We leven in een continu veranderende wereld met een hoge mate van onzekerheid en complexiteit. We zijn al bekend met de vervlechting van wereldwijde economische, politieke en culturele processen. Dit noemen we globalisatie. Hoe noemen we echter de vervlechting van industrieën? In toenemende mate vervagen de grenzen tussen verschillende werelden. Oprichter Klaus Schwab van het WEF spreekt daarom over industriële convergentie. Oftewel, een fusie tussen de fysieke, digitale en biologische wereld. Het samenvloeien van verschillende industrieën zal een periode van wereldwijde veranderingen met zich meebrengen. Ontwikkelingen zoals robotisering, nanotechnologie, biotechnologie, 3D printen, virtual reality en Internet of Things zullen dit allemaal versnellen. Volgens Schwab zal het de manier waarop we produceren, consumeren en met elkaar omgaan als mensen fundamenteel veranderen.
Bron afbeelding: TCS
Smartphone producenten
De veranderingen die hij denkt waar te nemen, daar valt wat voor te zeggen. Een concreet voorbeeld is de smartphone. Verschillende technologieën zijn nodig voor bellen, internetten, foto’s maken, bankieren en gamen op één apparaat. Een aardverschuiving heeft plaatsgevonden door de smartphone. Vergelijk bijvoorbeeld de producenten van telefoons tussen 2000 en 2016.
Wat wellicht opvalt is dat geen enkele organisatie uit 2000 terugkomt in de lijst van 2016. Samsung en Apple zwaaien tegenwoordig de scepter in deze markt. Ook grote spelers zoals Google (Android besturingssysteem) en Microsoft (overname van Nokia in 2014 en hun eigen Windows Mobile besturingssysteem) bewegen zich tegenwoordig in deze markt. Dit terwijl ze groot zijn geworden in een andere industrie. Om relevant en competitief te blijven zetten ze echter stappen in andere interessante markten. Verder hebben smartphones tegenwoordig een goede camera. Nu zal er zeker een markt bestaan voor mensen die een hoogwaardige losse camera willen kopen, maar de smartphone heeft wel een deel van de markt ‘afgesnoept’.
Convergentie
Naast het verdwijnen van gevestigde namen zoals Nokia en de vervaging van grenzen tussen industrieën, zijn er ook andere veranderingen door deze industriële convergentie. Ten eerste wordt content anders geconsumeerd. Denk aan het lezen van de krant via je smartphone. Ten tweede heeft de smartphone de sociale interactie tussen mensen fundamenteel veranderd. Veel mensen zijn continu met hun telefoon in de weer. Van Whatsappen tijdens het avondeten tot het staren naar hun telefoon in openbare gelegenheden.
Exponentiële groei
De mate van verandering, de schaal waarop alles plaatsvindt en de impact op de maatschappij maakt het dat Schwab spreekt over de vierde industriële revolutie. Waar het in de derde industriële revolutie ging om digitalisering, gaat het in zijn optiek nu om de combinatie van ideeën uit verschillende industrieën. Is zijn verhaal te optimistisch en loopt het allemaal niet zo’n sneltreinvaart? Of is het net als bij koning Sheram in het verhaal met de graankorrels en de tweede helft van het schaakbord? Oftewel, het verhaal over een koning die onderschat hoeveel graankorrels er zijn als je één graankorrel vierenzestig keer verdubbeld. Een voorbeeld dat vaak wordt gebruikt om exponentiële groei toe te lichten. Op het vierenzestigste veld zijn er namelijk meer dan achttien triljoen graankorrels. In het begin gaat het langzaam, maar de tweede helft van het bord gaat het door het continue verdubbelen bij ieder veld opeens wel heel snel.
Zal het enorm snel gaan zoals wordt beweerd of is dit te optimistisch? De waarheid ligt in het midden, want het verschilt per industrie. Hoewel exponentiële groei wellicht bestaat bij technologie, de menselijke capaciteiten ontwikkelen zich niet in gelijke tred mee. Denk aan het verlies van bewustzijn bij piloten of astronauten door een te grote hoeveelheid aan g-kracht. Bij een grote snelheid in dezelfde richting stroomt het bloed uit de hersenen en zodoende verliezen mensen bewustzijn. De menselijke capaciteiten om met g-kracht om te gaan beperken al lange tijd de mogelijkheden om alle aanwezige technologie volledig te benutten.
Enkele interessante rapporten:
– The inclusive growth and development report 2017
– The global risks report 2017
– Shaping the future of retail for consumer industries
Rick Lahaye is de oprichter van Kennisstroom. Een organisatie gericht op Human Performance Innovatie. Als kennismakelaar combineert hij ideeën uit verschillende industrieën om klanten te helpen bij innovatie. Hij is de auteur van Grenzen verleggen, een boek over het leveren van maximale prestaties door 19 gouden medaillewinnaars en wereldkampioenen.
