wordt geleverd.”
Muller, tot slot: “De rechtbank en het gerechtshof hebben beide bepaald dat Picnic niet onder de supermarkt-cao valt. Kennelijk respecteert de FNV twee rechterlijke uitspraken niet.”
