5 voorwaarden voor een datacultuur na crisistijd

Recente cijfers van het IMF en de Europese Commissie over de economische impact van COVID-19 stemmen somber. Het IMF voegt daar wel het voorbehoud aan toe dat de onzekerheidsfactor groter is dan normaal. Wanneer in landen een nieuwe coronagolf uitbreekt, betekent dat extra vertraging van het economisch herstel. Bovendien verschillen de coronamaatregelen per land, soms zelfs per regio en vaak ook nog eens per bedrijfssector.

Data over heropening Nederlandse economie

Ook worden nu door diverse financiële instellingen de eerste data-analyses gepubliceerd over de gevolgen voor de Nederlandse economie van COVID-19. Zo publiceerde het Economisch Bureau van ABN AMRO een onderzoek aan de hand van actuele data over hoe succesvol de heropening van de Nederlandse economie in juni was.

Door transactiedata te combineren met gegevens van het CBS en De Nederlandsche Bank konden de data-analisten van de bank vrij nauwkeurig de consumentenbestedingen in verschillende bestedingscategorieën in beeld brengen.

Ook brachten de data-analisten de gevolgen voor de mobiliteitssector in kaart. Ze gebruikten het aantal vervoersbewegingen in het goederenwegvervoer als actuele indicator voor de economische activiteit in Nederland.

Op basis van andere indicatoren (data) komen de data-analisten van ABN Amro vervolgens tot een prognose voor het derde en vierde kwartaal en een verwachting voor 2021.

Datacultuur als uitkomst

Die data kan je natuurlijk ook zelf gebruiken om de economische impact van COVID-19 voor jouw bedrijf of organisatie te meten. Vooropgesteld dat je bedrijf daarop ingesteld is. Anders gezegd: dat er een datacultuur heerst.

Onder een datacultuur wordt verstaan: een omgeving waarin de medewerkers gezamenlijk het gebruik van data waarderen, gebruiken en aanmoedigen bij het maken van bedrijfsbeslissingen.

Een mooi voorbeeld van een datagestuurd bedrijf is Thuisbezorgd.nl, het bedrijf dat Jitse Groen in 2000 op 21-jarige leeftijd begon als website voor het bestellen van pizza en kebab bij restaurants. In 20 jaar tijd bouwde Groen het bedrijf uit tot een wereldwijd bezorgimperium, dat internationaal beter bekend staat onder de naam Takeaway.com. Recent nog nam Groen de Amerikaanse branchegenoot Grubhub over.

Wanneer Groen zijn laptop opent, verschijnen er verschillende ‘dashboards’ op het scherm. Daarop kan hij bijvoorbeeld zien wat de activiteit van de eigen bezorgers is in een bepaalde stad. Op die manier kan hij tot op detailniveau bijhouden hoe zijn bedrijf het doet en desgewenst bijsturen.

Rolmodel leiding

Uit het bovenstaande voorbeeld blijkt niet alleen dat Takewaway.com stuurt op data gedreven resultaten. Er blijkt ook uit dat de leiding van het bedrijf begrijpt hoe de data moeten worden gebruikt.

Onderzoek van McKinsey toont aan dat bij succesvolle bedrijven alle leidinggevenden ervan overtuigd zijn dat data en analytics een gedeelde verantwoordelijkheid zijn. En niet alleen CTO’s of CDO’s.

5 voorwaarden voor een datacultuur

Hoe vestig je een datacultuur in je bedrijf/organisatie? Uiteraard wordt die cultuur bepaald door het management, dat daarbij sterk afhankelijk is van de betrokkenheid en actiebereidheid van de medewerkers. Het is én-én: niet alleen top-down, maar net zo goed op de werkvloer.
Belangrijk daarbij is de elementen te kennen van een goede datacultuur.

1. Het begint met inzet
   Zie het als een noodzakelijk bedrijfsmiddel dat een sleutelrol vervult in je bedrijfsvoering. Dat betekent niet alleen investeren in technologie, maar ook in mensen en bedrijfsprocessen.
2. Data vaardigheden
   Om een datacultuur in je organisatie te laten bloeien, moeten de mensen er wel van overtuigd zijn dat zij over bepaalde vaardigheden moeten beschikken die niet alleen bijdragen aan de groei van de organisatie, maar ook aan hun eigen persoonlijke ontwikkeling. Het vergt, zoals dat zo mooi wordt genoemd, een andere mindset.
3. Vertrouwen
   Een bedrijfscultuur waarin nieuwsgierigheid wordt aangemoedigd, aannames worden betwist en samenwerking wordt gekoesterd vraagt om vertrouwen. Datagestuurde bedrijven schenken medewerkers het vertrouwen door ze toegang te geven tot data en transparantie te verwelkomen.
   Het spreekt vanzelf dat een en ander past binnen strikte bedrijfsnormen.
4. Menselijk kapitaal
   Bedrijfscultuur klinkt aardig, maar we hebben het wel over mensen. Voor een bloeiende datacultuur moet je als organisatie talenten kunnen laten groeien en de bekwaamheden in data vaardigheden stimuleren. Je kan nog zoveel in technologie investeren, maar als de mensen niet weten hoe ze ermee om moeten gaan, is het weggegooid geld.
5. Kennis delen
   Binnen je bedrijf moeten communities ontstaan waar men kan samenwerken en van elkaar kan leren. Hoe meer mensen bereid zijn om anderen te helpen, hoe groter het enthousiasme om samen tot een datagedreven resultaat te komen.

Nou voer je zo’n datacultuur niet van de ene op de andere dag in. Daarom heeft Tableau een blauwdruk ontwikkelt, een strategisch kader waarmee je de kernvaardigheden kunt samenstellen die je nodig hebt voor het bouwen van een datagedreven bedrijf/organisatie.

Dit artikel is onderdeel van het dossier ‘Data-analyse’ op mt.nl. Dit dossier wordt mogelijk gemaakt door Tableau. Tableau helpt mensen data te kunnen zien en begrijpen. Tableau helpt iedereen om informatie snel te analyseren, visualiseren en delen. Klanten kunnen met enkele muisklikken dashboards bouwen en analyses uitvoeren.

Lees ook:

• Hoe data helpt bij heruitvinden van werk(omgeving) na COVID-19
• Hoe slimme software data steeds inzichtelijker maakt – en wat jij ermee kunt doen
• Zó ontsluiten bedrijven data en krijgen ze steeds meer voorsprong op hun concurrentie