Onze manier van werken gaat fundamenteel veranderen: meesterschap zal in de toekomst leidend zijn, generalisten zijn passé. Nu wordt van managers en medewerkers veelal verwacht dat ze alles kunnen en van veel dingen een beetje weten. Ze hoeven nergens per se in uit te blinken. Op de arbeidsmarkt is echter vrijwel geen plaats meer voor oppervlakkige en algemene kennis. Zzp’ers bijvoorbeeld worden alleen ingehuurd op basis van specifieke expertise en ervaring. Om in de toekomst mee te kunnen komen is diepgang nodig: meesterschap. Net zoals vóór de eerste industriële revolutie, toen het ambacht hoog in het vaandel stond, wordt meesterschap van groot belang.
In de 21ste eeuw hangt alles af van het vermogen van mensen om intellectueel kapitaal op te bouwen; dat wordt het fundament voor waardetoevoeging. Mensen moeten zich in de loop van hun leven bekwamen in niet één domein, maar in diverse domeinen; ze moeten zich toeleggen op serieel meesterschap.
Het zogenoemde T-profiel – vroeg in je carrière diepgravende expertise ontwikkelen in één discipline die je via on the job-ontwikkeling vervolmaakt met aanvullende competenties – lijkt niet duurzaam. Iedereen zal zich in de loop van zijn leven moeten bekwamen in verschillende expertiseterreinen, aangevuld met gerichte ontwikkeling on the job. Iedereen zal diepgang moeten verwerven op meer dan één terrein. We zullen een verschuiving gaan zien van het T-profiel naar een zogeheten M-profiel.
Om te bepalen welke competenties nodig zijn in de toekomst zul je voortdurend moeten reflecteren op je eigen vaardigheden en de relevantie daarvan voor de toekomst. Sommige vaardigheden zullen ongetwijfeld een uiterste houdbaarheidsdatum hebben, andere zullen intussen relevanter worden. Veelal zal het gaan om zeldzame vaardigheden en hogere niveaus van expertise, die niet zomaar ontwikkeld of geïmiteerd kunnen worden, en waarvan de vraag groter is dan het aanbod.
Karie Willyerd en Barbara Mistick definiëren in hun boek Stretch. How to Future-Proof Yourself for Tomorrow’s Workplace uit 2016 vijf expertiseniveaus.
– De nieuweling is niet of nauwelijks bekend met de materie.
– De beginner heeft enige inleidende instructie gehad, bijvoorbeeld een cursus, maar heeft nauwelijks ervaring met toepassing ervan.
– De deskundige leert en werkt in het veld, heeft meestal maximaal vijf jaar ervaring, in complexere vakgebieden mogelijk tot twaalf jaar, en vraagt anderen om advies bij het oplossen van complexe problemen.
– De professional is in staat om met geen of weinig begeleiding op hoog niveau te werken, wordt erkend en gelauwerd voor uitmuntende bijdragen in het vakgebied en heeft vaak aanzienlijke verantwoordelijkheid vergaard op besluitvormingsvlak.
– De expert of meester is zeer hoog gewaardeerd door anderen, kan moeilijke, zelden voorkomende situaties aan, is bekwaam in verschillende subdomeinen, komt met baanbrekende oplossingen en werkt bijna altijd al meer dan tien jaar in het vakgebied.
De conclusie ligt voor de hand: relevante vaardigheden op expert- of meesterniveau zullen de nieuwe munteenheid worden op de werkplek. Het devies luidt dan ook: verruim je horizon, verdiep je in meer dan dat wat noodzakelijk is voor je werk en blijf zoeken naar uitdagingen.
