Bijna dood-ervaring

Wat avonturen voor uw carrière kunnen betekenen. Lees de column van MT's nieuwe columnist Richard Branson.

Bijna dood

Als je als ondernemer besluit iets nieuws te gaan doen op technisch gebied of als je je als ondernemer waagt op wetenschappelijk nieuw terrein, dan begin je pas echt aan een avontuur – moeilijk, boeiend en vaak vol risico’s. Op sommige momenten voel je erg alleen, ook al werk je in een team, terwijl je er op andere momenten voor kiest met anderen en zelfs met je concurrenten samen te werken. We mogen nooit vergeten dat we allemaal van elkaar leren en verder bouwen op elkaars successen – een ondernemer kent geen succes in zijn eentje.  

Ik realiseerde me dit weer erg goed toen een jaar geleden een van mijn uitgevers me thuis op Necker Island, een van de Britse Maagdeneilanden, kwam opzoeken. Ik dacht dat zijn project voor een nieuw boek weer gebaseerd zou zijn op mijn ervaringen in de wereld van het ondernemen, maar hij begon over “die geweldige passage in je autobiografie waar je bijna verongelukt.”
 
O, dacht ik, daar wil-ie naartoe. "Hoezo? Welke? Dat is wel vaker gebeurd!”

“Nee, je weet nog wel, halverwege de jaren 70, toen die Richard Ellis je zover kreeg zijn eerste deltavleugel voor het zeilvliegen uit te proberen."

En of ik dat nog wist. Ellis had dat maffe ding Pterodactyl genoemd. Ik vloog er per ongeluk mee weg en verongelukte bijna. “Je weet dat Richard een paar dagen later zelf verongelukte, niet bijna, maar echt.”

“Dus Ellis verongelukte”, zei hij, “en jij komt op het nippertje met de schrik vrij. Wat we ons allemaal afvroegen: wat was het dat jullie er in hemelsnaam toe bracht zulke risico’s te nemen?”

Wat bracht ons daartoe? Vergeet niet dat Richard Ellis een van de uitvinders van de serie deltavleugels van de Pterodactyl Ascender was. Een paar jaar nadat hij was verongelukt vloog Jack Peterson Jr. met zo’n Pterodactyl in sprongen van 200 kilometer over de hele VS, hij hopte het hele continent over! Die machine hangt nu in het Smithsonian – vlakbij de SpaceShipOne, het eerste particuliere bemande ruimtevaartuig, dat ontworpen werd door Burt Rutan.

“Nou …”, begon ik voorzichtig, niet helemaal blij met de richting van het gesprek, “Het was de sensatie, allicht. Maar het ging natuurlijk ook om het hele sponsorgebeuren. Ellis wilde dat ik deze nieuwe vorm van vliegen ging promoten, hij wilde die van de VS naar Engeland brengen. En ik ben altijd al gek geweest op vliegen en ik dacht dat ik dit misschien wel kon gebruiken voor meer publiciteit voor mijn eigen activiteiten.”

Hoe meer ik praatte, hoe meer verbindingen ik zag. “Je weet dat het idee van de vleugel bij het zeilvliegen teruggaat op een ontwerp dat bedacht was om de Mercuriuscapsules van de NASA terug naar de aarde te brengen.   En dit sluit natuurlijk aan bij wat we aan het doen zijn met Burt Rutan in Virgin Galactic. Terugkeren in de dampkring rond de aarde is het moeilijkste uitdaging voor elk ruimtevaartuig en die blijft uiteraard bij iedere ruimtevlucht opnieuw terugkomen en …” Ik hield op met praten. De uitgever zat breed te grinniken.

Kort daarna hadden we een boek dat ik de titel Reach for the Skies gaf, als eerbetoon aan de held uit mijn kinderjaren, de Britse vliegkoning Douglas Bader. Het boek gaat over vliegen. Maar meer nog gaat het over mensen achter uitvindingen en achter prestaties.

Als je overweegt aan een project te beginnen waar de techniek de uitdaging is, vergeet dan niet dat al lang voordat uitvinders het juiste materiaal klaar hadden, wij al weten hoe we onze dromen moeten realiseren. Kijk naar de geschiedenis van het vliegen: dat we weten hoe intercontinentaal vliegen eigenlijk functioneert hebben we te danken aan ingenieurs uit de textielindustrie. John Stringfellow en William Henson waren daar bijna 60 jaar voor de eerste vlucht al achter.

Natuurlijk, het maken van al die materialen verlangt teamwerk, onafhankelijkheid en hopen goodwill. Om een non-stop vlucht van Londen naar Parijs te realiseren heeft Charles Lindberg met zijn team gewerkt op een manier die niet zou misstaan in de werkplaats van Rutan in de Mojave Woestijn, waar de laatste hand gelegd wordt aan de bouw van het ruimteschip Virgin Enterprise.

Zelf ben ik altijd zeer nauw betrokken geweest bij projecten rond de verdere ontwikkeling van de bemande ballonluchtvaart. Ook al sta ik bekend om het feit dat ik altijd aandacht vraag voor Virgin, niet één van onze experimenten was enkel en alleen “publiciteitstunt”; het waren steeds stappen in ons proces van research en ontwikkeling. Met de Zweedse ballonvaarder Per Lindstrand ben ik in 1987 in een heteluchtballon de Atlantische Oceaan overgestoken en in 1991 de Stille Oceaan; die records zijn nog steeds niet gebroken. Het doek van die ballonnen was gemaakt van materiaal dat toen net zo revolutionair was als nu het materiaal dat Rutan gebruikt voor zijn ruimteveer.

Als je al die technische uitdagingen eenmaal overwonnen hebt, zul je moeten bedenken hoe je al dat harde werken om gaat zetten in geld. Aandacht vragen voor je nieuwe idee of uitvinding helpt wel, maar je hebt  ook een goed business plan nodig.

De manier waarop ik te werk ga en waarover ik heb geschreven, inclusief de techniek, het avontuur, de roem en bekendheid, de hele business, is niet uitgevonden door het team van Virgin, maar heeft ons wel van de kelders bij Edgware Road in Londen naar de uiteinden van het heelal gebracht. Zo’n aanpak leverde bewondering, kritiek en ongeloof op en dat allemaal lang voordat het parlement van Koningin Victoria in hoongelach uitbarstte over het ongerijmde idee van een vlucht om de wereld; lang voordat geschrokken boeren met hooivorken in 1783 de gasballon van Jacques Charles te lijf gingen. Een bedrijf opbouwen duurt erg lang. Bij Virgin bouw ik met mijn team voor de toekomst. And that future’s wild!

Vertaling: Peter van Nunen

Richard Branson is oprichter van de ­Virgin Group. Heeft u een vraag voor Branson? Stuur ‘m naar [email protected], hij beantwoordt in zijn columns regelmatig vragen van lezers. Vermeld in de mail uw naam, land, e-mailadres en dat u zijn column in MT leest. 

>> Lees meer columns van Richard Branson op MT

>> Bestel hieronder de meest recent verschenen boeken van Richard Branson online