Angel investor Jeroen Bertrams
Van Microsoft-uitdager Notion tot e-stepbedrijf Lime: angel investor Jeroen Bertrams investeert continu in startups. Soms gaat dat goed, zoals bij de Latijns-Amerikaanse maaltijdbezorger Rappi, die dit jaar 1 miljard dollar ophaalde bij het gerenommeerde Softbank. Vaak ook niet, want tweederde van alle startups valt om of blijft klein.
Maar goed, dat is het risico van het vak, denkt Bertrams dan. Om andere kleine investeerders te adviseren, schreef hij het afgelopen week verschenen boek Succesvol investeren in startups.
Kleine investeerders
En kleine investeerders, dat zijn er nogal wat in ons land. Bertrams schat dat het er wel 50.000 zijn. Op basis van een eigen LinkedIn-analyse schat hij dat slechts 10.000 mensen uit deze groep zich daadwerkelijk angel investor mogen noemen.
Een kleine investeerder ben je al als je via crowdfundplatforms een paar tientjes in een bedrijf steekt, maar angel ben je volgens Bertrams pas als je nagenoeg een half miljoen euro besteedbaar vermogen hebt en deelnemingen van tienduizenden euro’s kunt doen.
“Je moet dit geld snel tot je beschikking hebben”, verduidelijkt Bertrams. “Aandelen mag, want die kun je verzilveren, maar de overwaarde van je huis telt bijvoorbeeld niet mee.
Wil je bij dat geld komen, dan moet je immers van je hypotheek af en is je huis weg.”
Je kunt kapitaal op talloze wijzen investeren. Kiezen voor een veilig Indexfonds, bijvoorbeeld. Zoiets levert een veel kleiner risico op dan een investering in startups, die in de regel vaak omvallen.
Waarom kies jij er toch voor om je geld te steken in startups?
“Het is inderdaad lang niet altijd zo dat je hier geld mee gaat verdienen. Als je het professioneel aanpakt, kan het, maar je moet het vooral doen omdat je het leuk vindt om jonge ondernemers te helpen. Het moet je hobby zijn en daar moet je energie uit halen. Als je puur voor het geld angel investor wordt, is dat onvoldoende. Tuurlijk wil ik mooie rendementen maken, maar ik vind het ook simpelweg leuk om jongens te helpen en met ze te sparren.”
Je hebt in ruim tweehonderd startups geïnvesteerd, maar zoals dat bij investeren gaat, maakte je meermaals een misser.
Wat was je grootste faalmoment als angel?
“Mijn investering in Trustify. Deze Amerikaanse startup zei dat het een marktplaats was dat detectives koppelde aan mensen die er een nodig hadden. Als je achtergrondinformatie over iemand nodig had, kon je via het platform iemand inhuren, was het idee.
Het platform pakte dan een stukje van de omzet. Het ging hartstikke goed en ik deed zowel de eerste als de tweede ronde mee. Op een gegeven moment was de waardering van het bedrijf wel 70 miljoen dollar.”
De ondernemers bleken mooie huizen te hebben gekocht van het groeigeld
“Plotseling verscheen er een nieuwsbericht dat het bedrijf één en al oplichting zou zijn. Het geïnvesteerde geld hebben de oprichters gebruikt om er mooie huizen van te kopen en reizen van te maken. Ze hadden een mooie website opgezet, maar er gebeurde in feite maar weinig. De site ging na het nieuws op zwart en de oprichters waren verdwenen.”
Had je dat niet eerder kunnen ontdekken? Als angel kijk je toch naar de cijfers van een bedrijf voor je erin investeert?
“We kregen iedere maand hele mooie cijfers voorgeschoteld. Op papier zag het er allemaal goed uit en de website was heel strak. Ook stond er op de site een referentie van meerdere betrouwbare zakenmensen zei zeiden dat het goede gasten waren. Ik stapte bovendien in dit bedrijf met vooraanstaande investeerders, dit waren goede fondsen. Als angel heb je minder rechten om diep in de cijfers te duiken, maar fondsen mogen dat wel. Ze bieden dus meer zekerheid en ik dacht: zij hebben hier goed onderzoek naar gedaan. Uiteindelijk ben ik hier 20.000 dollar door kwijtgeraakt. Pijnlijk, want het was een van mijn eerste investeringen.”
Wat heb je er als angel investor van geleerd?
“Mijn belangrijkste leerpunt is dat je bedrijven waarin je investeert moet vragen om een lijst met klanten, die je kunt nabellen. In dit geval hadden dat dus zowel klanten als detectives kunnen zijn. Ik had ze kunnen vragen of ze tevreden waren en of de detectives er weleens werk uit hadden gehaald. Investeren is serious business, je moet zoveel mogelijk gegevens verzamelen.”
Je hebt inmiddels 12.000 pitchdecks beoordeeld, schrijf je in je boek. Op basis van deze pitchdecks ontstond een datagedreven model voor wanneer je wel en niet in startups moet investeren.
Leg eens uit hoe dat werkt
“Ik beoordeel iedere startup op een aantal onderwerpen, van de samenstelling van het team tot het product en de tractie. Belangrijk voor angels is om het echt professioneel aan te pakken.
Ga bij startups langs en vraag ze het hemd van het lijf. Geloof niemand op zijn blauwe ogen, want mensen doen de zaken vaak mooier voor dan ze zijn.”
“Ik heb meerdere denkbeeldige rode vlaggen voor mezelf geplaatst. Zie ik er een bij een startup, dan haak ik af als investeerder. Als de leden van het oprichtersteam niet allen gebonden zijn aan het bedrijf, haak ik af. Je ziet weleens dat sommigen freelance worden ingehuurd, bijvoorbeeld. Dat wil je niet.
Ik heb weleens geïnvesteerd in een startup waarbij al na 3 maanden sommige oprichters overliepen naar een ander bedrijf, omdat ze daar meer konden verdienen. Met dat bedrijf is het uiteindelijk niets geworden.”
Technologie
“Ik investeer ook niet als een techbedrijf zijn technologie door derden heeft laten ontwikkelen. Technologie is voor een techstartup zo belangrijk dat je dit niet afhankelijk wil laten zijn van een ander bedrijf.
Toch zie ik geregeld pitchdecks waarin staat dat men de technologie nu nog even laat bouwen door een ander bureau, maar dat ze dat later wel ‘in-house’ gaan halen. Ik geloof er dan meestal niet zo in dat dit snel gaat gebeuren.”
Ook Dave Dirks van de Angel Academy heeft het metier der angel investor goed in de smiezen. Sprout sprak hem in 2017 over hoe je de risico’s op “fucked up deals” verkleint.
Bertrams begon in 2006 te investeren in startups. Hij had dat jaar net zijn eigen bedrijf verkocht voor “3 tot 4 ton” en had dus de financiële ruimte om deelnemingen te doen. “Het was een leuk bedrag, maar dat heb je ook wel nodig als je serieuze investeringen in startups wil doen.”
In de regel investeert Bertrams tussen de 1.000 tot 25.000 dollar per ronde, meestal in Amerikaanse startups. Hoeveel hij precies heeft geïnvesteerd, wil Bertrams niet zeggen, maar het is “meer dan 1 miljoen dollar”.
Bertrams investeert volop, maar werkt er ook naast als digitaal consultant. “De hypotheek moet ook worden betaald, en als je investeert staat je geld voor vaak wel 10 jaar vast.”
Stel: je bent aspirant-angel investor, maar je hebt géén startkapitaal. Waar begin je dan?
“Dat is lastig. In Nederland is het in loondienst heel ingewikkeld om geld over te houden. Als je een kapitaaltje bij elkaar wil sprokkelen, móet je wel gaan ondernemen. Wat je ook kunt doen is je in de beginfase aansluiten bij een startup in ruil voor een klein stukje van de aandelen. Als het bedrijf dan later succesvol wordt, kun je je kapitaal ook verzilveren door een exit.”
Je schrijft in je boek over initial coin offerings en converteerbare leningen, maar de meest gangbare manier van investeren is door middel van het krijgen van aandelen. Natuurlijk verschilt het per waardering.
Kun je iets vertellen over welk belang je als angel investor vaak krijgt bij een investering?
Een investering levert me maximaal een paar procent in het bedrijf op
“Als angel ben je een heel kleine speler. Ik investeer alleen in bedrijven als er ook een fonds mee investeert. Het bedrijf haalt dan bijvoorbeeld een miljoen op, waarvan er 9 ton van een fonds komt.
Voor de overige ton zoekt de startup dan wat angel investors. Als angels pakken wij dan maar een paar procent, die we onder alle angels moeten verdelen. Een investering levert me maximaal een paar procent in het bedrijf op.”
Na een tijdje zal zo’n startup opnieuw de geldkraan opzoeken. Als angel kan je belang dan verwateren. Wat te doen?
“Dat is heel lastig. Ik adviseer je er rekening mee te laten houden, maar je kunt niet voor alles geld reserveren. Dan moet je wel heel veel op de plank hebben liggen. Soms moet je wel erg veel bijleggen om je percentage intact laten blijven.
Het komt daarom weleens voor dat ik mee mag doen aan een vervolginvestering, maar het niet kan betalen. Ik ben ook maar een simpele angel en ik doe niet aan grote bedragen, denk ik dan. Ik verwater dan gewoon mee, het zij zo.”
Je zou op zo’n moment ook kunnen uitstappen.
“Dat kan zeker. Als je de waardering van een bedrijf zo absurd hoog vindt worden, moet je gewoon je cash pakken en wegwezen. Het lukt echter niet altijd. Ook ben ik het weleens vergeten als angel investor. Zo heb ik eens in Beepi geïnvesteerd, een Amerikaanse tweedehands marktplaats. het ging als een tierelier en het bedrijf was bezig met een vervolginvestering van 300 miljoen dollar. Absurd hoog, vond ik, dus ik dacht: nu moet ik eruit stappen. Ik heb het uiteindelijk verzaakt en de ronde bleek niet door te gaan. Het bedrijf viel al een jaar later om.”
Heb je tips voor ondernemers die op zoek zijn naar een angel investor?
Wees als ondernemer eerlijk over je cijfers
“Zorg dat je antwoord kunt geven op alle vragen uit mijn boek. Een mooi pitchdeck maken is belangrijk, maar antwoord kunnen geven op alle vragen is waar het uiteindelijk om draait. Je moet daarnaast eerlijk zijn.
Ik zie best veel pitchdecks waarin mensen overdrijven met allemaal prachtige cijfers. In eerste instantie zul je dan goede respons krijgen, maar uiteindelijk val je door de mand. Ik kreeg vandaag een pitchdeck waarin de ondernemers het hadden over ‘our struggles’. Men hen wil ik absoluut praten, want zij weten waar hun tekortkomingen zitten. Je kunt ze dus verder helpen.”
Eerlijk duurt het langst, zeg je. Taxibedrijf Uber bewijst dan weer het tegendeel. In het boek De strijd om Uber wordt omschreven dat het bedrijf geweldige cijfers over het aantal ritten in China presenteert aan investeerders, terwijl het er niet bij zegt dat de helft van die ritten door het bedrijf zelf zijn gefinancierd.
“Soms kun je een markt kopen, inderdaad. Uber haalde steeds meer geld op en duwde andere spelers uit de markt. Het kan ook, maar Uber is wel een bedrijf waar cultureel gekke dingen zijn gebeurd. Die man (Travis Kalanick, red.) moest ook weg. Geef mij dan liever open en eerlijke bedrijven. Dan weet je zeker dat je niet allerlei luchtfietserij op je af krijgt.”
Je stelt vooral in Amerikaanse startups geld te steken. Vanwaar eigenlijk?
De Nederlandse overheid is opvallend genoeg een stuk coulanter tegenover angels dan de overheid van het land van de vrije markt: de Verenigde Staten. Mag je in Nederland vrij investeren in startups, in de VS moet je 1 miljoen dollar besteedbaar vermogen hebben om als angel te mogen opereren. Bertrams: “Je moet bovendien allemaal juridische documenten inleveren. Dit doet de overheid om te voorkomen dat mensen geld investeren dat ze niet kwijt kunnen. Als ze immers in de problemen komen, moet de overheid voor de kosten opdraaien.”
“De Amerikaanse markt is vele malen groter dan de Nederlandse. Je kunt er als startup bovendien sneller opschalen met de juiste mensen, omdat je gemakkelijker mensen kunt ontslaan en aannemen.
Ook is de Amerikaanse mentaliteit ondernemender dan de Nederlandse; Nederlandse fondsen zijn wat meer calculerend dan Amerikaanse. Dit betekent wel weer dat je in de VS veel sneller kapitaal kunt ophalen als startup, waardoor je investering als angel weer sneller verwatert en het duurder is om in te stappen.”
Winst maken is voor Amerikaanse startups sinds kort hip, als we de berichtgeving mogen geloven. Investeerders zouden bang zijn voor een nieuw WeWork-debacle, of tegenvallende beursgangen, zoals die van Uber en Lyft.
Hoe sta jij hier als angel in?
“WeWork heeft een heel slechte invloed gehad op de sector. Het presenteerde zich als techbedrijf, terwijl ik het vooral een vastgoedbedrijf vind. Het huurt pandjes die het weer beschikbaar stelt voor onderhuur. Het bedrijf haalde echter een waardering op alsof het een techbedrijf was en de marge op softwarebedrijven is 95 procent, terwijl die op vastgoed maar 5 procent is.”
“Dat bedrijven hierdoor sneller winst willen maken, vind ik opzich een goede ontwikkeling. Als investeerder zit ik al sinds het begin met name in bedrijven die al omzet draaien en op korte termijn winst verwachten te maken.
Ik ben niet niet een investeerder die hele grote risico’s neemt, met grote pay-outs als beloning. Ik wil op korte termijn winst zien. Als een bedrijf daardoor rustiger groeit en ik daardoor een redelijk rendement maak, vind ik het prima.”
Het boek Succesvol investeren in startups van Jeroen Bertrams is verkrijgbaar bij Managementboek.nl voor €17,50.
